Басылым • 24 Қыркүйек, 2023

«Орта державалардың» үні естілуге тиіс

183 рет
көрсетілді
4 мин
оқу үшін

Қазақстан Прези­­­­­­денті Қасым-Жо­ма­рт То­­қа­ев БҰҰ Қауіп­сіз­дік Кеңесіне рефор­ма жасауға шақы­рып, «орта дер­жа­ва­лар­дың» және бар­лық дамушы ел­дер­дің үні ес­ті­лу қа­жет екенін атап өтті.

«Орта державалардың» үні естілуге тиіс

«Кеңесте «орта державалардың» және барлық дамушы елдердің үні кү­шейетініне, анық естілетініне кәміл сене­мін», деді Қасым-Жомарт Тоқаев Нью-Йоркте өткен БҰҰ Бас Ассамблеясының кезекті сессиясында.

«Байқауымызша, Қауіпсіздік Кеңесі тығырықтан шыға алмайтын сияқты. Сондықтан бейбітшілік пен қауіпсіздікті сақтауда маңызды рөл атқара алуы үшін оның құрамында басқа елдер, соның ішінде Қазақстан да болуы керек», деді ол.

Қ.Тоқаев кей мемлекеттердің ха­лық­аралық құқықтың негізгі прин­цип­­­теріне сай әрекет етпеуі мен кейде оны бұзуына алаңдаушылық білдірді. Мұндай жағдай сауда жүйесін бұза­ты­нын, эконо­ми­каның өзегі саналатын тасымал тізбе­гін әлсірететінін, сондай-ақ азық-түлік қауіп­сіз­дігіне зардабын тигізіп, инфля­ция­ның қарқынын күшей­те­тінін атап өтті.

«Өскелең ұрпақ өздеріне мұра болып қалатын әлемнің енді жақсаратынына сенбейді. Сондықтан Қазақстан БҰҰ Жар­ғысының қағидаттарына өзінің мыз­ғымас адал екенін тағы бір рет мәлім­дейді», деді Президент.

Тоқаев қабылданып жатқан барлық шешімге қарамастан, әлемнің көптеген аймағында қақтығыстар жалғасып жат­қа­нына назар аударды. Бүкіл тарапты БҰҰ Жарғысы мен халықаралық құ­қықтың жалпыға бірдей нормаларын не­гізге ала отырып, қақтығыстарды рет­теудің дип­ломатиялық жолын іздеуге шақырды.

«Диалог – жаңа принциптер мен нор­малар бойынша келісімге қол жет­кізу­ге мүмкіндік беріп, қолайлы орта қалып­тас­ты­рудың жалғыз жолы», деді ол.

Мемлекет басшысы COVID-19 пан­де­миясының ауыр салдары болашақ биоло­гиялық қауіп-қатерлер алдында дәрменсіз екенімізді көрсетіп бергеніне назар аударды. Осыған байланысты Қазақстан Ассамблеяның Бас хатшысы мен Төрағасына Биологиялық қауіп­сіз­дік жөніндегі халықаралық агент­­­­тік құру процесін бастау туралы үндеу тастады.

«Жуырда қасиетті кітаптарға құрмет­сіз­дік таныту актілері болды. Біз осы жағдайға алаңдаушылық білдіреміз. Ис­ламға және басқа да діндерге қатысты жасалған мұндай тағылық әрекеттерден еркіндіктің, сөз бостандығының және демократияның нышаны білінбейді. Құран секілді қасиетті кітаптардың бәрі вандализмнен құқықтық тұрғыда қорға­лу­ға тиіс», деді Қ.Тоқаев.

Қазақстан Президенті өз елінің ұлт­тық мүддесін көздей отырып, өзекті халық­аралық мәселелерді шешудің үнемі бейбіт жолын іздейтін мемлекет екенін атап өтті. «Тәуелсіздік, аумақ­тық тұтастық және егемендік – мұның бәрі халқымыз қазір де, келе­шекте де басшылыққа алатын мыз­ғымас қағидалар. Біз барлық стратегиялық мәселе бо­­­йынша негіз­гі одақтастарымызбен қарым-қатына­сы­мыз­ды жалғастыра береміз», деді ол.

вап

 

Қазақстан БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесін реформалауды ұсынды

Қазақстан Пре­зи­денті Қасым-Жомарт Тоқаев БҰҰ Бас Ассамб­лея­сы­ның сессиясында сөйлеген сөзінде Қауіп­сіздік Кеңесін реформалауды ұсынды. Осылайша, ұйымда Қазақ­стан секілді мемлекеттер маңызды рөл атқара алатынын жеткізді.

Тоқаев 78-сессияның ашылуында сөйлеген сөзінде Қауіпсіздік Кеңе­сіне жан-жақты реформа жасамай, Украи­на­дағы соғыс секілді қиындықтар еңсеріл­мей­тінін мәлімдеді. Осы орайда, вето құқығы бар мемлекеттер – Ресей, Қытай мен АҚШ арасындағы алауыз­дық­тан ұйым кедергіге тап болғанын нұсқап отыр.

«Бейбітшілік пен қауіпсіздікті сақ­тау­да маңызды рөл атқара алуы үшін оның құрамында басқа елдер, соның ішінде Қазақстан да болуы керек», деді Қ.Тоқаев.

Қазақстан Президенті әлемнің әр бөлігінде қақтығыс болып жатқанын атап өтіп, БҰҰ Жарғысы мен халықаралық құқықтың жалпыға бірдей нормаларын негізге ала отырып, қақтығыстарды реттеудің дипломатиялық жолын іздеуге шақырды. «Осы орайда Қазақстан Украина дағдарысын саяси реттеуді қолдайтын түрлі мемлекеттер мен елдер топтары ұсынған барлық бас­тамалар мен жоспарларды жоғары баға­лайды. Халықаралық дауларды шешуде әрқашан дипломатия мен диалог басшылыққа алынуы­ керек», деді Қ.Тоқаев.