Жуырда үш жыл бойы Президент бастамашыл болған саяси реформаларды одан әрі жүзеге асыруға атсалысты. Азаматтық қоғам өкілдері, белсенділер, депутаттардың мұрындық болуымен Кеңес реформаларға қатысты өз ұстанымдары мен ұсыныстарын өткізді. Нәтижесінде, саяси партиялар, бейбіт шерулер өткізу туралы және басқа да әлеуметтік саяси мәселелерге байланысты заңдарға өзгерістер енгізілді. Сонымен қатар Президенттің саяси реформаларының төрт пакеті жүзеге асты. Бұл еліміздегі саяси либерализация мен демократиялық бастамалардың іске асуына өз үлесін қосты.
Ұлттық құрылтайдың құрылуын Ұлттық қоғамдық сенім кеңесі аясының кеңеюі деп қабылдаған жөн. Мұнда Президент ең алдымен, қоғамның әр саласындағы білікті мамандарды, ғалымдар, журналистер, азаматтық қоғам белсенділері, аймақтардағы қоғамдық кеңес мүшелерін шақыру арқылы жалпыұлттық диалог алаңына айналдыруды көздеді. Еліміздегі түрлі салада қордаланған мәселелерді талқылау алдағы уақытта Президенттің референдумнан кейінгі саяси реформаларының одан әрі жалғасын табуына септеседі.
Ұлттық құрылтайдың басты мақсаты – қоғамдық сананың өзгеруі. Идеология мәселесі де назардан тыс қалмақ емес. Сондай-ақ ұлттық бірегейлікті қалыптастырудағы бастамаларды талқылауға арналған жалпыұлттық орталыққа айналмақ.
Бірінші отырыста Мемлекет басшысы еліміздегі қандай құндылықтарды дәріптеу керек және қандай бағытта жұмыс істеу қажет деген мәселеге қатысты өз ойын ортаға салды. Әсіресе еңбекке баулу, тәрбие мәселесіне назар аударылды. Бұл құрылтайдың жиырмасыншы ғасырдың басындағы Алаш ардақтыларының құрылтайымен тарихи сабақтастығы бар екенін де атап өтті.
Әлеуметтік мәселе қай кезде де маңызды болғанымен, қазіргі таңда руханият мәселесінің мәні зор екенін де ұмытпаған ләзім. Сол тұрғыдан алып қарағанда жаңа парадигмалар, қоғамдық сана мен қоғамдық құндылықтардың жаңа бір тұжырымдамасы қажет. Осыған байланысты Түркістанда өтетін басқосуда Ұлттық құрылтай мүшелерінен нақты бір салалар бойынша ұсыныстар түсуі керек. Нәтижесінде, ұлттық бірегейлік пен ұлттық құндылықтарды одан әрі қарай дәріптеу мен дамытудың тың бағдары анықталуға тиіс.
Қазбек МАЙГЕЛДИНОВ,
«Қазақстандық қоғамдық даму институтының» басқарма төрағасы,
саясаттанушы