Көп ұзатпай бригадир В.М.Елисеев олжаны Қостанай облысының тарихи-өлкетану музейіне тапсырған. Археологтер Г.Б.Зданович пен А.А.Плешаков жедел түрде мүсін табылған жерге барады. Жергілікті жердің топографиясын ескере отырып, мәдени қабатқа тән олжалардың болмауын және жақын жерде қосымша зерттеу кезінде табылған ладья тәрізді тас үккіш болғанын ескере келе, олар бұл жерде қорым немесе құрбан шалатын төбешік болған деген қорытындыға келген.
Табылған олжа Азияның орманды дала антропоморфты (адамды бейнелейтін) мүсіндер шеңберіне жатады және ж.с.д. III мыңжылдықтың соңы мен II мыңжылдықтың басы болып мерзімделеді. Мүсін сұрқоңыр ірі түйіршікті тастан жасалған (археологтер Г.Б.Зданович пен А.А.Плешаковтың бастапқы анықтамасы бойынша – граниттен, кейіннен «Севказгеология» бірлестігінің аға геологі Ю.И. Рылов – құмдақтан деп анықтама жасады). Өнімнің биіктігі 20,2 сантиметр, салмағы 4 килограмм. Кейбір зақымданулар тек заттың төменгі бөлігінде ғана бар – мұнда бірқатар ұсақ сынықтар және оң аяқтың негізі қағылған.
Мүсін отырған ер адамды бейнелейді, оның ірі, алға созылған басы қысқа және жуан, мойынға төмен орнатылған. Беті аспанға қаратылған. Жоғары қарай орналасқан мұрыны үлкен, иегі ауыр, жігерлі келеді. Ал еріндері тығыз тұйықталған, төменгі жағының асты сызылған сызық салдарынан ірі көрінеді. Мүсіннің түпнұсқа бөлігі – көздің бейнесі. Олар беттің жартысын алады және дөңес шеті бар екі дөңгелек оймалармен көрсетілген. Ойық қисықтығының орналасуы сондай, тіпті күндізгі түзу жарықта жартылай ашық көз иллюзиясы пайда болады. Көлеңке әсерінен көзқарасы өзгереді. Көзқарас бағыты жарықтандыруды өзгертсе де өзгере береді. Барлық бейнеде пропорциялары әдейі сақталмаған. Бірақ барлық асимметрия өте жақсы теңдестірілген: мысалы, басы бір жаққа қарай сәл қисайған, ал беттің өзі екінші жаққа аздап ашылған.
Тас фактурасы ерекше рөл атқарады. Жыныстың әртүрлі сортты дәндері, оның ішінде шағылыстыратын кварцит, тегістеу кезінде тегіс емес, жарқырайтын бет түзіп боялған, бұл фигураның жасырын қозғалысының иллюзиясын одан аса күшейтеді.
Ежелгі мүсіншінің жұмысында анатомияны терең білу, тас өңдеу шеберлігі және бейнені әзірлеуде керемет кәсіпқойлық сезіледі.
Бүгінде таңғажайып тас мүсінді қазақ халқы «Тобыл ойшылы» деп атайды.
