Жұртшылықты ақпараттандыруға баса мән беру керек

Орталық референдум комиссиясында Нұрлан Әбдіровтің төрағалығымен офлайн және онлайн режімде азаматтарды ал­да­ғы референдум туралы ақ­па­­рат­тандыру мәселелері ж­ө­нін­­де кеңес өтті.

Отырысқа Цифрлық даму, инновациялар және аэро­ғарыш өнеркәсібі, Ақпарат және қо­ғам­дық даму минист­рлік­те­рі­нің, әкім­дік­тер­дің, бар­лық өңірлердің аумақтық комис­сия­ларының бас­шы­лығы, сондай-ақ бұқаралық ақпарат құрал­да­рының өкілдері қатысты.

Орталық сайлау комис­сия­сының төрағасы Нұрлан Әбдіров өз кіріспе сөзінде «Референдум туралы» Конституциялық заң­ға сәйкес референдумды ұйым­дас­тыру мен өткізу ашық әрі жария түрде жүзеге асырылып отырғанын атап өтті. Орталық референдум комиссиясы азаматтарды референдумға әзірлік барысы туралы барынша хабардар етіп келеді.

Төраға комиссияның барлық отырыстары гибридті форматта, яғни офлайн әрі онлайн ре­жім­дерде бұқаралық ақпарат құ­ралдарының міндетті түрде қа­ты­­суымен өтіп отырғанын атап өтті. Отырыстар ОРК интернет-ресурсы арқылы трансляция арқылы көрсетіліп, сурдоаудармамен қамтамасыз етіліп келеді. Әр отырыстан кейін БАҚ-қа ар­нал­ған брифингтер өткізілуде, онда журналистердің барлық сұ­рақтарына толық жауаптар бе­рілу­де. Референдумның барлық қаулылары, баспасөз релиздері мен өзге де ақпа­рат­тық материалдары комис­сия­ның интернет-рес­ур­сында орналастырылған және бар­лы­ғына қолжетімді. Ақпа­рат­­тық-түсіндірмелік бейне, аудиороликтер, интернет-баннерлер, бас­па басылымдарына арналған модульдер әзір­ле­ніп, республикалық және өңір­лік БАҚ-қа таратылып отыр. Осы­лайша, комиссия тарапынан референдумға дайындық про­це­сінің ашықтығы мен жария­лы­лы­ғын қамтамасыз ету бо­­йын­ша барлық қажетті шаралар қа­был­дануда.

Іс-шарада Ақпарат және қо­ғам­дық даму министрі Асқар Омаров сөз сөйлеп, Министрлік барлық ақпараттық ресурс­тар­ды осы жұмысқа тартып, сондай-ақ ақпараттық алаңға тұрақты мониторинг жүргізіп отырғанын атап өтті. БАҚ-та және әлеуметтік же­лі­лер ар­қы­лы әр өңір бойынша дауыс беруге арналған учаскені іздеу жөнінде ақпараттық хабарламалар мен графикалық өнімдер таратылғанын атады.

Үгіт жұмыстары кезеңінде 5 мамырдан бастап 499 рес­пуб­ли­калық және өңірлік БАҚ-қа мониторинг жасалды, олардың 321-і газет, 47-сі телеарна және 131-і интернет-ресурс. 2022 жылғы 26 мамырдағы жағдай бо­йынша үгіт жұмыстарын бұзу жағдайлары тіркелмеген.

Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі вице-министрі Әсет Тұрысов кеңеске қатысушыларды «ЖСН бойынша дауыс беруге арналған учаскені іздеу» сервисін әзірлеу бойынша ведомствоның атқар­ған жұмысы туралы хабардар етті. Бұл сервис 3 ақпараттық ре­с­урста орналастырылған: https://www.gov.kz/referendum;  https://referendum.gov.kz/; https://referendum2022.gov.kz/

Қазақстан азаматы ЖСН ар­қылы референдумдағы өз учас­­кесін таба алады. Учаске бол­ма­ған жағдайда, автоматты түрде әкім­діктердің call-орта­лық­та­ры­­ның тізімдері көр­се­тіледі. Осы сияқты сервис­тер Kaspi.kz және Қазақстан Халық банкінің Homebank қосымшаларында жасалынуда. Жақында осы сервис іске қосылады деп күтіліп отыр.

Сондай-ақ облыс әкімдік­те­рінің өкілдері халыққа дауыс беру учаскелері туралы ақпарат беру бойынша референдум, колл-орталықтардың, Telegram боттардың жұмысы туралы хабар­дар ету жөнінде атқарып отыр­ған жұмыстары туралы баяндады.

ОРК Төрағасы азаматтардың есептен шығару куәліктері арқы­лы дауыс беру мәселелеріне ерек­ше назар аударды.

Нұрлан Әбдіров азамат өзінің тұрғылықты жерін ауыс­тыр­ған жағдайда ағымдағы жыл­дың 20 мамырынан бастап 4 маусым сағат 18.00-ге дейін учас­келік комиссияға берген өтініш негізінде есептен шығару куәлі­гін алуға құқылы екенін атап өтті.

Есептен шығару куәлігін сенім­хат негізінде алуға болады. Бұл ретте сенімхатты нотариалды куәландыру міндетті емес. Есептен шығару куәлігін көрсеткен кезде учаскелік комиссия дауыс беру күні азаматты оның келген жері бойынша учаскедегі тізімге енгізеді. Есептен шығару куәлігі бір елді мекен шегіндегі басқа учаскеде дауыс беруге қатысқысы келетін азаматтарға берілмейді.

Жиын соңында Нұрлан Әбдіров дауыс беру күніне аз уа­қыт қалғанын айтты. Сондық­тан азаматтарды алдағы референдум туралы хабардар ету жө­нін­дегі барлық қажетті шаралар­ды күшейту маңызды екенін алға тарта отырып, БАҚ ресурс­­тарын, SMS жіберілімдерді, coll-орталықтардың, әкімдіктер жанындағы Telegram боттардың жұ­мыстарын қарқындату қажет­ті­гін атап өтті.

ОРК Төрағасы Нұрлан Әбдіров: «Қазақстандықтар аза­мат­­тық белсенділік танытып, өздерін тізімде тексеруі, енгізіл­меген жағдайда, тіркелген жері бойынша тиісті учаскелік ко­мис­сияларға жүгінуі, сон­дай-ақ өзінің болатын орнын ауыс­тырған кезде дауыс беру үшін есептен шығару куәлік­терін уақтылы алуға тиіс. Республиканың барлық азаматтарына олардың референдумға қатысудағы конституциялық құқықтарын іске асыруға барлық мүмкіндіктерді жасау қажет»,  деп атап өтті.