Қызылордада «Еуразиялық ықпалдастық: болашаққа беталыс» тақырыбында Қазақстан-Ресей-Беларусь сарапшылық форумы өтті. «Келесі жылдың 1 қаңтарынан жұмысын бастайтын экономикалық одақ ХХІ ғасырда жүзеге асқан алғашқы ауқымды бастама. Қазақстан тәуелсіздігін жариялаған 20 жыл ішіндегі жетістіктерін саралап көрсек, біз ашық саясат арқасында жоғары нәтижелерге қол жеткіздік», деді форумның беташар сөзінде Қырымбек Көшербаев.
Еуразиялық экономикалық одақ құрылуына байланысты әр мемлекет және оның жеке аймақтары бәсекеге қабілетті болуы үшін өнеркәсіп пен саудасын дамытуы тиіс. «Облыс өнеркәсібінің 93,4 пайызы мұнай-газ және уран өндіруге тиесілі. Бізді мұндай экономикалық құрылым мүлдем қанағаттандырмайды. Өңір экономикасы белсенді әртараптандыруды қажет етеді. Сондықтан аймақта мұнай өндірумен қатар, металлургиялық кластерді қалыптастырамыз. Үкімет металлургиялық кластерді аймағымыздың полиметалл рудаларының бай қорлары негізінде дамыту бойынша «Жол картасын» мақұлдады. 2010 жылы пайдаланылуға берілген ірі күкірт қышқылы зауытының қуаттылығын екі есе ұлғайту және оның негізінде басқа да химиялық өндірістерді ашу мәселесі қаралуда», деп атап өтті аймақ басшысы.
Аймақта жақын арада шыны зауыты, құбырлар және цемент шығару өндірістерін ашу жүзеге асырылады. Келешекте көлік құрылысы зауыты да салынады. Сондай-ақ, металлургия саласын дамыту бағытында ауқымды жобалар жүзеге асады. Яғни Қызылорда болашақта өндірістік аймаққа айналмақ. Ал білікті мамандарды дайындау жұмысы да ұмыт қалған жоқ. Еуразиялық экономикалық одақ құру жөніндегі құжатқа қол қою арқасында жастардың академиялық жұмылғыштығы шынайы мүмкіндікке айналады. Енді жастар одақ мүшелерінің жоғары оқу орындарында кедергісіз оқи алады. ЕАЭО сапалы білім және кәсіби дағдыларға қол жеткізу және жұмысқа орналасу сияқты артықшылық береді. Оның айқын дәлелін мынадан көре аламыз. Облыс әкімі бастамасымен 150-ден астам қызылордалық түлек жетекші ресейлік жоғары оқу орындарында білім алады. Атап айтқанда, Мәскеу болат және қорытпа институты мен Санкт-Петербург мемлекеттік технологиялық өсімдік полимерлері университетінде оқиды.
– Ең бастысы, кейбіреулер айтып жүргендей, Еуразиялық экономикалық одақ «жаңа КСРО» емес. Біздің ортақ мақсатымыз – бір-біріміз үшін нарықтарымызды ашып, бизнесмендерімізге бірлесе жұмыс жасауға мүмкіндік беру, ал азаматтарымызға ең жақсы тауарды таңдау үшін жағдай жасау. Ашықтық саясат заманымыздың жаһандық тренді болып табылады. Сондықтан өз келешегін Қазақстан жаһандық экономика және дүниежүзілік қауіпсіз жүйесіне интеграциялаумен байланыстырады, – деді ол.
Бұдан бөлек, форумда «Еуразиялық одақтың тарихи маңызы мен перспективалары» тақырыбында ЕАЭО институтының директоры В.Лепехин баяндама жасады. Экономикалық одақтың болашағын жан-жақты сараптап, пайдалы тұстарын баса көрсетті. Ал мұндай саяси шешімнің қабылдануында Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың рөлі ерекше екенін атап өтті.
Ал «Альтернатива» өзекті зерттеулер орталығының директоры А.Чеботарев өзінің «Еуразиялық интеграция: жаңа деңгейге шығу немесе шиыршық бойынша қозғалыс» тақырыбындағы баяндамасында ЕАЭО дамуының әлеуетті жолдарын және одақ мүшелерінің сыртқы экономикалық байланыстарын бекіту тәсілдерін қарастырды.
Беларусь стратегиялық және сыртқы саяси зерттеулер орталығының директоры А.Сивицкий ЕАЭО даму мәселелері мен келешегін саралады. Оның пікірінше, Қазақстан, Ресей және Беларусь өз мүдделерін бірлесе қорғап, әлемдік нарыққа шығуы керек.
Жалпы, форум барысында үш елдің экономист-сарапшылары одақтың өзекті мәселелерін талқылады.
Ержан БАЙТІЛЕС,
«Егемен Қазақстан».
ҚЫЗЫЛОРДА.