Ұлттық банк 26 шілдеде ақша-кредит саясаты бойынша техникалық комитеттің келесі отырысында базалық мөлшерлеме туралы шешім қабылдайды. Сарапшылар бұл жолы 9%-дан 9,25%-ға дейін көтеруі мүмкін екенін айтып отыр. Қазіргі бағыт экономикалық конъюнктура инфляция деңгейін төмендетуге бағытталған. Экономикалық субьектілерді несиелендіру ресурстары жоғары. Сол себепті базарлық мөлшерлеме туралы шешім қабылданған кезде барынша ұстамды саясатқа басымдық беріледі.
Қаңтар-маусымда Ұлттық банк Қазақстан экономикасы 2020 жылы 2,6% төмендегеннен кейін 2,2% қосты. Сонымен қатар, ағымдағы жылы ЖІӨ-де өсім болады деген үміт, жыл аяғына дейін 3-4 пайыз көтеріледі деген жоспар бар еді. Бірақ маусымдағы инфляция бұл жоспарға сызат түсірді.
TeleTrade ақпараттық-талдау орталығының басшысы Сергей Лысаков Ұлттық банк базалық ставканы 0,25 пайыздық пунктке көтеруі мүмкін деп санайды. «Ұлттық банктің базалық ставкасы бір жылдан астам уақыт бойы өзгерген жоқ. Осы уақыт ішінде экономикалық жағдай айтарлықтай өзгерді. Осылайша, осы жылдың көктемінде Қазақстан экономикасы тұрақты өсу траекториясына көшті. «Қазіргі уақытта ақша-несие саясатын қатаңдатуға бағытталған векторды белгілеу жеткілікті болар еді, ал ставканың біртіндеп өсуі экономиканы қалпына келтірудің біркелкі қарқынын сақтауға көмектеседі», деді сарапшы.
Қазақстан Қаржыгерлер қауымдастығы сарапшысы Рамазан Досовтың айтуынша, жоғары инфляциялық қысым мен инфляциялық күтулердің жалғасуын ескере отырып, базалық ставканың өсуі мүмкін.
«Егер мұндай шешім қабылданса, онда қадам 0,25 б.д. болуы мүмкін. Еске салайық, өткен кездесуде Ұлттық банк инфляциялық факторлардан болатын тәуекелдерді ескере отырып, ақша-несие саясатын қатайтуға дайын екенін білдірді», дейді сарапшы. Оның пікірінше, Ұлттық Банк орта мерзімді перспективаға базалық мөлшерлемені өзгертуге және ағымдағы жылға арналған инфляция болжамын қайта қарауға нақтырақ шарттар ұсына алады.
Альпари сараптамалық орталығының аға талдаушысы Анна Бодрова Ұлттық банк базалық мөлшерлемені жылдық 9% деңгейінде өзгертусіз қалдырады деп санайды. Сарапшы нақтылап өткендей, Елдегі инфляция қарқын алуда, бірақ ол ақшалай емес, сондықтан мәселені ақша арқылы шешудің ешқандай мәні жоқ. Қазақстан Ұлттық Қаржы жүйесі өзін-өзі теңестіре алады деп күте отырып, ставкалар тұрғысынан айтарлықтай консервативті позицияны ұстануды жөн көреді.
«Ұлттық банктің базалық мөлшерлемені күздің ортасына қарай, маусымдық инфляциялық факторлар жұмсарған кезде қайта қарау мәселесіне қайта оралуы әбден мүмкін», дейді Анна Бодрова.
Біз осыған дейін Орталық банктер ақша-несие саясатын қатаңдатқанын, ЕАЭО елдері негізгі ставканы көтергенін жазғанбыз.
Инфляцияның үдеуі барлық ЕАЭО елдерінде байқалады. Бағаның өсуі Қырғызстанда жылдық мағынада 14,2% (бір ай бұрын - 10,9%), Беларуссияда - 9,9% (9,4% -ға қарсы), Арменияда - 6,5% (5,9% -ға қарсы) құрады.