Интернет-алаяқтық өршіп тұр

Қазіргі кезде түрлі бұқаралық ақпарат құралдарынан немесе әлеуметтік желілерден интернет алаяқтықтың құрбаны болғандар туралы жиі байқай­тын болдық. Олардың жария­лаған шағымдары да жұрт назарын өзіне аударуда. Шы­нында да, қазір оңай олжаға кенел­гісі келетін, қиналмай-ақ қара­жат табуды мақсат еткен алаяқ­тардың қаптап кеткені рас. Ал олардың құрған қақпанына түсіп қалып, артынан аһ ұрып жатқан қарапайым халық та аз емес. Бұл ретте полиция қыз­мет­керлері алаяқтардың құр­баны болмас үшін тұрғын­дарға қауіпсіздік шараларын сақтауды жиі айтады.

Мәселен, бүгінде Жамбыл облысында интернет алая­қ­тық өршіп тұр деуге бола­ды. Жер­гілікті полиция қызмет­кер­ле­рі аталған күрделі мәселені тоқ­татуға қанша күш салып, жұ­мыс атқарып жатқанымен, мұ­ның әлі де ауыздықталатын тү­рі жоқ. Бір жағынан бұл бес теңгесін оңай жолмен он теңге қылғысы келетін кейбір адамдардың да кінәсі. Сөйтіп, артынан бармақ тістеп, сан соғып қалады. Қоғамдағы осы бір күрделі мә­селе бір күнде шешіле салмай­тыны анық. Осы орайда, қа­рапайым халыққа құзырлы орган өкілдерінің де көмегі қажет. «Бүгінгі таңда та­ралу ауқымы криминогендік ста­тис­тикаға айтарлықтай әсе­рін тигізіп отырған IT-қылмыс­та­рға қарсы күреске ерекше назар аударылуда. Жыл басынан бері еліміздің Ішкі істер министрі­нің бұйрығымен бекітілген ақ­парат­тандыру және байланыс саласындағы қылмыстарға, сон­дай-ақ ақпараттық техноло­гияларды пайдалана отырып жа­салатын қылмыстар­ға қар­сы іс-қимыл бойынша 2021-2022 жылдарға арнал­ған бағ­­дарлама іске асырылуда», дейді облыстық полиция де­пар­­таментінің бастығы, генерал-майор Жанат Сүлейменов. Атап айтсақ, өңірде биылғы 10 айда интернет-алаяқ­тықтың 301 дерегі тіркелген. Өкінішке қарай, бұл көрсеткіш өткен жылдың осы кезеңімен салыстырғанда 72 пайызға жо­ғары болып отыр. Полиция қыз­мет­керлерінің араласуымен 44 алаяқ ұсталған. Ал оның ішін­де 14 алаяқ еліміздің өзге өңір­лерінің тұрғындары болып шықты.

Сондай-ақ Жамбыл облыс­тық полиция департаментінің мәліметінше, ТМД аумағында ел азаматтарына қатысты интернет желісі арқылы да 82 алаяқтық дерегі тіркеліпті. Көбінесе мұн­дай деректер банк­ карталары мен есепшот­тардан қаражат ұр­лаумен, азаматтардың жеке деректерін алаяқтық жолмен пай­даланумен, тауарларды сату немесе тиісті қызметтерді көр­сету туралы хабарландырулар беру­мен, сондай-ақ ақшаны пай­далы бизнеске салу туралы жар­намалармен байланыс­ты да орын алады екен. Десе де, облыс­тық полиция депар­та­менті қоғамдық орындарда, әлеу­меттік желі­лер­де және бұ­қара­лық ақпарат құрал­да­рын­да профилактика­лық бейне­ро­ликтерді көрсету арқы­лы алаяқ­тардың айла-амалдарынан қорғануға қатысты алдын алу жұмыстарын ұдайы жүр­гізіп келеді. Нәтижесінде, біраз қылмыскер ұсталған. Биыл­дың өзінде алаяқтық сипат­тағы 50-ге жуық хабарлан­ды­ру мен 115 интернет-ресурс көз­дері анықталып, бұғатталған. Со­ны­мен қатар қазіргі таңда өңір­де екінші деңгейдегі банк­тер­дің өкілдерімен кибер­алаяқ­тық­тың алдын алу бойын­ша да бір­лескен жұмыс атқа­рылуда.

Негізінен алаяқтардың бар­­­лық веб-ресурстарды қол­дана алатыны және жалған парақ­шалар жүргізетіні белгілі. Бір сөз­бен айтқанда, интернеттің қыр-сырын өте жақсы біледі. Ал талай жыл маңдай терімен тапқан табысын оңай олжаға кенелгісі келетіндердің қолы­на ұстата салуды ешкім де құп­тамайды. Қазіргі замандағы озық технологияның бірі делі­не­тін интернеттің шара­паты уақыт­ты үнемдеу, қажет­ті мүм­­­кіндіктің бәріне қол жет­­кізу болса, залалы осы алаяқ­­тар­дың қаптап, олар­дың құр­бан­да­рының саны көбейгенінде болып отыр.

Жамбыл облысы