2022 жылғы 11 және 12 мамырда эксперименттік оқытудың озық әдістерін пайдалана отырып, жасөспірімдер мен жастар арасында әлеуметтік кәсіпкерлік дағдыларын нығайту бойынша SAMGAU (Самғау) енгізудің нәтижелерімен танысу үшін БҰҰ Балалар Қоры (ЮНИСЕФ) мен Ақпарат және қоғамдық даму министрлігінің өкілдері Қарағанды қаласы мен Қарағанды облысының білім беру мекемелеріне барды. 2020-2021 жылдары барлығы 20 000-нан астам жастар бағдарламаға қатысып, өз идеяларын нақты жобаларға енгізуді үйренді.
SAMGAU - БҰҰ Балалар қорының (ЮНИСЕФ) жастар бағдарламасы. Қазақстанда ол Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау, Ақпарат және қоғамдық даму министрліктерінің қолдауымен Жастар қызметкерлерінің қоғамдастығымен әріптестікте іске асырылады. Бағдарлама инновациялық әлеуметтік жобаларды құру үшін жасөспірімдер мен жастардың дағдыларын дамытуға және нығайтуға бағытталған. Жобаға осал топтардан жасөспірімдерді (АИТВ және басқа созылмалы аурулары бар, мүгедектігі бар, ата-анасының қамқорлығынсыз қалған жастар) тартуға ерекше көңіл бөлінеді. Бұдан басқа, бағдарлама жастарға әлеуметтік маңызы бар жобаларды іске асыру процесінде ерекше қолдау береді.
«Біз үшін жастардың пікірін тыңдау, олардың қажеттіліктерін түсіну және олармен бір тілде сөйлесу өте маңызды. Біз министрліктің қызметін жастар бастамаларын қолдау жөніндегі сервистік модельге көшіру үшін күш-жігерімізді саламыз. Сондықтан біз Samgau сияқты жобаларды жоғары бағалаймыз, олар дағдыларды нығайтады және идеяларды жергілікті жерлерде, әсіресе ауылдық жерлерде жүзеге асыруға мүмкіндік береді және біз осы үшін серіктестерімізге ризамыз. Біз жастар ресурстық орталықтарының әлеуетін бірлесіп нығайтуды жоспарлап отырмыз, осы бағыт бойынша жұмыстар жүргізіліп жатыр», деп түсіндірді Қазақстан Республикасының Ақпарат және қоғамдық даму вице-министрі Александр Данилов.
Мәселен, SAMGAU - жергілікті мәдениеттің ерекшеліктерін ескере отырып, әртүрлі елдерде қолданылатын әдіснамаға негізделген және жергілікті ерекшеліктерге тиімді бейімделетін UPSHIFT жаһандық бағдарламасының Қазақстандық нұсқасы. Қазақстанда әдіснама берілетін өмірлік дағдыларды нығайту бойынша онлайн-тренингтерді, инновациялар бойынша практикалық семинарларды, тәлімгерлікті және әзірленген шешімдерді сынақтан өткізуге арналған шағын гранттарды біріктіреді. Ол осал жастар мен жасөспірімдердің мүмкіндіктерін кеңейтуге және олардың әлеуметтік салада жаңашыл болып қалыптасуына бағытталған. Оқытудың жаңа әдістемелерін пайдалана отырып, бағдарлама жастарды бизнес-жоспарлар құруға, бюджетті дұрыс бөлуге, команда құруға, қателерді табуға және болашақта оларды түзету жолдарын үйретеді.
«Жастармен жұмыс және қажетті дағдыларды ерте кезеңде дамыту жастардың болашағы үшін, оны қоғамның экономикалық өміріне тиімді енгізу үшін өте маңызды. SAMGAU бағдарламасы Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың биылғы қаңтарда Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің отырысында сөйлеген сөзінде жастар мен халықтың осал топтарының іскерлік бастамаларын іске асыру үшін жағдай жасау жөніндегі бастамасына жауап береді. Бүгін біз Қарағанды мен Қарқаралыда SAMGAU бағдарламасының арқасында жүзеге асырылған балалардың тамаша жобаларын көрдік. Біздің бағдарлама бүкіл Қазақстан бойынша жастар ресурстық орталықтарының жұмысына негіз болады және қазақстандық жастардың дамуына үлкен үлес қосады деп сенемін», деп атап өтті ЮНИСЕФ-тің Қазақстандағы өкілінің орынбасары Летисия Баззи-Вейл.
Мамыр айындағы сапар аясында Қарағанды және Қарқаралы қалаларының 4 білім беру мекемесі назарға алынды.
Дамуында ерекше қажеттіліктері бар балаларға арналған Балалар үйінде (Қарағанды қ.) бағдарламаның 1 – кезеңіне 24 жасөспірім қатысты, ал олардың 7-еуі келесі кезеңдерге қатысып, екі команда құрды. Келесі оқу жылында олар 3-кезеңге – екі жеке жоба бойынша үш айлық тәлімгерлік бағдарламасына кіріседі.
Қарағанды қаласының №48 жалпы білім беретін мектебінде 23 оқушы бағдарламаның 1-ші кезеңіне – өмірлік дағдыларды онлайн-форматта оқытуға қатысты, ал қазіргі уақытта екі команда өздерінің жобалары бойынша үш айлық тәлімгерлік бағдарламасын аяқтауда: экологиялық тақырып бойынша спектакль және мектептің «жасыл бұрышын» құру. Осы командалардың тәлімгерлері немесе менторлары EPAM Қазақстан компаниясының өкілдері болып табылады.
«Мен балалармен кездесуге, олардың тамаша жобаларын және Samgau бағдарламасының арқасында олардың қалай жүзеге асырылып жатқанын өз көзіммен көруге өте қуаныштымын. Балалар үйінде де, жалпы білім беретін мектепте де балалар шахматқа қызығушылық танытатынын, сондай-ақ екі жерде де шахмат секцияларына қатысу мүмкіндігі бар екені де өте қуантарлық жағдай. Олармен ойнау және әңгімелесу, олардың болашақ мансабына деген мақсаттарын тыңдау мен үшін қызықты болды», деп түсіндірді ЮНИСЕФ-тің Қазақстандағы ізгі ниет елшісі, шахматтан төрт дүркін әлем чемпионы Динара Сәдуақасова.
ЮНИСЕФ-тің көру қабілеті бұзылған балаларға арналған №1 облыстық арнайы мектеп-интернатында «Жан» мүгедектер құқығы жөніндегі азиялық қоғам» ҚБ және EPAM Қазақстан компаниясының қолдауымен «Көру қабілеті бұзылған балалардың цифрлық және басқа да дағдыларын дамыту» жобасы іске қосылды. Жобаның мақсаты-көру қабілеті нашар балалар мен жасөспірімдердің цифрлық дағдыларын қалыптастыру және оларды SAMGAU бағдарламасына одан әрі қатысуға дайындау.
Қарқаралы қаласының Жастар ресурстық орталығында (ЖРО) SAMGAU түлектері бағдарлама кабинетін таныстырып, 2021-2022 жылдарға арналған Даму стратегиясы, негізгі қызметі және жүзеге асырылып жатқан жобалар туралы айтып берді. Қатысушылар жастар қызметкерлерінің біліктілігін арттыру бағдарламаларына және «Jastar belgisi» жастар ресурстық орталықтарына арналған сапа белгісі» ерікті сертификаттау бағдарламасына қатысу тәжірибесімен бөлісті.
№ 44 мектеп-интернаты (Қарқаралы қ.) Samgau-ға 2021 жылдан бері қатысады. Осылайша, 25 оқушы бірінші кезеңді сәтті аяқтады, 10 жасөспірім келесі кезеңнен өтуге қалды, ал 4 қатысушыдан тұратын команда тіпті шағын грантқа ие болды және қазіргі уақытта интернатта тұратын бастауыш сынып оқушыларына көмек көрсету үшін өзінің «Ұзарту» жобасын жүргізуде.
Бағдарламаның басты мақсаты – жасөспірімдер мен жастардың әлеуметтік инновациялар мен кәсіпкерлік үшін қажетті дағдыларын дамыту және болашақ мүмкіндіктер мен жұмыс орындарын құрумен бірге SAMGAU бағдарламасы өңірдің болашақ әлеуетін аша отырып, жастардың жергілікті қоғамдастығына оң әсер етеді.
