Қоғам • 05 Қыркүйек, 2022

Қисынсыз заң құқық бұзуға итермелейді

1482 рет
көрсетілді
4 мин
оқу үшін

Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев «Әділетті мемлекет. Біртұтас ұлт. Берекелі қоғам» Жолдауында: «Бюджет үдерістерін барынша жеңілдету қажет. Мемлекеттік органдардың игерілмеген қаражатты келесі жылға қалдыруына мүмкіндік беру керек. Сол арқылы олар ақшаны бюджетке қайтарудың тиімсіз тәртібінен құтылады», дей келіп, осы мақсатта жаңа Бюджет кодексі мен «Мемлекеттік сатып алу туралы» жаңа заң қабылдау қажеттігін айтты.

Президент көпшіліктің, әсіресе мемлекеттік қызметшілер мен мердігерлік ұйымдар басшыларының көкейлерінде көптен жүрген маңызды мәселені дөп басып, оның бірден-бір дұрыс шеші­мін ұсынды. Себебі талай мемлекеттік қызметші мен мемлекеттік тапсырыс­ты орындаушы кәсіпкер жыл соңында бөлінген қаржыны толық игере алмай, оны қолданыстағы заңнамаға сәйкес қазынаға қайтармау үшін жалған акт жасап, құқық бұзуға мәжбүр болып жүргені бел­гілі. Бұған өз басым ертеректе облыстық Тәртіптік кеңестің мүшесі ретінде көз жеткізгенмін. Тіпті кейбір мемлекеттік қызметшіге қиянат жасағанымыздай болып көрініп, әлі күнге жадымыздан шықпайтын жайлар да бар.

Соның бір мысалы – Қызылжар мен Көкшетау өңіріне белгілі атбегі Ермек Махатов. Ол ұзақ уақыт аудандық ішкі істер бөлімін басқарып, полиция подполковнигі шенін алып, зейнетке шыққан соң үйінде қол қусырып отыра алмай, конкурс арқылы Уәлиханов ауданы әкімінің орын­басары қызметіне орналасқан. Бұл жауапты қызметін де бірнеше жыл бойы абыроймен атқарып, басшы кадрлар тұрақтай қоймайтын шалғайдағы ауданның дамуына өзіндік үлесін қосып жүрген еді. Ойла­маған жерден бір күні облыстық Тәртіптік кеңестің «кілеміне» шақырылып, әртүрлі кінә тағылған мемлекеттік қызметшілердің қатарына қосылып, алдымызда қабағы түсіп тұрды.

– Облыстың ең алыс ауданында қызмет істеп жүрсек те, тозығы жеткен ескі көлік мініп, қиыншылық көріп келеміз. Соған орай былтырғы 18 қарашада болған аудандық мәслихаттың сессиясының шешімімен өзім негізгі қызметіме қоса басқарып отырған аудандық құрылыс бөліміне жаңа автомобиль сатып алуға 2 миллион теңге бөлінді. Бұл қаржы шотымызға түскен соң 5 желтоқсанда мемлекеттік сатып алу порталына баға ұсыныстары әдісі бойынша жеңіл автомобиль сатып алу туралы конкурс жарияладық. Оның жеңімпазы болып, 1 миллион 971мың 200 теңге баға ұсынған дара кәсіпкер танылды. Оның астанада тұратын басшысымен 12 желтоқсанда екіжақты келісімшарт жасастық. Онда кәсіпкердің «Лада 21214» маркалы автомобильді 31 желтоқсанға дейін жеткізіп беретіні атап көрсетілді. Ол бізге шот-фактураға қоса, жазбаша кепілдік хатын да тапсырды. Соған сеніп, қазынашылық органы арқылы төлем жасалатын соңғы күн – 28 желтоқсанда автомобиль сатып алуға бөлінген қаржының келісімшартта көрсетілген сомасын дара кәсіпкердің шотына аударып жібердік. Алайда ол сөзінде тұрмады. Уағдаласқан мерзімде көлік қолымызға тимеген соң, өзіміз дабыл қағып, прокуратура мен қаржы полициясы органдарына шағымдандық. Сондай-ақ астананың мамандандырыл­ған экономикалық сотына жүгініп, дара кәсіпкерден аударған қаржымызды өндіріп алу туралы шешімді де алдық. Біздің ешқандай бөтен ойымыз болған жоқ. Жыл соңында бөлінген ақшаны уақтылы игермесек, ол сома бюджетке қайтарылып алынатындықтан, осылай істеуге мәжбүр болдық... – деп ақталған-тұғын Ермек Махатов.

Әрине, «Мемлекеттік сатып алу туралы» Заң бойынша оның қолға тимеген тауар үшін толық ақы төлеуге хақысы жоқ еді. Бұл – сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес заңнамасын бұзу болып саналады. Соған орай біз, облыстық Тәртіптік кеңес мүшелері, прокуратураның ұсынымымен келісіп, Ермек Махатовты атқарып жүрген қызметінен босату туралы шешімді қинала қабылдағанбыз.

Енді, міне, Мемлекет басшысы осындай қисынсыз заңнан туындайтын әділетсіздікті болдырмау жолын тауып беріп отыр. Бұл елімізде жыл соңында тым көбейіп кететін сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар санын әлдеқайда азайта түсері даусыз.