Қоғам • 08 Сәуір, 2022

Торғынды ешкім іздеген жоқ

Біздің ауылдағылар телефонды ең алғаш рет Торғын дейтін қыздың қолынан көрді. Тоқсаныншы жылдардың басында біздің шағын ауылдың тұрғындары телефон ұстаған адамды мәртебесі биік немесе әлдебір шендінің бірі деп ойлайтын. Сол жазда ауылдың әңгімесінің тұздығы Торғын және оның телефоны болды. Өйткені Торғын өгізбен суға бара жатса да, мал қайырып жүрген әкесіне ілесіп өрісте жүрсе де, қолынан «жаңа затын» тастамайтын. Тіпті кейде төбенің басына шығып алып, әлдекімдермен ұзақ-ұзақ сөйлесетін. Жай сөйлесіп қана қоймай, тұрған орнында айнала беретін, айнала беретін. Мұны көрген үлкендер жағы «құрсын, телефон деген адамның басын айналдырып жіберетін зат екен» деген қауесет таратып та жіберді. Орталықтағы қалада оқитын Торғынның телефонына қызыққан жастар оған келесіде ауылға оралғанда бір-бір телефон әкеліп берсеңіз деген өтініштерін айтып, ақысына бір қойдан беретін болып келіседі. Мыңғыртып қой айдап жүргендер үшін бір қой деген не тәйірі? Оларға қызығы бір-бір телефон алып, әр төбенің басында айналсоқтап жүру. Сонда ғана елдің назары өздеріне ауады деп ойласа керек.

Дүйсенәлі ӘЛІМАҚЫН

Күз айы келіп, Торғын қалаға аттанды. Оны бұл рет бүкіл ауыл болып аттандырды. Бар ойлағандары – тезірек оралып, өздері күткен телефондарын әкелсе деген ізгі ой. Аядай ауыл тұрғындарының ендігі өмірі күтумен өтіп жатты. «Торғын қазанда келеді екен», «Ойбай, қарашада келемін депті», «Жоқ, қысқы демалыста келеді екен, әкесі айтты» деген әртүрлі жорамалдар ауыл арасын шарлап жүрді. Тіпті қойшылар телефонын қолына алған соң, кіммен сөйлесетінін, қай төбенің басына шығып, ары-бері айналатынын да ойша жоспарлап, іштеріне сыймай кетсе, бір-біріне айтып та жүрді. Сол жылғы қысты біздің ауылдағыдай сағына күткен ешкім жоқ шығар?! Жайшылықта, «қыс қашан кетер?» деп налитындар, енді «қыс тезірек келсе екен» десетін болды.

Міне, қыс та келді. Торғын ауылға оралмады. Бір қойдан беріп сатып алмақ болған телефондар да жоқ. Жұрт аң-таң. «Торғын неге келмей жатыр?» деп бір-бірінен сұрайды. Сабыры таусылған біреуі оның әкесіне барып, мән-жайды білмек болды. Олар да қаладағы қызынан хабар ала алмапты. Бірнеше күннен кейін Оразбай қарттың үйіне ауыл арасына атпен хат жеткізетін пошташы ат басын бұрды. Қолында алақандай ақ конверт. Әлденеге таңырқап қалған Оразбай қарт асығыс конвертті жыртып, оқи бастады. «Қадірлі Оразбай Иманұлы, сізге университет атынан хабарласып отырмыз. Қызыңыз Торғын 1996 жылы 23 желтоқсан күні әлдекіммен телефонда сөйлескен соң ұшты-күйлі жоғалған. Апта бойы іздеп таппадық. Ауылға барған жоқ па? Егер барса, қайтара хат жіберерсіздер».

Ауылдағылар енді әлі қолына ұстамаған телефондарын емес, Торғынды іздеуге кірісті. «Қайда кетті?», «Сол күні кіммен сөйлесті екен?», деген сұрақтар оларды мазалай бастады. Үлкендер жағы «айттық қой, телефон деген адамның басын айналдырып жібереді» деген сөздерін осы жолы тағы да алға тартты. Бұл сөзге бәрі сенгендей болды. Аунап айлар, жылжып жылдар өтті. Торғын сол күйі табылмады, ауылға оралған жоқ. Ешкім де оны іздемейтін де болды. Анда-санда ауылға барғанда, анадайда тұрған төбелерді көремін. Ешкімнің көзіне көрінбей Торғын сол арада айналсоқтап жүргендей елестейді.

Күннің маңызды және өзекті жаңалықтарын «Егемен Қазақстан» телеграм каналынан оқыңыз