Қазіргі кезде еліміз бойынша індеттің таралу аймағы мен қарқыны туралы ресми мәлімет ұсынатын coronavirus2020.kz сайтында жарияланған статистикалық көрсеткішке жүгінсек, бүгінгі күні індеттің екпіні аса қатерлі деңгейде. Мысалы, өткен жылы маусым-шілде айларында вирустың таралу коэффициенті күніне орта есеппен 1000-ға жуық адамды қамтыса, дәл қазір бұл көрсеткіш сегіз есе өсіп, орта есеппен республика бойынша індет жұқтырушылар саны тәулігіне 7-8 мың адамды құрап отыр.
«Еліміз бойынша коронавирустың шарықтау шегі тамыз айында тіркелуі мүмкін, біздегі болжам бойынша вирус жұқтырушылар саны тәулігіне 9 мыңнан 11 мыңға дейін жетеді деп жорамалдаудамыз», деді Денсаулық сақтау министрі А.Цой мырза бірнеше күн бұрын жасаған мәлімдемесінде.
Бұл дегеніміз, ел аумағында аса күрделі, алаңдарлық ахуал қалыптасады дегенді білдірсе керек. Оның сыртында Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының есебі бойынша еліміз коронавирус жұқтырудан әлем бойынша Кубадан кейінгі екінші орынға иелік етіпті. Мысалы, 28 шілде күнгі статистика бойынша 300 миллионнан астам халқы бар АҚШ-та 1287 адам індет жұқтырса, Қазақстанда 6797 адам вирус жұқтырған. Ал Қытайда бір тәулікте вирус жұқтырушылар саны 100 адамның маңайында. Сондықтан болар бүгіннен (2 тамыз) бастап, Нұр-Сұлтан, Алматы, Шымкент, Атырау, Қарағанды қалаларында карантин шараларын күшейту туралы шешім қабылданды.
Аталған қаулы мәтінінде көрсетілгендей, жоғарыдағы әкімшілік аумақтарда орталық мемлекеттік органдар, әкімдіктер, құқық қорғау органдары, денсаулық сақтау ұйымдары, БАҚ, азық-түлік дүкендері, дәріханалар және тіршілікті қамтамасыз ету ұйымдарын қоспағанда, Ashyq жобасына қатыспайтын барлық кәсіпорындар мен ұйымдардың қызметін тоқтата тұру; ойын-сауық, спорттық, отбасылық, естелік және өзге де бұқаралық іс-шараларды өткізуге тыйым салу; мемлекеттік органдар, кеңселер, ұлттық компаниялар мен өзге де ұйымдар қызметкерлерінің 80%-ын қашықтан жұмыс істеуге ауыстыру (вакцина салдырғандарды және соңғы 3 ай ішінде ауырып жазылғандарды қоспағанда) мәселесі нақтыланды.
Әрине, бәрі дұрыс. Заң талаптарына қоятын кінә тіптен жоқ. Мәселе өзімізге тіреліп тұр. Жоғарыдағы қаулыда нақты көрсетілген заң талаптарына жүрдім-бардым мән берудеміз. Жақында елорда іргесінде қоныстанған бір әулет жақын туыс-туған, құда-жекжаттарын жинап той өткізді. Артынан білгеніміздей, той иесінің әйелі коронавируспен ауырып жүріпті. Ақыры осы жиын-тойда болған көп адам індетке шалдығып, алты адам қайтыс болды. Ол ол ма, бір ауылда коронавирустан қаза тапқан кексе әйелді туысқандары дәрігерлер орап берген медициналық кебінінен ашып алып, қайтадан арулап көмген. Содан сүйекке түскен апалы-сіңлілі екі адам індет жұқтыру салдарынан өмірден өтті. Айта берсек, бұл сияқты оқиға көп.
Жуықта ғана елорда іргесіндегі Қоянды ауылында жасы келген апамыз тойға барып індет жұқтырып келіп, ақыры өмірден өтті. Жаназасына жиналған қарақұрым халық. Сондағы айтатындары: «Өлімнен ұят күшті, өлсек өлерміз жасы үлкен апаға топырақ салмасақ болмайды». Атақты имам Ғазалидың «күн сайын көр қазатын адамның өзі өлетініне сенбейді» дегеніндей, адамдар коронавирустан өлген адамды жерлеп тұрып, өздеріне жұғатынына сенбейді.
Расын айтқанда, қазір барлық жерде – той. Үлкен қалалардағы мейрамхана, дәмхана, тойханалар адамдарды артқы есіктен кіргізіп алып, дүңкілдетіп той өткізіп жатыр. Құдай-ау, бұл халық Абай атамыз айтқандай, жаманшылыққа бір елігіп кеткен соң, бойын жиып алып аларлық қайраты жоқ болғаны ма?! Немесе дана атамыз 34-ші қарасөзінде: «Жұрттың бәрі біледі өлетұғынына және өлім үнемі қартайтып келмейтұғынына, бір алғанды қата жібермейтұғынына қазақ амал жоқ нанады, бірақ анық өз ойына, ақылына тексертіп нанбайды», деп қалай дәл басып айтқан. Яғни ақылмен тексеріп нанбаудың кесірінен жұрт той қуалып, індет жұқтырып жүр. Тойды тоқтатпайынша, мына төніп келген індеттен құтыла алмаймыз, ағайын!