Аймақтар • 02 Шілде, 2023

Қуаңшылықтың қатаң сабағы

532 рет
көрсетілді
4 мин
оқу үшін

Осыдан екі жыл бұрын Сырдың бойында қуаңшылық болып, малды ағайынның мазасы қашқаны бар. Әсіресе дарияның етегіндегі Арал ауданындағы шаруаларға бұл қатты тиді. Теңізді өңірдегі шаруалардың біразы көршілес Ақтөбе облысының іргелес аудандарына малын айдап, қос тігіп амалдады.

Қуаңшылықтың қатаң сабағы

Осы облыстың Шалқар, Ыр­ғыз аудандарынан шөп тасыған­дар да болды. Сол жылы қысқа түсетін малға 770 мың тонна шөп, 8 мың тонна сүрлем және 213 мың тонна құрамажем қажет екендігі анықталып, біраз бөлігі облыстың өзге аудандарынан әзірленді. Аймақта мал азығын дайындау үшін 114 бригада құ­рылып, 1000-нан астам адам және 170-тен астам техника жұмыл­дырылды.

Құрғақшылық зардабын тө­мендету үшін төтенше жағдай жа­рияланып, облыс­тың резерв қорынан 250 млн теңге бө­­лін­ді. Үкі­мет резер­вінен тауар өндіру­шілер­дің жемшөп сатып алу шы­ғындарын ішін­ара субси­диялауға 1,7 млрд теңге қар­жы қаралды. Жұрт қуаң­шы­лық қиындығынан осындай қолдаудың арқа­сында өтті.

Қуаңшылықтан сабақ алған шаруалар былтыр малазықтық дақылдарды 4,9 мың гектарға артық егiп, оның жалпы көлемі 71,3 мың гектарға жетті. Бұ­дан бөлек, канал тазалау, ұңғыма­лар­ды қалпына келтіру және бұр­ғы­лау, қашыртқы суларды қай­та пайдалану секілді тірліктер жемісін берді. Ерте көктемде көлдер жүйесін толтыру арқылы 75,9 мың гектар шабындық жер суландырылды. Осыдан да 2021 жылы 1200-1500 теңгеге жеткен жоңышқа бағасы былтыр 700-750 теңгеге түсті.

Облыстық ауыл ша­руа­шы­лығы және жер қаты­настары бас­қармасы маман­дарының айтуынша, биылғы мал азығын дайындау науқа­нының мә­ліметтері шілде айының ортасынан ауа нақ­тылана бастайды. Ал аудан әкімдіктеріне хабарласқанда білгеніміз Жаңақорған ауданында биыл қысқа түсетін мал басы нақ­тыланып 183 мың тонна шөп, 36 мың тонна жем, 37 мың тонна сабан дайындау жоспары бекітілген. Қазір шаруашылықтарда жоңыш­қаның бірінші орымы бітіп, 40 мың тонна шөп дайындалыпты. Бір бумасы 500-600 теңгеден сатылып жатыр. Жалпы, облыстағы жоңыш­­қалық алқаптың көп бөлігі осы ауданның аума­ғында.

Жаңақорғандағы «Агро­тех­нология» ғылыми-өн­дірістік шаруа қожалығы 78 гектар аумаққа жоңышқа егеді. Шаруашылық төрағасы Керімхан Егізбаевтың ай­туын­­ша, биыл көктемде да­рия­­да су жеткілікті бол­ған­­­мен ал­қаптарға кеш беріліпті.

– Қазіргі шөп шығымы жаман емес. Бірақ су уақытында бе­рілсе, бұдан да жоғары алу­ға болар еді. Облыстағы уақ мал­дың да, сиырдың да көбі осы біздің ауданда. Аудан ша­руа­шылықтары ауыспалы егіс талабын барынша сақтап отыр. Бұл – мал азығын өзіміз дайын­даудың басты мүмкіндігі. Бірақ бізді алаңдататыны аудан аума­ғындағы дария арнасында тоспаның жоқтығы. Үрлемелі тоспа жарамсыз болып қалғалы да біраз жыл­дың жүзі ауды. Егер дария арнасындағы су көлемі секундына 250 текше метрге түсіп кетсе, Келінтөбе магистралды каналы қаңсып қалады. Бұл – бүкіл аудан аяқ судан қалады деген сөз. Осы мәселе шешімін тапса, шаруаның көңілі жайланар еді, – дейді шаруашылық төрағасы.

Арал ауданындағы төрт түлік саны қазір 254 560 басқа жетті. Былтыр аудан бойынша 180 591 тонна мал азығы дайындалған, қазір соның 59 672 тоннасы қалып тұр. Алдағы қысқа 181 000 тонна жемшөп қажет. Қазір шаруа­лар осының қамында жүр.

Осы науқанда Жалағаш ауда­нын­дағы 58,9 мың бас малға 84 мың тонна шөп, 29, 3 мың тонна сабан және 19 мың тонна жем дайындалуы керек. Аудан­да ауыс­палы егіс талабына сәй­кес 12050 гектарға жоңышқа егіл­­ген. Сырдария ауданы да жоңыш­­қаның алғашқы орымын аяқтап қалды.

Жалпы, қай ауданда да қыста қиналып қалмаудың қарекеті жасалып жатыр.

 

Қызылорда