Фестиваль аясында алдымен жиылған жұрттың алдынан «Ұлы Жібек жолы» керуені жүріп өтті. Сонымен бірге «Тұран» этнофольклорлық ансамблі мен жергілікті көркемөнерпаздар ұлттық нақыштағы әндерден шашу шашты. «Tary», «Jeti tandyr», «Bro Shashlyk», «MaxPLOV» сынды мегаполистің белгілі тамақтану орталықтары келушілерге ұлттық және шығыс дәстүрінде дәмі тіл үйірер түрлі тағамдар дайындады. Одан өзге, ұлттық киімдер көрсетілімі ұйымдастырылды және ұлттық тағамдардың әзірлену жолдарын келген қонақтар өз көздерімен көруге мүмкіндік алды. Бұдан басқа қаланың жергілікті қолөнершілері және театр әртістері мен суретшілері де фестивалььға өз үлестерін қосып, шығармашылық идеяларынан туындаған кереметтей жұмыстарын көпшілік назарына ұсынды.
Сонымен бірге фестивальды ұйымдастыруда көздеген мақсаттардың бірі қала тұрғындары мен қонақтарына тарихи деректерге сүйене отырып, Жібек жолы бойындағы көне Шымкент шаһарының сол кезеңдегі атмосферасын сезіндіру және көне дәуірдегі халқымыздың тұрмыс-салтымен жақынырақ таныстыру болды.
Сондай-ақ мәдени іс-шара барысында қолөнер, кәдесый бұйымдарын жасаудан, ұлттық тағамдар әзірлеуден шеберлік сағаттары ұйымдастырылды. Ал кешкі уақытта жанглерлер жанып тұрған отты қолдарымен ойнатып, айнала тегіс барабан үнімен жаңғырып, лазерлік жарықшоудан өте әсерлі қойылымдар қойылды. Сондай-ақ «Тұран» этнофольклорлық ансамблі қызықты думанды тамашалауға келген көрермендерге өзінің концерттік бағдарламасын ұсынды.
Қалалық туризм және сыртқы байланыстар басқармасының басшысы Е.Қадыров алдағы уақытта да шаһардың ғасырлар қойнауынан сыр шерткен терең тарихы мен мәдениетін және көне дәстүрлерін ұштастырған осы секілді игі іс-шараларды тұрақты түрде өткізіп отыруды жоспарлап жатқанын айтады. Сонымен қатар мұндай фестивальдар арқылы жергілікті әкімдік тарапы Шымкенттің танымалдылығын арттыруды және мегаполис тұрғындары мен қонақтарының жадында есте қаларлықтай әсерлі сәттердің болғанын қалап отыр.
Жалпы, бүгінде Шымкенттің тарихи-мәдени орындарына саяхаттау үшін түрлі туристік маршруттар әзірленген. Олар жайлы ақпарат беретін гид-экскурсоводтар қызметі де жұмыс істейді. Және саяхаттап келгендерді арнайы туристік автобустар белгіленген бағыттар бойынша тасиды.
Соңғы 9 айдағы экспресс көрсеткішке сүйенер болсақ, Шымкент қаласына 350 мыңға жуық адам турист ретінде келсе, оның 25 мыңнан астамы шетелдіктер екен.
Жалпы, фестивальды ұйымдастырушылар осындай іс-шараларды көбірек қолға алу арқылы шаһарға келген саяхатшылар санын 400 мыңға жеткіземіз деп отыр. Ал Шымкент қаласының «Shym Qala» этноауылы туристер қызығатын мегаполистегі бірден-бір тарихи әрі мәдени орын болып саналады. Жалпы, осындай ұлттық салт-дәстүрді дәріптейтін іс-шаралар қалалық туризм және сыртқы байланыстар басқармасы тарапынан жыл сайын жүйелі түрде ұйымдастырылып келеді. Ал көне қаланы көз алдыңа әкелген сол дәуірдің тынысына бөлеген осынау игі бастаманы қаладағы 30-ға жуық қолөнер шебері қолдап, қатысуға ниет білдірген. Осы ретте айта кеткен жөн, фестивальға келушілер шеберлердің туындыларын тамашалап қана қоймай, оларды сатып алу мүмкіндігіне де ие болды.
Әсіресе қала тұрғындары мен қонақтарын алаңды шеру тартып жүріп өткен «Ұлы Жібек жолы» керуені ерекше таңғалдырды. Сонымен бірге «Тұран» этнофольклорлық ансамблінің құлақтың құрышын қандырған ұлттық нақыштағы әндері көпшілікке жағымды әсер қалдырды.
Сонымен осынау фестивальдың нәтижесінде қала тұрғындары мен қонақтары «Ұлы Жібек жолы» бойындағы көне Шымкент қаласының ескі келбетін тамашалады, бұрынғы өткен тұрмыс-тіршілігін көріп, ата-бабаларымыздың өмір салтымен жақынырақ танысты. Басқарма басшысының мәлімдеуінше, ендігі жерде мұндай ауқымды іс-шара жыл сайын дәстүрлі түрде ұйымдастырылып отырмақ. Сондай-ақ осы фестивальда киіз басу, домбыра жасау, бесікке салу, тұсаукесер, қыз ұзату секілді қазақтың ұлттық дәстүрлерінен арнайы қойылымдар көрсетіліп, кешке дейін келушілер түрлі қызықты концерттік бағдарламаларды тамашалады.
Шымкент көне шаһар, себебі мұнда тарихи және мәдени орындар көп, бұдан бөлек ол өзінің қонақжайлылығымен де танымал. Сондықтан да туристер осы ерекше қасиеттерге қызығып, шаһарды тамашалауға асығады. Ендігі ретте қаланың өзіндік туристік брендін қалыптастыру бағытында жұмыс ауқымын арттыра түсетін боламыз, дейді туризм және сыртқы байланыстар басқармасының басшысы Е.Қыдыров.
Осы ретте фестивальдың ерекше қонағы болған голлондиялық Рензо Костер қазақтың әдеп-ғұрыптарының тәрбиелік мәні жоғары екенін айтып, қолөнер шеберлерінің туындыларына өз басы айрықша тәнті болыпты.
«Отбасымызбен Қазақстанға келгенімізге 4 жыл болды. Қазақтың салт-дәстүрінің көпшілігін меңгеріп келе жатырмын. Әсіресе маған қазақ халқының жасы үлкен адамды сыйлауға, өзіңнен кішіге қамқор болуға үндейтін дәстүрі, өмірлік ұстанымы ерекше ұнайды. Осындайда «үлкенге құрмет, кішіге ізет» деген сөз бар емес пе сіздерде. Осы секілді әртүрлі ұстанымдар, әдет-ғұрып, салт-дәстүрлерді, соның ішінде қазақы нақышта өтетін тойларды ерекше жаным сүйеді. Сондай-ақ қазақтың ас-ауқаты менің ас мәзірімдегі ең сүйікті тағамдарым. Қазы-қарта, асылған ет адамды тойдырып қана қоймайды, бойға қуат, күш береді. Өйткені ет жеген адам тоқтықта жүреді және артық салмақ жинамайды. Сол үшін де қазақтың ұлттық тағамдары ақуызға бай келеді. Ал өтіп жатқан фестивальь менің көңілімнен шықты. Мұндай іс-шара әсіресе, біз секілді шетелдіктерге қазақ халқының тарихы мен дәстүрін тану үшін керек және өскелең ұрпақтың ата-бабаларының кім болғанын, өткен дәуірлерде қалай өмір сүргенін білдіру, еске салып тұру үшін де маңыздылығы зор деп есептеймін. Демек, осындай тәрбиелік мәні бар мәдени басқосуларды жиі ұйымдастырған жөн. Фестивальда маған қолөнер шеберлерінің бұйымдары аса қызықты көрінді. Өте күрделі тәсілмен жасалған әшекей бұйымдар қазақ ұлтының ежелден келе жатқан жоғары мәдениеттілігінің айғағы, сонымен бірге ежелгі кездің өзінде қазақтар түрлі бағалы металмен жұмыс істей білгенін, оның қыр-сырын терең меңгергенін аңғартады», деді шетелдік мейман.
Жалпы, қалада туристерді жайғастыратын 140 орналастыру орны бар. Оның 28-і қонақүй. Шымкент бір күнде он мыңға жуық саяхатшыны қабылдай алады. Халықаралық стандартқа сәйкес бес жұлдызды «Риксос Хадиша» қонақүйін айрықша атап өтуге болады. Одан бөлек «Қайнар» қонақүйі де қазақстандық стандарт бойынша бес жұлдызды қонақүй санатына жатады. Сондай-ақ төрт, үш, екі жұлдызды және санаты жоқ қонақүйлер де бар.
Сонымен бірге шаһарда туризмнің тек саяхаттау түрінен басқа өзге де салалары қарқынды дамып келеді. Мәселен, медициналық туризмді алып қарастыруға болады. Соңғы жылдары ол үшінші мегаполисте ерекше қанат жайғандығы байқалады. Айталық, осы күні жан-жақтан, тіпті шетелдерден Шымкентке келіп емделіп жатқан науқастар саны көп, тіпті жылдан-жылға артып барады. Науқастар негізінен Шымшаһарда жүрек-қан тамырлары ауруларын емдеуге, онкологиялық кеселдермен күресуге және басқа да күрделі операциялар жасатуға келеді. Соның ішінде трансплантология бойынша Шымкент республикадағы әлеуеті жоғары өңірлердің қатарына кіреді. Ал жергілікті әкімдік тарапынан медициналық туризм жарнамасын күшейту мақсатында арнайы ақпараттық хабарламалар, буклеттер дайындалып отырады. Мәселен, сол ақпарат көздерінде қалада медицинаның қай саласы ерекше дамығандығы анық көрсетіліп жазылған. Тіпті өзінің саласы бойынша қандай білікті дәрігерлердің бар екендігі жөнінде және солар туралы нақты әрі жан-жақты мағлұмат алуға болады.
Саяхаттың тағы бір құлашын кеңге сермеп келе жатқан түрінің бірі – білім туризмі. Бұлай деуімізге де себеп жоқ емес. Өйткені қазіргі таңда Шымкентте білім алып жатқан жоғары оқу орындары шәкірттерінің арасында шетелдік студенттерді де көптеп кездестіре аласыз. Осы орайда бүгінгі уақытта қалалық әкімдік шет мемлекеттермен білім мәселесі бойынша тығыз байланыстар орнатып, соған сәйкес жұмыстарды қолға алу үстінде. Мәселен, мегаполистегі іргелі оқу орны медицина академиясында бүгінгі таңда 1200-ден астам үндістандық студент білім алып жатыр. Еліміздің оңтүстігіндегі шаһарда шет мемлекеттерден келген талапкерлерді оқытып жатқан мұнан басқа да жоғары оқу орындары жетерлік.
ШЫМКЕНТ
