«Қуатты аймақтар – ел дамуының драйвері» ұлттық жобасы азаматтардың өмір сүруіне қолайлы жағдай жасауға бағытталған. Ұлттық жобаның мақсаты – халықтың негізгі қызметтерге тең қолжетімділігін қамтамасыз ету, тұрғын үй-коммуналдық жағдайды, көлік байланысын жақсарту және елдің транзиттік әлеуеті мен халықтың ұтқырлығын арттыру.
Жоба аясында Ертіс-Баян жеріне қоныс аударғандардың бірі – Шолпан Ермаханова. Ол ұлымен бірге былтыр Қызылорда облысынан Павлодар қаласына көшіп келді. Шолпан Ғаниқызының мамандығы – кітапханашы. Мұнда ол бірден жұмысқа орналасқанын айтады.
– Кітапхана жүйесінде 10 жылдан астам тәжірибем бар. Бұл жаққа келуіме ұлымның аллергиялық ауруы себеп болды. Дәрігерлер әртүрлі емдеу шарасын қолданып көрді, бірақ ешбір ем-дом көмектеспеді. Ақыры ұлымды қарап жүрген дәрігердің ұсынысы бойынша климаты жайлы өзге өңірге қоныс аударуға бел будық. Астана немесе Павлодар қалаларының бірін таңдауым керек болған. Керекуді құп көрдім. Достарым арқылы оңтүстік өңірлерден ерікті түрде қоныс аудару бағдарламасы барын білдім. Павлодар қаласына көшіп келген соң «Мансап орталығына» хабарласып, көші-қон бағдарламасына қатысуға ниет таныттым. Мені бірден С.Торайғыров атындағы облыстық кітапханаға жұмысқа алды. Кейін С.Баязитов атындағы балалар оқу орталығына ауыстым, – деп бөлісті өзі жайында Ш.Ермаханова.
Айтуынша, 5 жыл бойы аллергиясы қинап келген ұлы мұнда қоныс аударғалы дертінен жазыла бастапты. Денсаулық жағдайы жақсарып, қазіргі күні бокс үйірмесіне барып жүр. Мәшһүр Жүсіп атындағы мектептің 7-сыныбында оқитын жасөспірім өзіне достар тауып үлгерген.
Шолпан Ғаниқызы мұнда келгеніне өкінбейтінін жеткізді. Тұрып жатқан пәтерінің жалдау ақысының басым бөлігін бюджет көтереді. Отбасына көшіп келгені үшін субсидия да төленген. Енді жағдайы жетсе, банк арқылы пәтер сатып алуға бел байлады.
Оңтүстіктен келгендер қатарында кәсібін жолға қойып үлгерген жандар да баршылық. Мысал үшін, Нүрия Манатова сонау Алматы қаласынан қоныс аударған. Ол «Бастау бизнес» жобасы бойынша кәсіпкерлік негіздеріне оқытуды тәмамдап, кәсіпкерлікке қадам басты. Бизнес жоспарын түзіп, «Ұлттық стильдегі фото және бейнетүсірілімдер үшін этнофотостудия» ашуға бизнес грант иеленді.
«Бұл жақтағы жұрттың ұлттық салт-дәстүр мен киімге, түрлі безендірулерге деген қызығушылығы жоғары екенін біліп жатырмыз. Мемлекеттің қолдауымен өзімнің жеке студиямды ашып, қазір көпшілікке фото және бейнетүсіру қызметін көрсетемін. Фотоаймақтағы декорация ұлттық үлгіде жабдықталып, безендірілген. Той-томалақтарда фотоаймақтар құрамыз, киімдер ұсынамыз. Бастысы, тұрақты тұтынушылар қалыптасып келеді. Керекуге көшіп келгеніме өте қуаныштымын. Жаңа тұрғылықты жерімде барлық қажетті төлемді алдым, кәсібімді аштым. Ең бастысы, өзімнің сүйікті ісіммен айналысып жатырмын», дейді Нүрия Нұртайқызы.
Павлодар облысының жұмыспен қамтуды үйлестіру және әлеуметтік бағдарламалар басқармасының басшысы Альмира Дисюпованың дерегінше, адамдарды ерікті қоныс аудару бағдарламасы аясында өңірге 2017-2023 жылдар аралығында жұмыс күші артық өңірлерден 17 838 азамат (3738 отбасы) қоныс аударған. Көшіп келген азаматтар облыс бойынша барлық аудан-қалаларда шоғырланған. Квота көлемі жыл сайын ұлғайып келеді. Салыстырмалы түрде алсақ, 2017 жылы өңір 468 адамды қабылдаса, былтыр 3352 адам көшіп келген.
2024 жылы Павлодар облысына сырттан келетін қандастар мен қоныс аударушыларды қабылдауға 3505 адамға квота бөлініп отыр. Оның ішінде қандастарға – 902, ішкі қоныс аударушыларға 2603 квота бөлінген.
«Көшіп келушілерді облыстың барлық қаласы мен ауданында (3 қала, 10 аудан) орналастыру жоспарланып отыр. Павлодар облысына медицина, білім беру, ауыл шаруашылығы, қызмет көрсету және мәдениет салаларына мамандар қажет. Мұны көші-қон барысында ескеретін боламыз. Қоныс аударушыларды ынталандыру мақсатында 2023 жылдан бастап тұрғын үй сатып алу үшін баспана құнының 50 пайызын құрайтын, бірақ 4 млн теңгеден аспайтын мөлшерде қаржылық көмекке құқығы бар экономикалық ұтқырлық сертификаты енгізілді. Жыл қорытындысы бойынша Павлодар облысында 542 отбасына тұрғын үй сатып алу үшін экономикалық ұтқырлық сертификаттары төленді», дейді А.Дисюпова.
Былтыр тұрғын үймен қамтамасыз ету мақсатында 542 отбасына ұтқырлық сертификаты беріліпті. Жалпы, көші-қон бағдарламасының қағидалары мен талаптары қоныс аударып келіп жатқандардың көңілінен шығатындай-ақ. Жергілікті жұмыспен қамту органдары еңбекпен қамтып, бір жылға баспанасын жалдап беріп, тіпті ипотекаға пәтер алса, алғашқы жарнасын да төлеп, түрлі көмек қолдарын созып отыр.
Өңірлік статистика департаменті былтыр желтоқсан айында Павлодар облысында тұрып жатқан халықтың саны 754 369 адамға жеткенін хабарлады. 2023 жылғы қаңтар-қараша айларында халықтың табиғи өсімі 2 839 адамды құраған. Мұндай оң өзгеріс кейінгі жылдары кеңінен байқалып отыр. Көші-қон бағдарламасының керегесі кеңейер болса, теріскейдегі халықтың саны бұдан да еселене түсеріне шүбәміз жоқ.
Павлодар облысы
