Ақтау мен оның төңірегіндегі ауылдар үшін ауызсу, ыстық су, электр энергиясы мен дистиллят өндіріп дайындайтын «МАЭК-Қазатомөнеркәсіп» ЖШС қазір су тұшыту кешенін жаңғырту жұмыстарын жүргізуде. Жуырда аталмыш кәсіпорында өткен баспасөз мәслихатында өңірдің ауызсу тапшылығын жою жолында жасалған жұмыстармен танысудың сәті түсті.
Кәсіпорында қазір 1980 жылдардан бастап, сол онжылдықтың соңына дейін қолданысқа енгізілген қондырғылар жұмыс істеп тұр. Қолданылу мерзімі 20 жыл деп белгіленген бұл қондырғылардың қазір қуаттылығы сыр беріп, су тұтыну көлемі артқан сайын өнімділікке қол жеткізуге өз әсерін тигізуде. Кешеге дейін кәсіпорын құрамындағы 6 су тұшыту қондырғысы аймақтың энергетикалық өндірісін, дистиллят өндіруді толық қамтып келген болса, тұрғындардың көбеюі, жаңадан өнеркәсіп орындарының құрылуы мен абаттандыру жұмысының кең көлемде қолға алынуы, сондай-ақ, тұрғындардың техникалық мақсаттағы сулардан бас тартып, оны ауызсуды тұтынумен алмастыруы жұмсалатын шығынның ұлғаюына әкеп соқтырды. Нәтижесінде 2013 жылдың жазындағы көрсеткіш бойынша Ақтау қаласының өзінде ауызсуды тұтыну көлемі тәулігіне 48 мың текше метрге дейін жеткен. Өз кезегінде бұл «МАЭК-Қазатомөнеркәсіп» ЖШС алдына кешенді кеңейту, жарақтарды жаңғырту мәселесін қойды.
Осы мақсатта 2008 жылы Израильде жасалған ГПТИ-1а,б қондырғыларын іске қосумен басталды. Тәулігіне 6000 текше метр дистиллят өндіретін қондырғылардың сапалық жағдайы оның өнімдерін тамақ өнеркәсібінде емес, тек жылу-энергетикалық қондырғылардың технологиялық қажеттіліктері үшін пайдалануға мүмкіндік берді. Қосымша байқаулар мен таңдаулар жасап, бүгінгі күннің қажеттілігіне толық жауап беретін, яғни оның өнімдері тамақ өнеркәсібінде де қолдануға жарайтын қондырғы табу мәселесі туындады. Су тұшыту қондырғыларын, құрал-жабдықтарын өндіретін компаниялар арасынан таңдау франциялық «SIDEM» компаниясына түсті. Франция – аталмыш қондырғылар өндіруде әлемде алдыңғы қатарда көрініп, көшбасшылар санатында жүрген мемлекет. Қажеттіні тапқан соң, іске кіріскен қазақстандық тарап, яғни «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК, «МАЭК-Қазатомөнеркәсіп» ЖШС 2011 жылы Францияның «SIDEM» комапиясымен келісімшартқа тұрды. Мақсат – «МАЭК-Қазатомөнеркәсіп» ЖШС-де ГПТИ-2, ГПТИ-3 жаңа қондырғыларын орнату және іске қосу. Жарамдылық мерзімінің ұзақтығы экономикалық жағынан тиімді болып есептелетін екі қондырғының әрқайсысының тәуліктік өнімділігі 12000 текше метр дистиллят құрайды деп күтілетін қондырғыларды орнатудың алғашқы кезеңі аяқталды. 2013 жылы Ақтаудағы «МАЭК-Қазатомөнеркәсіп» ЖШС дистиллят өндіру және өнеркәсіптік су-жылумен жабдықтау зауытында ГПТИ-2 жаңа су тұшыту қондырғысының монтаждау жұмыстарын аяқтау мен сынақ ретінде іске қосу жүргізілді. Таяу күндері ГПТИ-2 су тұшыту қондырғысы толыққанды пайдалануға берілмек, ал ГПТИ-3 су тұшыту қондырғысы өнеркәсіптік іске қосылады.
Баспасөз мәслихатында мәлім болғанындай, жаңа су тұшыту қондырғыларын жаңарту бағытындағы белгіленген қаржы ретімен игерілген.
Қазақстан Республикасы Табиғи монополияларды реттеу жөніндегі агенттігі Маңғыстау облысы бойынша департаментінің бастамасымен өткен баспасөз мәслихатында кешенді кеңейту, су тұшытатын жаңа қондырғылар жайында егжей-тегжейлі әңгімелеп, сұрақтарға жауап берген «МАЭК-Қазатомөнеркәсіп» ЖШС бас инженері И.Чернецкий екі жаңа қондырғы іске қосылған соң ауызсу өндіру көлемі 13,1 пайызға артып, тәулігіне 64 мың текше метр өнім өндіруге қол жеткізуге мүмкіндік беретіндігін айтты. Бұл екпін Ақтау қаласы мен оның маңындағы ауылдардың ауызсу мәселесін алдағы бес жыл бойына толық қамтамасыз ететін болады.
Гүлайым ШЫНТЕМІРҚЫЗЫ,
«Егемен Қазақстан».
АҚТАУ.