Түркияда (TCIP) пәтер мен жеке үйді – тұрғын үйді міндетті сақтандыру бағдарламасы бар екендігін, оның шарттары бойынша Түркиядағы кез келген мүлік иесі жыл сайын сақтандыру жарнасын төлеп тұруға міндетті екенін айта кету керек. Мұндай сақтандырудың құны жыл сайын орта есеппен шамамен 300 түрік лирасы (10 доллардан көптеу) тұрады. Дегенмен үй иелерінің 50%-ы ғана сақтандыру жарнасын тұрақты төлеп келген.
Міндетті сақтандыру бағдарламасын басқару үшін Түркияда Türk Reasürans арнайы мемлекеттік компаниясы құрылған. Дүние жүзі бойынша сақтандыру компаниялары, сондай-ақ «Евразия» СК TCIP қайта сақтандыру бағдарламасына қатысады. Осы бағдарлама бойынша анықталған шығын көлемі 2 миллиард доллардан асқан. Түркия сақтандыру компанияларынан сақтандыру төлеміне алғашқы өтініштер халықаралық сақтандырушыларға зілзаладан кейін бір айдан кейін – наурыз айында келіп түскен болатын.
«Түрік жер сілкінісі – түрік халқына ұзақ жылдарға терең жара қалдырған үлкен қайғы. Апаттан кейін тоғыз ай өтсе де, біздегі сақтандыру төлемдеріне өтініштер жалғасып жатыр. Біз өз міндетімізді орындау үшін және түрік халқын қолдау үшін соңғы лираға дейін төлем жасауды тоқтатпаймыз», дейді «Евразия» СК басқарма төрағасының бірінші орынбасары Самат Қабдолов.
Естеріңізге сала кетейік, биылғы ақпан айының басында Түркияның оңтүстік-шығысында он бір провинция зілзаладан зардап шеккен. СК Қазақстандағы халықаралық қайта сақтандыру бойынша кіріс жалпы 74,3 млрд теңгеден астам немесе 160 млн долларға жуық сома жалпы сыйақылардың 81,1%-ды құрайды. Апаттан 50 мыңнан астам адам қайтыс болып, 100 мыңнан астам адам жарақат алды. Түрік сақтандыру компанияларына TCIP бағдарламасы мен ерікті сақтандыру бойынша сақтандыру төлемін алу үшін жарты миллионнан астам өтініш келіп түскен.
Түркия үкіметі жер сілкінісінен болған шығын көлемін ІЖӨ-нің шамамен 9%-ын құрайтын 103 млрд долларға бағалады. Дегенмен Munich Re сақтандыру компаниясының есептеуінше зардап шеккендердің шығыны 43 млрд долларды құрайды немесе зардап көлемін 39% жабатын және ауданның экономикалық қайта қалпына келуге көмектеседі.
«Евразия» СК әлем бойынша шығыны миллиондардан асатын апаттық жер сілкінісі, дауыл сияқты апаттарды халықаралық қайта сақтандыру саласында көп жылғы тәжірибесі бар.
Сонымен 2023 жылдың он айының қорытындысына көз салсақ, «Евразия» сақтандыру компаниясының Қазақстандағы халықаралық қайта сақтандыру бойынша кірісі 74,3 млрд теңгеден асқанын немесе 160 млн долларға жеткен. Яғни шетелден қайта сақтандыру бойынша нарықта барлығы 74,3 млрд теңге жиналса, оның 81,1%-ы «Евразия» СК-ның үлесіне тиді.