Шығыс Қазақстан облысының әкімі Бердібек Сапарбаев өңір басшыларының ішінде бірінші болып ел алдында есеп берді.
2013 жылы облыстың әлеуметтік-экономикалық дамуында оң өзгерістер бар. 2012 жылмен салыстырғанда былтыр өңірлік жалпы өнім көлемі 6 пайыздық өсіммен 2 трлн. теңгеге жетті. Орташа еңбекақы 6 пайызға өсіп, 90 мың теңгені құрады. Индустрияландыру картасы шеңберінде 8 мыңнан аса жұмыс орны құрылды. Мемлекет басшысының тапсырмасына сәйкес, баға өсіміне жол бермеу және үнемі бақылауда ұстауға назар аударудың нәтижесінде, инфляция 4,5 пайыз деңгейінде қалыптасты. Бұл – республикалық межеден төмен көрсеткіш.
Өткен жылы өңірде жиыны 1 432 жаңа нысан қолданысқа берілді. Әлеуметтік маңызды салалар туралы айтсақ, 10 мектеп, 26 балабақша, 32 денсаулық сақтау, 27 мәдениет, 9 әлеуметтік қорғау нысандары бой көтерді. Өнеркәсіптік және өңдеуші салада – 70, шағын және орта кәсіпкерлікте 246 нысан іске қосылды. Жалпы саны 840 тұрғын үй салынды.
Білім саласындағы мәселелердің бірі – апатты мектептер. Аймақ басшысы 2015 жылы бұл мәселе толық шешілетінін атап өтті. Сондай-ақ, Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша мектепке дейінгі мекемелермен 100 пайыз қамту да сол уақытта аяқталмақ. Қазір бұл көрсеткіш 97,4 пайызға жетті.
Аграрлық секторда жетістіктер бар. Дегенмен, республикалық және облыстық қолдау бағдарламаларына қарамастан мал шаруашылығы өркен жая алмай келеді.
Былтыр Семейде қалалық аурухана қолданысқа берілді. Биыл радиологиялық орталық пен туберкулезге қарсы балалар ауруханасының құрылысы аяқталмақ. Жылжымалы медициналық кешендердің саны алтыға жетті. Соның арқасында тұрғындарды медициналық тексеруден өткізу 2015 жылы толығымен аяқталады. Денсаулық сақтау саласындағы күрделі жайт – медицина мамандарының жетіспеушілігі. Есеп бойынша, өңірге 334 дәрігер қажет. Бұл тарапта денсаулық сақтау басқармасы мен жоғары оқу орындары жетекшілері арасында нақты іс-шаралар қолға алынуда. Өткен жылы 217 жас маман жұмысқа алынып, оның ішінде 92 маман ауылды жерлерде еңбек жолын бастады.
Елбасы биылғы Жолдауында мүмкіндігі шектеулі жандарға қолдау көрсетуді тапсырған болатын. Өңірде 58 мыңнан аса мүмкіндігі шектеулі жандар тіркелген. Оның 4 мыңға жуығы балалар. «Мейірім» акциясы аясында олар түрлі ұйымдар мен мекемелерге бекітіліп берілді. Еңбекке қабілеті барлары оқытылып, жұмысқа орналастырылуда.
Курчатов ғылыми қалаға айналуы мүмкін. Облыс әкімі оған қаланың кадрлық және өндірістік мүмкіндіктері жететінін, ядролық энергетика саласын дамыту аясындағы нақты ұсыныстарын Үкіметте баяндағанын, Мемлекет басшысының баламалы энергия көздерін қолдану жөніндегі тапсырмасы шеңберінде биыл Тұрғысын өзенінде шағын ГЭС және Жарма ауданында жел электр стансасының құрылыстары басталатынын атап өтті.
Сондай-ақ, моноқалалар мен тірек елді мекендерді дамыту бағдарламалары ары қарай жалғасады. Жыл сайын 10 млрд. теңге қаржы игерілетін тірек ауыл бағдарламасына шекаралық елді-мекендерді тарту жоспарланып отыр.
Бесқарағайда болған кездесуде Жарма ауданының тұрғыны Мәдина Бүркенова Зайсанның газын өзге аудандар, оның ішінде жармалықтардың да пайдаланғысы келетінін жеткізді. Облыс әкімі 1 млрд. текше метр газ қоры бар Зайсан газын игеруге 30 млрд. теңге қаржы жұмсалып, 92 шақырымдық газ құбыры тартылғанын, әзірге экологиялық таза отынды 100-ден астам үй мен мекеме пайдаланып отырғанын атап өтті.
Курчатовтық Владимир Дмитропавленко қалада атом энергиясын бейбіт мақсатта пайдалану, ел аумағында төртінші буын атом электр стансасын салу мәселесін талқылайтын халықаралық форум өткізу туралы ойын айтты. Аймақ басшысы Курчатовтың оған лайық болғанымен, әзірге көп үміткердің бірі екенін, нақты шешім алғашқы тоқсанның соңында шығатынын атап өтті.
Абай ауданының тұрғыны С.Мұқатай мал жәрмеңкесінің биыл қайда өтетіндігін сұрады. Өткен жылы алғаш рет ұйымдастырылған Шыңғыстау жәрмеңкесінде 1 млрд. теңгенің саудасы жасалғанын жеткізген облыс басшысының айтуынша, асыл тұқымды мал аукцион-көрмесі биыл да Қарауылда ұйымдастырылмақ.
Бесқарағай тұрғыны Мағжан Табылдин «Қолжетімді тұрғын үй-2020» бағдарламасы аясында ауылдық жерлерде тұрғын үй салудың мүмкіндігін сұрады. Алдымен аудан орталықтарын баспанамен қамту керек. Осы бағытта Зырян қаласы, Тарбағатай, Бесқарағай аудандарында үйлер салына бастады. Аудан орталықтары қамтылған соң тұрғын үй ауылдық жерлерге де салынады.
Үржар ауданынан хабарласқан А.Сәметеев Үржар-Алматы бағытындағы әуе қатынасының тоқтап тұрғанын айтты. Азаматтық авиация комитетінің конкурсы кешігуіне байланысты тоқтаған әуе қатынасы бірінші тоқсанның ішінде қайта жанданбақ.
Облыс орталығының тұрғыны Талапты Жанболатов Өскеменнің экологиялық ахуалы туралы сауал жолдады. Өңір басшысы бұл тарапта «Қазцинк», «ҮМЗ», «ТМК» сынды ірі өнеркәсіп орындарына атмосфераға шығарылатын зиянды қалдықтарды тиісті нормадан асырмау туралы тапсырма берілгенін, экологиялық ахуалды ұдайы зерттеп, талдап отыратын орталық жұмыс істейтіндігін, оның деректері бойынша қала экологиясы жылдан-жылға жақсарып келе жатқанын, қордаланған түйткілдер біртіндеп шешілетінін жеткізді.
Зырян ауданынан Шолпан Мұсабаева «Зырян-Майқапшағай» бағытында салынбақ теміржол құрылысы жөнінде білгісі келетінін айтты. Облыс әкімі жалпы құны 70 млрд. теңгені құрайтын өте қымбат жоба болғандықтан, концессиялық жолмен Корея және Қытай компанияларымен бірлесіп атқаруға тура келетінін, жобалық-сметалық құжаттар әзірлеуге қаржы бөлінгенін жеткізді.
Есепті кездесуде соңғы аптадағы қызу талқыға ие болған теңге бағамының өзгеруі туралы мәселе де сырт қалмады. Риддер қалалық қоғамдық кеңес төрайымы Надежда Худякованың осы мәселе жөніндегі сауалына облыс әкімі толымды жауап берді.
Тиісті орындар басшыларымен бірнеше жиын өткіздік. Үш бағытта жұмыс істейтін топ құрылды. Біріншісі, азық-түліктің негізсіз қымбаттамауын бақылауға алса, екіншісі, жанар-жағармай мен дәрі-дәрмекке, үшіншісі, ақша айырбастау пункттеріндегі жағдайға жауап береді. Облыста тұрақтандыру қоры құрылған. Онда қазір шамамен 6 мың тонна негізгі азық-түлік тауары сақтаулы. Үкімет тұрақтандыру қорын құру ережесіне өзгертулер енгізген соң біз сауда компанияларымен өнімдерді сатылымға шығарамыз. Бағаны негізсіз көтергендерге құқық қорғау органдары арқылы тиісті шаралар қолданады. Дәріханаларда бұрын сатып алған дәрі-дәрмек қоры жеткілікті, яғни қалыпты бағамен сатылады. Сондай-ақ, таяу арада Үкімет азық-түлік корпорациясы арқылы жеңілдетілген бағамен ұн береді. Жанар-жағармайды да жеңілдікпен аламыз. Бағаны негізсіз өсірмеу үшін сауда орындарының қожайындарына жалдау ақысын 20 пайызға төмендету туралы тапсырма жүктелді, деді өңір басшысы.
Бердібек Сапарбаев есепті жиында тікелей және жазбаша түскен сауалдардың барлығына жауап беріп, көтерілген мәселелердің назарда болатынын жеткізді.
Облыс әкімінің есебіне Президент Әкімшілігінің мемлекеттік инспекторы Сәлімгерей Бекбергенов, Денсаулық сақтау министрі Салидат Қайырбекова, Ішкі істер министрі Қалмұханбет Қасымов, Парламент Сенатының депутаттары Талғатбек Абайділдин мен Сергей Плотников, Парламент Мәжілісінің депутаты Зухра Саяпова қатысты.
Думан АНАШ.
Шығыс Қазақстан облысы.
