Көрме • 30 Қазан, 2023

Табиғатпен біртұтас «Ұмай түсі»

266 рет
көрсетілді
3 мин
оқу үшін

Әбілхан Қастеев атындағы Мемлекеттік өнер музейінде Қазақстанның танымал суретшісі, қоршаған ортаны қорғау қозғалысының белсенді қайраткері Салтанат Тәшімованың «Ұмай түсі» атты жеке көрмесі ашылды. Қылқалам ше­берінің шығармашылығын қадағалап келе жатқан өнер­сүйер қауым мен музей меймандары алдағы бір ай бойы отыздан астам кескіндемелік туындыны тамашалай алады.

Табиғатпен біртұтас «Ұмай түсі»

С.Тәшімованың туындылары Қазақстан, АҚШ, Гер­мания, Ресей және Жаңа Зе­ландияның жеке коллекцияларында сақталған. Салтанат модель және актриса ретінде де көпшілікке танымал. Көр­меде портреттер, натюрморт­тар, қала көріністері мен су­ретшінің жартылай абс­трак­тілі кескіндеме сти­лін­де орындаған өзге де кар­ти­­налары көпшілік наза­рына ұсынылды. Өз шы­ғар­ма­ларында табиғаттың те­рең құпиясын ашуға талпынатын суретші ой мен сезімнің кең спектрін жеткізетін күрделі түс композицияларын бейнелейді. Салтанат «Дәруіш биі», «Сазсырнай үні», «Азия иірімдері» атты туындыларында дала сарындарын сиқырлы бояу түс­те­рімен нәзік үндестіреді. Қор­­­шаған ортамен тығыз бір­­лікте өмір сүрген ата-баба дү­ниетанымының қайнар көзі табиғатпен байланысты қалыптасқаны белгілі. Ұлы жаратушыны «Тәңірі» деп танып, табиғатты оның тамаша туын­дысы деп түсінген қазақ халқы табиғатты аялау арқылы оған үлкен құрмет көрсеткен. Сондықтан да табиғатқа бай­ланысты қалыптасқан үрдіс­тердің бүгінгі күнге дейін сақ­талып, салт-дәстүріміз бен мәдениетімізде көрініс тауып жа­татыны заңды құбылыс.

вап

тс

Көрме жетекшісі Г.Жұ­ба­нованың суретші шығар­маларына жасаған тал­дауы тым терең. Өнер зерттеушісінің айтуынша, Сал­танат Тәші­мо­ваны суретші ретінде өмір­дің философиялық өнегесі мен қоршаған орта көбірек толғандырады. Осы тақырып суретшінің «Рухтың самалы», «Әлемнің тоғысуы», «Айдың қарсы беті», «Әлем­дер­дің туылуы» атты еңбек­терінде тек күшті мен әлсіздің ғана емес, жан мен тәннің де таңдау бос­­тандығы жолындағы кү­ресі суреттеледі. Олар анық бей­неленбеген – қарапайым сы­­зықтардан құралған, алуа­н түстердің астасуымен кес­кінделген. Полотнолардағы пі­шіннің маңызын жоққа шы­ғара отырып, оны қиял әле­­мінен босатып, бояу­лар гам­­масы буырқанған жазира жазықтарға қарай же­телейді. Жылдам ойлау, түй­сіктегі дыбысты кенепке си­қырлы бояулармен құбылтып жазу С.Тәшімованың шығарма­шы­лығына тән. Оның басты идеясы – еркіндік, шығар­машылық мүмкіндігін толық ашу, дүние кеңіс­тігін танып-білудің жа­ңа фор­малары мен таным кате­горияларын іздеу. Адам та­би­ғатының өзгер­мей­тін, тұ­рақты әрі әрқилы бас­­­тауына бағыттап отыратын ми­­фо­логиялық сарын оның қыл­қа­ламына байлаулы. С.Тә­ші­­мованың жүрек тұң­ғиы­ғы­нан шыққан жарқын да жылы, шаттыққа толы көр­­кем әлемі суреткер мен оның шығар­маларына үңілген адам арасын тұтастырып жі­бе­реді. Суретшінің тосын пі­шін­­­­­дері мен тың бояулармен байла­нысқан композициялары, табиғат жара­тылысының үй­лесім­ділігі мен әсемдігін ай­­қын­дап, қазіргі күр­делі ке­зеңнің қайғы-мұңына қарсы тұрады.

пар

 

АЛМАТЫ