Республикадағы ең ірі май зауыты саналатын өндіріс орнында Ұлттық экономика министрі Әлібек Қуантыров, «Бәйтерек» холдингі басқарма төрағасының орынбасары Нұрболат Айдапкелов, «Аграрлық несие корпорациясы» АҚ басқарма төрағасы Алмат Әшірбеков болып, нысан жұмысымен танысты.
Күнбағыс майы зауыты былтыр шілде айында ашылған. Тәулігіне 1 мың тонна күнбағыс дақылын өңдейтін мүмкіндігі бар. Өндіріс көлемі күннен күнге артып келеді. Былтыр мұнда 160 мың тонна дақыл өңделсе, биыл жыл соңына дейін бұл көрсеткішті 240 мың тоннаға жеткізу жоспарланған. Ал өңделген дақылдан биыл 9 айдың ішінде 55 мың тонна тазартылмаған май және 45 мың тонна шрот алынды.
Зауыт жобасының жалпы құны – 7,4 млрд теңге. Оның 5,9 млрд теңгесін Аграрлық несие корпорациясы қаржыландырған. «Qazaq Astyk Group» ЖШС несиені «Агробизнес» бағдарламасы бойынша алып отыр. Әрі бастапқы екі жыл төлемнен босатылған.
– Корпорациядан жеңілдетілген шарттармен несие ресімдеп, бұл қаржыға қымбат жабдықтар алдық. Жеңіл деп отырғаным, несиенің төлем бойынша каникулы бар. Бұл бізге үлкен көмек болды. Бүгінде соның нәтижесін көріп отырмыз, – дейді «Qazaq Astyk Group» компаниясының коммерциялық істер жөніндегі директоры Александр Буженица.
Кәсіпорында қазір 200 адам еңбек етеді. Тазартылмаған май Абай облысынан бөлек, Павлодар, Қостанай өңірлеріне, Алматы қаласына жөнелтіліп жатыр. Сонымен қатар Қытай, Өзбекстан, Әзербайжан секілді шетел нарығына да жол ашылды. Бірақ «Qazaq Astyk Group» зауыты бас директорының орынбасары Мақсат Құлтүрікменовтің айтуынша, өнімді ішкі нарыққа таратып, экспортқа шығару жайы қиындық туып тұр. Себебі теміржолда бос жүк вагондары жоқ. Мәселе биік мінберлерден бірнеше мәрте көтерілгенімен, әзірге шешімі табылмаған. Зауыт өкілі шикізат жетіспеушілігі проблемасы барын да жасырмады.
– Елде май шығаратын зауыттардың жиынтық қуаты – 3 млн тонна күнбағыс дақылын өңдеуге жетсе, өсірілетін дақыл көлемі 1 млн тоннадан аспайды. Әрі күнбағыс өсірушілер шикізатты Қытайға сатуды жөн санайды. Біз қазір шикізатты ел ішінен және Ресейден сатып алып жүрміз, – дейді «Qazaq Astyk Group» зауыты бас директорының орынбасары Мақсат Құлтүрікменов.
Зауыт басшылығы Ұлттық экономика министріне бұл мәселелерді ескеріп, шикізатты ел ішінде өңдеуді, кейін дайын өнім күйінде сыртқы нарыққа шығаруды қалайтынын жеткізді. Әлібек Қуантыров бұл ретте шикізат экспорттаушылардың мүддесін де ескеру қажет екенін атап өтті.
– Елде ауыл шаруашылығы өнімін өңдеу мен өндіруді тиісті мемлекеттік субсидиялар есебінен де дамыту қажет. Ал өнім тасымалына қатысты айтар болсам, бұл бәсекелі нарық, сондықтан кәсіпорын көлік компанияларымен өзі келісуі керек, – дейді Ұлттық экономика министрі Әлібек Қуантыров.
Күнбағыс майы зауыты Аграрлық несие корпорациясы қолдап отырған жобалардың бірі ғана.
– Кейінгі жеті жылдың ішінде қаржы ұйымы Абай облысының аудандары бойынша жалпы құны 20 млрд теңге болатын 15 ірі инвестициялық жобаны жүзеге асырған. Бұл – мал бордақылау алаңдарын құру, ет-сүт өңдеу кешендері, тауарлы-сүт фермаларын дамыту, асыл тұқымды шаруашылықтар желісін құру секілді еліміздің агроөнеркәсіп кешенінің дамуына серпін беретін жобалар, – дейді «Аграрлық несие корпорациясы» АҚ басқарма төрағасы Алмат Әшірбеков.
Бұдан бөлек, 9 несие серіктестігін қаржыландыру арқылы Абай облысында 900-ге жуық шаруа тиімді несиеге қол жеткізіп отыр. Жалпы, аймақта «Кең дала», «Агробизнес» және «Іскер» бағдарламалары бойынша биыл 3,3 млрд теңгенің 186 жобасы қаржыландырылды.
Енді өңірде кәсібін дөңгелетіп жүрген кәсіпкерлер үшін тиімді несиеге өтінім беру жеңілдей түспек. Жақында Семейде Аграрлық несие корпорациясының Абай облысындағы филиалы ашылды. Бұл Абай, Бесқарағай, Бородулиха аудандарының шаруалары үшін жолды қысқартып, уақыт үнемдеуге және бизнес процестерін жылдамдатуға мүмкіндік береді.
Осылайша, бүгінгі таңда корпорацияның 16 облыстық және 3 қалалық филиалы орталық аппаратпен бірлесіп 80 мыңға жуық ауыл шаруашылығы тауар өндірушіге қызмет көрсетеді. Биыл 15 мыңға жуық қазақстандық шаруалар 350 млрд теңгеге қаржыландырылған.
«Аграрлық несие корпорациясы» АҚ – «Бәйтерек» ұлттық басқарушы холдингінің еншілес ұйымы. 2001 жылдан бастап агробизнесті дамыту үшін тиімді шартпен жеңілдетілген несие беріп келеді. Несиелеу бағдарламалары туралы agrocredit.kz сайтынан оқуға болады.
Сәтжан КӘРІПБАЕВ
