Суретті түсірген Ерлан ОМАР, «ЕQ»
«Қасіретті қаңтар» Қазақстан тарихын жаңа бетбұрысқа алып келді. Біз тәуелсіз еліміздің тағдырын сөз еткенде қаңтар оқиғаларына дейін және кейін деп сараптайтын болдық. Басымыздан өткерген қайғылы қаңтар оқиғалары бізге үлкен сабақ болғаны да анық. «Аманат» – осы оқиғаларға байланысты негізсіз қудаланған азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын қорғау үшін құрылған комиссия. «Аманаттың» құрамында сегіз адам бар. Оның екеуі кәсіби заңгер, комиссия төрағасы Абзал Құспан мен Мәди Мырзағараев, сондай-ақ Ұлттық кеңес мүшесі Уайс Ерсайынұлы бар.
Қаңтар оқиғаларын тергеу кезінде жазықсыз жапа шегіп, құқықтық көмекке зәру болғандарға қолдарынан келгенін аянып қалмаған аманаттықтарға қарапайым азаматтардың айтар алғысы көп. Солардың бірі – Алматы қаласының тұрғыны Жасұлан Амангелдинов. Қанды қаңтар кезінде бір көзінен айырылып, бір құлағы естімей қалған, кейіннен тергеу изоляторында азап көрген азамат: «Аманат» ұйымына, соның ішінде Абзал Құспан бастаған ағаларымызға айтар алғысым шексіз. Үйіме, отбасыма аман-есен оралуыма себеп болған ағаларымның жасап жатқан бар жақсылығы Алладан қайтсын. Басыма осындай қиын іс түскенде жаныма медеу болып, еңсемді көтерді. Сынып кетпеуіме де бірден-бір себепші болған – солар», дейді. Отыз жастағы Жасұланның тергеу изоляторында көрген қорлығы мен азабы бүкіл қоғамды дүр сілкіндірген болатын. Аурухана төсегінде жатқан жерінен сүйреп әкетіп, ойларына келгенін істеген жандайшаптардың қорлығынан алып шыққан адвокат Абзал Құспанға риясыз рахметін айтқан жігіттің тағдыры ешкімді бейжай қалдырмасы анық. Ал бауыры Жандостың тағдыры үшін шыр-пыр болған Елдос Қарсыбаев: «Бауырымның тергеу абақтысынан босап шығуына «Аманат» тәуелсіз комиссиясы мүшелерінің көп көмегі тиді. Алғыс айту күні қаңтар оқиғасы кезінде негізсіз қамауға алынған әр қазақтың тағдырына араша түскен Абзал Құспан, Еркін Рақышев секілді азаматтарға шын жүректен алғыс айтамыз. Ол кісілердің арқалаған аманаты ауыр. Сондықтан да қиын да жауапты істеріне тек абырой тілеймін. Еліміздің осындай азаматтары аман болсын!», деген жүрекжарды тілегін білдірді.
Алғыс – адамның жүрегінен шығатын шынайы, таза ілтипат. Оны өтірікпен, жағымпаздықпен жылтыратып тапсырыспен жасап шығара алмайсың. Ал кешегідей ел басына, ер басына күн туған сын сәтте ең бірінші адамдығы мен азаматтығынан айнымаған аманаттықтардай адвокаттардың алғысқа бөленуі еріксіз қуантады. Естеріңізде болса, қаңтар оқиғаларына байланысты еліміз бойынша 800-ге жуық адам қамауға алынған еді. Аманаттықтардың араласуымен олардың 200-ден астамы бостандыққа шықса, оның ішінде 2 әйел және 12 кәмелеттік жасқа толмаған жеткіншек бар.
