АҚШ-тың Вашингтон қаласында 1921 жылдан бері тұрақты жарық көріп келе жатқан Science News атты журнал бар. Бұл басылымда ғаламды елең еткізерлік әртүрлі жаңалықтар жарық көреді. Жуықта журналдың электронды нұсқасынан ҚХР батысындағы Тарым ойпатынан археологиялық қазба жұмысы кезінде табылған, ғұмыры 3000 жылдық жәдігер-шалбар жайлы айтылыпты.
Бұл бұйымды неміс археологы Майки Вагнер 2014 жылы тапқан екен. Жәдігерге ғылыми сараптама жасаған неміс археология институтының оқымыстылары: «Бұл шалбар тек археология ғылымы ғана емес, күллі әлемді елең еткізерлік үлкен жаңалық» десе, Вена қаласындағы Табиғат тарихы музейінің ғылыми маман реставратор-тігіншісі Карина Грёмер, көне шалбарды тігуге пайдаланған жүн-мата құрамын зерттеп, бұл жәдігер осыдан отыз ғасыр бұрын жасалды деген қорытынды шығарған екен.
Бір таңданарлық жағдай – бұл шалбардың стилдік формасы киюге өте қолайлы, бұты кең, ауы мен балағы адамның еркін қозғалысына үйлесімді жасалған және аса шеберлікпен пішіліп, жүн матадан тігілген. Ең бастысы, атқа мінуге өте ыңғайлы. Осы орайда біздің дәуіріміздің 460 жылы туған ежелгі грек дәрігері Гиппократтың: «Шалбарды алғаш киген көшпенділер, олар әрқашан ат үстінде жүреді» деген тұжырымы еске түседі.
Сонымен қатар бұл бұйымды зерлеу-кестелеу шеберлігіне қатысты болжам айтқан Вашингтон университетінің антрополог ғалымы Майкл Фрачетти, бұлай болғанда Тарым ойпатында гүлденген мәдениет күллі Еуропаға әсер еткен болуы әбден мүмкін, десе, Лос-Анжелес қаласындағы Батыс колледжі ғалымы Элизабет Барбер: «Бұл шалбарды тіккен адамдар өте нәзік көп түрлі зерлеу-кестелеу технологиясын қолданғаны байқалады. Соған қарағанда, олар біз ойлағаннан әлдеқайда мәдени өмірге бой ұрған» депті.
Жуықта Фрау Халлгрен бастаған немістің жаңғырту ісінің шеберлері шалбардың дәлме-дәл көшірмесін жасап шықты. Осы орайда бұл іске көппен бірге атсалысқан тоқымашы-дизайнер Моа Халлгрен: «Шалбар үш бөліктен құралып, тігілген. Мұны жаңғыртып шығу үшін көне тоқыма белдігін қолдандық. Сонымен қатар қой жүнінен иірілген жіпке арнайы тапсырыс бердік. Бұл шалбар атқа мініп жүру үшін жасалғанына көз жеткіздік. Жәдігерді жаңғырту барысында, тізесіндегі оюды жасап шығу оңай болған жоқ. Ол тым күрделі екен және шалбарға сәйкес мата табу да қиын болды» депті.
Қазақстанда 89 мыңнан астам студент жатақханаға мұқтаж
Білім • Бүгін, 14:47
Докторанттар 195 мың теңге шәкіртақы алады
Білім • Бүгін, 14:42
Елордада аулада жүрген баланы көлік қағып кетті
Оқиға • Бүгін, 14:32
Студенттердің білімін бағалау тәсілі өзгереді
Білім • Бүгін, 14:20
Семейде екі баланы құтқарған адам суға батып кетті
Аймақтар • Бүгін, 14:13
Елордада Astana Open турнирі өтеді
Теннис • Бүгін, 14:01
Алматы қаласы мемлекеттік активтер басқармасына жаңа басшы тағайындалды
Тағайындау • Бүгін, 13:49
Ауа райы • Бүгін, 13:33
Ғылым және жоғары білім вице-министрі тағайындалды
Тағайындау • Бүгін, 13:17
Асхат Аймағамбетов баласының мектеп формасына қанша жұмсайды?
Қоғам • Бүгін, 13:02
Ұлттық қорға 3,4 трлн теңге түсті
Қаржы • Бүгін, 12:54
Қазақстандықтар жарты жылда 44,4 трлн теңгеге онлайн төлем жасаған
Қаржы • Бүгін, 12:44
Елімізде жылдық инфляция 15%-ға дейін өсті
Экономика • Бүгін, 12:33
Пәкістанда болған жол апатынан 20 адам қаза тапты
Оқиға • Бүгін, 12:13
Елімізде 500-ге жуық шетелдік көлік заңсыз тіркелген
ANTIKOR • Бүгін, 11:57
Әлихан Смайылов дизель отынына қатысты мәселені шешуді тапсырды
Үкімет • Бүгін, 11:43
Үкімет басшысы Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық дамуына баға берді
Үкімет • Бүгін, 11:36
Абай атындағы мемлекеттік сыйлықтың келесі кезеңіне өткен үміткерлер анықталды
Әдебиет • Бүгін, 11:23
Елордада тағы 7 автобустың бағыты өзгерді
Елорда • Бүгін, 11:15
Болат Ақшолақов дизель отынының лимиттерін атады
Қоғам • Бүгін, 11:07
Елордада мұқтаж азаматтар үйіне газ қосу үшін әлеуметтік көмек ала алады
Елорда • Бүгін, 10:55
Биыл 7,7 млн шаршы метр тұрғын үй пайдалануға берілді
Қоғам • Бүгін, 10:47
Елордадағы мешітте ұрлық жасаған өзбекстандық ұсталды
Елорда • Бүгін, 10:39
Қазақстандық спортшылар Ислам ойындарында тағы 2 жүлде алды
Спорт • Бүгін, 10:30
Шымкентте 1 жасар бала тоққа түсіп қалды
Оқиға • Бүгін, 10:13
Армениядағы жарылыстан қаза тапқандар саны 11-ге жетті
Әлем • Бүгін, 10:08
Алматыдан 125 шақырым жерде жер сілкінді
Аймақтар • Бүгін, 10:00
Қазақстандықтар тағы бір елге визасыз бара алады
Туризм • Бүгін, 09:52
16 тамызға арналған валюта бағамы
Экономика • Бүгін, 09:47
Елена Рыбакина Цинциннати турнирін сәтті бастады
Теннис • Бүгін, 09:42
16 тамызға арналға ауа райы болжамы
Ауа райы • Бүгін, 09:38
Қазақстанда 9,5 миллионнан астам адам екпе салдырған
Коронавирус • Бүгін, 09:30
ХҚКО өкілдері мүгедектерге мемлекеттік баж салығын төлеткен
ANTIKOR • Бүгін, 09:22
Соғыста қаза тапқан қазақстандық жауынгердің сүйегі елге қайтарылды
Қоғам • Бүгін, 09:13
1453 адам коронавирустан жазылып шықты
Коронавирус • Бүгін, 09:06
Өткен тәулікте 789 қазақстандық індет жұқтырды
Коронавирус • Бүгін, 09:00
Ұлттық спорт • Бүгін, 08:43
Спорт • Бүгін, 08:42
Спорт • Бүгін, 08:40
Цинциннатидегі турнир басталды
Спорт • Бүгін, 08:38
Ұқсас жаңалықтар
