Коллажды жасаған Зәуреш Смағұл, «ЕQ»
Қыс майтоңғысыз болғанымен, көктем суық. Қазір облыс орталығындағы көпқабатты пәтерлердің тұрғындары жаурап отыр. Әсіресе, шеткі шағын аудандарда. Білім ошақтары мен мектепке дейінгі мекемелер, ауруханалар, мәдениет саласының ғимараттары да салқындады.
– Әсіресе, балалар мен төсек тартып жатқан науқастарға қиын болып тұр. Қозғалмағаннан кейін жылына да алмайды ғой. Қақаған қыста дәл мұндай суымап еді. Жылу ақысын уақытында төлейміз, бірақ тиісінше сапалы қызметін көре алмай отырмыз. Мәселенің мәнісі неде екен? – дейді қала тұрғыны Қоныс Есенбаев.
Көкшетау – республикадағы жылу тарифі ең арзан қалалардың бірі. Жергілікті жердегі орташа табыс мөлшеріне сәйкес деуге де болар. Тарифті көтеру – тығырықтан шығар жол емес. Түптеп келгенде, толғандырып отырған жайдың төркіні басқада. Мәселен, облыс орталығындағы №1 жылыту қазандығы сонау 1977 жылы салынып, пайдалануға берілген. 45 жыл бойы үздіксіз жұмыс істегендіктен, әбден тозып, ескірген. Мамандардың айтуына қарағанда, бұдан әрі бұл қазандықтарды пайдалану мүмкін емес. Қазандықта болған кезімізде көз аштырмайтын көк түтінді, тозған пештерден ұшып жатқан ұшқынды көзімізбен көрдік.
– Қазандық агрегаттарын күрделі жөндеуден өткізуіміз қажет. Қосалқы жабдықтардың бағасы удай. Оның үстіне мұндағы электр желілері де тозып тұр. Алдағы жылу маусымына дайындық үшін 2 млрд теңгеден астам қаражат қажет. Қазір әлемдегі геосаяси жағдайға байланысты темір қымбаттады. Бірнеше жылдан бері төлемақы уақытында төленбей, қордаланып қалған қарыз да бар. Су мен электр қуатына қарызымыздан бөлек, қала тұрғындарының да берешегі де көп, – дейді «Көкшетау жылу» мекемесінің бас директоры Руслан Мақышев.
Міне, қала тұрғындарының көңілін күпті етіп отырған жай – осы. Келер қысқа қапысыз қамдана аламыз ба? Қазірдің өзінде 3,5 млрд теңге қарыз қордаланып қалған. Қарызға батқан соң кәсіпорын жөндеу жұмыстарын жүргізе алмай отыр. Жергілікті билік қазандықты жаңғыртуға қаражат бөлуге дайын болғанымен, қажетті соманың көлемі әлі белгісіз. Өйткені жаңғырту жұмыстары қаншалықты деңгейде жүргізіледі. Алдымен соны есептеу қажет.
– Біз жыл сайын өз мүмкіндігімізше жылу беру маусымына дайындық жүргіземіз. Бюджеттің шамасына орай конкурстық рәсімдер дайындалуда. Маусым айында жөндеу жұмыстарын бастаймыз. Тозығы жеткен қазандықты қайта жаңғыртқаннан да жылу электр орталығын салған әлдеқайда ұтымды. Маусым айында жөндеу жұмыстары басталады, – дейді облыстық энергетика және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығы басқармасының басшысы Данияр Қуанышбаев.
Енді бірауыз сөз жылу электр орталығы жайлы. Көкшетау – еліміздегі жылу электр орталығы жоқ жалғыз қала. Орталық салу туралы мәселе биік мінберлерден сан мәрте көтерілген. Соңғы он жылда бірнеше инвестор келіп, уәде де берілген. Бірақ әлі жүзеге аспай келеді. Сан мәрте сараптама да жасалды.
– Қазандықтың жайы шынымен алаңдатарлық. Жылу электр орталығын салуға қажетті құжаттарды Энергетика министрлігі дайындауда. Сәуір айының ортасына дейін аяқталып қалуы мүмкін. Одан әрі конкурс ұйымдастырылады, – дейді Парламент Сенатының депутаты Нұрлан Бекенов.
Көктемнің қара суығына жаураған қала тұрғындары тағы бір уәденің жылуымен серпіліп қалғандай. Әйтпесе, қарызға батып, қаусаған қазандық сұп-суық үй ішінде үрей тудырып отыр.
Көкшетау
