Отбасы институтын нығайту қадамдары

Нұр-Сұлтан, Шымкент қалалары мен Алматы, Шығыс Қазақстан және Маңғыстау облыстарында іске қосылған «Отбасындағы зорлық-зомбылықсыз Қазақстан» қанатқақты жобасы туралы кеңінен мағлұмат берілген отырысқа Ұлттық комиссия мүшелері, Парламент депутаттары, орталық мемлекеттік және жергілікті атқарушы органдардың, үкі­меттік емес ұйымдар мен БАҚ өкіл­дері қатысты. Басқосуды ашқан Ұлттық комиссия басшысы Ләззат Рамазанова Мемлекет басшысының «Халық бір­лігі және жүйелі реформалар – ел өркен­деуінің берік негізі» Жолдауында алға қойылған міндеттер мемлекеттік және жергілікті атқарушы органдардан қазақстандық отбасылардың әл-ауқатын жақсарту және әйелдердің құқықтары мен мүмкіндіктерін кеңейту үшін жоғары жауапкершілік пен үйлесімді іс-қимылды талап ететінін атап өтті.

«Отбасы әл-ауқатының мәселелері, тұрмыстық зорлық-зомбылықтың жүйе­лі алдын алу бойынша қоғамдық ұйым­дармен тиімді өзара іс-қимыл жасау, қиын жағдайға тап болған азаматтарға уақтылы көмек көрсету мәселелері Ұлт­тық комиссия жұмысының басым бағыты болып қала береді», деп атап өтті Ләззат Рамазанова.
Тұрмыстық зорлық-зомбылықтың жай-күйін талдау еліміздегі әрбір екін­ші қылмыстың мас күйде жасалатынын, заңсыз әрекеттердің 70-75 пайы­зы тұрғын үй-жайларда тіркелетінін көр­сетіп отыр. Сондай-ақ отбасылық-тұр­мыстық құқық бұзушылықтың 80 па­йызында зорлық-зомбылық субъекті­ле­рі – ерлі-зайыпты немесе азаматтық неке­де тұрған адамдар болса, 20 пайызы өз­ге туыстық қатынастағы адамдар.

Қолға алынған іс-шараларға қара­мастан, әлі де шешуді талап ететін мәсе­ле аз емес. Басқосу барысында аумақ­тарды дамыту жоспарларында отбасы институтын нығайту және тұр­мыстық зорлық-зомбылықтың алдын алу мә­селелері бойынша нысаналы инди­ка­торлардың жоқ екені айтылды. Бұл рет­те жергілікті атқарушы органдардың құзы­реті де нақтыланбаған. Алдын алу жүйесіне әділет, мәдениет және спорт, ішкі және жастар саясаты органдары тартылмаған.

Бұл орайда комиссия басшысы жүйелі мониторинг жүргізу, әлеумет­тік қолай­сыздық пен тұрмыстық зор­лық-зомбылық мәселелері бойынша ве­домствоаралық өзара іс-қимылды және жедел ден қою тетіктерін нығайту қажеттігін сөз етті.

Отырыста Еңбек және халықты әлеу­меттік қорғау министрлігі мен Стра­тегиялық жоспарлау және реформа­лар жөніндегі агенттіктің Ұлттық ста­тистика бюросының өңірлердегі отба­сы­­лардың әл-ауқатына мониторинг жүр­гізу нәтижелері және Қазақстан Респуб­ликасындағы 2030 жылға дейін­гі отба­сылық және гендерлік саясат тұжы­рымдамасының индикаторла­рын есептеу әдістемесі туралы ақпараты тың­далды.

Министрліктің ақпараты бойынша, «Отбасының цифрлы картасын» енгізу жоспарлануда. «Еліміздің 19 миллион тұрғынына талдау жүргізілді, 5 мил­лион 341 мың отбасының цифрлы карталары қалыптастырылды. Бүгінгі таң­да отбасылардың 2,7 миллион немесе 50,6%-ы қолайлы және жақсы деңгей­ге жатады. Атаулы әлеуметтік көмекпен қамту 2020 жылдың ұқсас кезеңімен салыстырғанда 186,2 мың отбасыға дейін немесе 891,1 мың адамнан астам өсті, өсім 25%-ды құрады», делінген ведомство таратқан мәліметте.

Ал Ұлттық статистика бюросы 2030 жылға дейінгі отбасылық және гендерлік саясат тұжырымдамасын іске асыру шең­берінде 9 нысаналы индикатор бо­йынша есептеу әдістемесін әзірлеген. ­Ол отбасылық және гендерлік саясатты іс­ке асыру тиімділігінің негізгі көрсеткіш­те­рін қалыптастыру тәртібін жүйеленді­ру­ге, деректерді жинау, ұсыну және оларды сақтау үшін уәкілетті мемлекеттік органдардың жауапкершілігін бекітуге мүмкіндік береді.

Отырыс соңында комиссия төрағасы Ләззат Рамазанова мемлекеттік орган­дарға бірқатар нақты ұсыныс айтып, ортақ жұмыстарды пысықтады.