Ғылым • 17 Ақпан, 2023

Марстағы электр энергиясының әсері анықталды

516 рет
көрсетілді
2 мин
оқу үшін

Марс өзінің шаңды дауылымен ерекшеленеді. Тіпті оның көтерілгенін жер ғаламшарынан телескоп арқылы көруге болады. Ғалымдар осы шаңды дауыл кезіндегі электр энергиясының әсерін анықтады, деп хабарлайды Egemen.kz.

Марстағы электр энергиясының әсері анықталды

Марста шаңды дауыл кезінде шаңдар бір-біріне үйкеледі. Ал ол үйкеліс оң және теріс зарядтарды өткізіп, электрленеді. Шаңды дауылдар кезінде жер бетінде күшті электр өрістері пайда болады. Сент-Луистегі Вашингтон университеті ғалымы Алиан Ванг Марстағы электр разрядын көбірек әлсіз жарқылға ұқсатады.

«Бұл жердің полярлық аймақтарында энергетикалық электрондар атмосфераның сирек бөлшектерімен соқтығысатын солтүстік шамдарға ұқсас болуы мүмкін», деді Arts және Sciences жер және планета ғылымдарының зерттеуші профессоры.

Вангтың Geophysical Research Letters журналында жарияланған жаңа зерттеуі шаңды дауылдар кезіндегі электр энергиясы Марстың хлор циклінің негізгі қозғаушы күші болуы мүмкін екенін көрсетеді.

Ғалымдар хлорды Марста қозғалатын бес элементтің бірі ретінде қарастырады (хлор, сутегі, оттегі, көміртегі және күкірт). Бұл дегеніміз хлор әр түрлі формада Марстың беті мен атмосферасы арасында алға-артқа жылжиды. Жерде хлоридті шөгінділер көптеп кездеседі. Олар тұзды жерлерге немесе жердегі таяз тұзды батпақтарға ұқсас. Бұл хлоридті шөгінділер Марста тұзды ерітіндіден тұндырылған хлорид тұздары түрінде пайда болған болуы мүмкін.

«Үйкелісті электрлендіру - бұл біздің Күн жүйесіндегі кең таралған процесс. Ал Марс шаңының белсенділігі электр зарядының жиналуының қуатты көзі», деді Ванг. 

1970 жылдары Марсты зерттеген ғалымдар алғаш рет шаңды дауылдар қызыл планетадағы жаңа реактивті химияның көзі болуы мүмкін деп болжаған болатын. Кейіннен 2016 жылы зерттеу жүргізіліп, сәтсіз аяқталған.