Міне, осы мәселелерді тиімді шешудің жолдарын қарастыру мақсатында БҰҰ Даму бағдарламасы еліміздің құзырлы органдары мен экологиялық ұйымдардың сарапшыларымен бірлесіп, ұлттық консультациялардың қорытынды сессиясын өткізді.
«Дүниежүзілік қоршаған орта күні қарсаңында Швецияның астанасы Стокгольмде «Стокгольм +50» халықаралық жиыны ұйымдастырылып, онда әлем елдерінің көшбасшылары бас қосады деп жоспарланып отыр. Бұл жаһандық деңгейдегі экологиялық бастаманың қолға алынғанына 50 жыл толды. Стокгольмде мемлекеттер басшылары климаттық бағдарламаларға байланысты халықаралық келісімшарттар мен өздеріне алынған міндеттемелердің орындалу барысын талқылайды. Осы жиынға дайындық ретінде әр мемлекеттің мүддесі, сұраныстары мен басым мақсаттарын анықтау үшін ұлттық консультациялар өткізілді. Атап айтсақ, Қазақстан өңірлеріндегі мемлекеттік органдар, үкіметтік емес ұйымдар мен түрлі қоғамдық қозғалыстар арасында елдегі экологиялық проблемаларды реттеуге байланысты сауалдама жүргізіліп, ұсыныстарына қанықтық. Оның дені ауаның ластануы, таза сумен қамтамасыз ету, қалдықты басқару сынды әр өңірдің ерекшелігіне байланысты мәселелер қамтылды. Әлбетте, бұл шаруаны тындыруға серіктестеріміз айтарлықтай қолғабыс етті. Бұл бағытта әсіресе Швеция елшілігінің қолдауы анық байқалды», деді БҰҰ ДБ-ның Қазақстандағы тұрақты өкілі Якуп Бериш.
Швеция Корольдігінің Қазақстандағы Төтенше және өкілетті елшісі Матс Фойердің айтуынша, «Стокгольм +50» конференциясы Жер планетасын пандемиядан кейінгі кезеңде сауықтырып, тұрақты даму мақсаттарында көзделген көрсеткіштерді іске асырудың тетігін талқылау үшін ұйымдастырылады.
«50 жыл бұрын, яғни 1972 жылы Стокгольмде жоғарыда айтылған конференцияға ұқсас жиын өткізілген еді. Онда алғаш рет экологиялық мәселелер жаһандық деңгейде күн тәртібіне қойылды. Содан бері қаншама уақыт өткенін ескерсек, конференцияда көтерілген экологиялық аспектілерді қайта қарастыруға тура келеді. Әрине, алдағы халықаралық жиында постпандемиялық кезеңдегі даму мәселелері, тұрақты даму мақсаттарына қол жеткізу жолдары, «жасыл» өсімге бет бұрудың перспективалары қаузалады. Конференция барысында, әсіресе түрлі мүдделі тараптардың қатысуына айрықша мән беріледі. Оның ішінде жастарды тартуға ден қойылады. Алуан түрлі көзқарастағы тараптардың пікір алмасуы конференцияның өзегіне айналады. Осы орайда сарапшылардың консультациялық кеңесін өткізуге бастамашылық танытқан БҰҰ Даму бағдарламасына ризашылығымды білдіргім келеді. Жоғарыда айтылғандай, ұлттық консультациялар Қазақстанның бірқатар өңірінде ұйымдастырылған болатын. Ал елордадағы басқосу «Стокгольм +50» конференциясының алдындағы сарапшылардың қорытынды консультациялық отырысы», деді М.Фойер.
Сарапшылар айтқандай, еліміз жер көлемі жағынан әлемде 9-орын алатындықтан климаттың өзгеруі де өңірлерде әр қалай орын алады.
«Қоршаған ортадағы өзгерістер туралы халық жақсы хабардар. Олар климаттың өзгеруіне қалай бейімделу керектігін, сондай-ақ жағымсыз әсерді азайту қажеттігін толық түсінеді. Көбінесе өңірлерде таза сумен қамтылу, ауаның ластануына байланысты проблемаларды байқадық. Есімде қалған қызықты аспект, бірқатар мәселені нарықтық шешімдер арқылы реттеуге болады. Былайша айтқанда, елдегі экологиялық проблемаларды жеке сектордың көмегімен шешуге дайындығы. Біз осы бағыттың жүзеге асырылуына мүдделіміз. Биоалуандықты сақтау мәселесінде, жануарлар мен өсімдіктер әлемі, орман шаруашылығы және қорғалатын табиғи аумақтардың проблемасына көңіл бөлуге тырысамыз. Осы мақсатта жергілікті құзырлы органдар мен қоғамдық ұйымдармен тығыз байланыс орнаттық. Энергия мәселесіне келсек, бұл бірінші кезекте энергия ресурстарын тиімді пайдалану, жаңғырмалы энергетиканы дамытуды қамтиды. Қазақстан Үкіметімен энергетика секторы, биоалуандықты сақтау, ауыл шаруашылығы және су ресурстарын басқару бағытында тығыз жұмыс істеп келеміз. Экологиялық бағдарламаларды жүзеге асыруға бөлінетін немесе қарастырылатын қаражат туралы әңгіме қозғалғанда, бұл ақшаға инвестиция ретінде қарауға кеңес беремін. Неге десеңіз, «жасыл» өсім қосымша жұмыс орындарын ашып, тың мүмкіндіктерге жол ашады. Биоалуандықты сақтауға жұмсалатын қаражат пайдалы қазбаларға салынатын инвестициядан кем түспейтінін айтқым келеді. Өйткені қоршаған ортаны қорғау арқылы ондағы тіршілік иелерінің өмір сүруіне қолайлы жағдай жасалады», деді БҰҰ ДБ-ның Қазақстандағы тұрақты өкілі.
Экология, геология және табиғи ресурстар вице-министрі Зульфия Сүлейменованың сөзіне сүйенсек, Қазақстан климаттың өзгеруіне байланысты халықаралық шарттарға қосылып, белгілі міндеттемелерді өзіне алғандықтан экожүйені сақтауға мүдделі.
«Қоршаған ортаға байланысты мәселелердің уақыт санап өзектілігі артып жатқанын байқап отырмыз. Еліміздің халқы экология мәселесіне бейжай қараған емес. Бұл бағытта азаматтық белсенділіктерін ұдайы көрсетіп келеді. Тұрақты даму көрсеткіштеріне қол жеткізуге біздің қоғам және тұтастай еліміз ынталы. Экожүйені сақтау үшін «жасыл» экономикаға бет бұрып, оны дамыту қажеттігі даусыз. Бұл біздің болашақ ұрпағымызға қажетті амал», деді вице-министр.
«Стокгольм +50» халықаралық кездесуі БҰҰ Бас Ассамблеясының 2021 жылғы мамырдағы қарарына сәйкес тұрақты даму мақсаттарын іске асыруды жеделдету мақсатында, оның ішінде COVID-19 пандемиясынан кейін орнықты қалпына келтіру жолымен өткізіледі.
