Осыдан үш жыл бұрын дүниеден өткен әйгілі әнші-композиторды еске алуға арналған «Асыл арман» атты алғашқы үлкен іс-шара тұлғаның туған жерінде, «Атамекен» атты сарайда өткені ерекше әсерлі болды. Қойылымның авторы – халықаралық «Алаш» әдеби сыйлығының лауреаты, белгілі драматург-жазушы Мәдина Омарова болса, қоюшы режиссері – Грузия мемлекетінде өткен Н.Думбадзе атындағы Халықаралық театрлар фестивалінің «Үздік режиссері» атанған Гаухар Адай еді. Ал спектакльдің қоюшы суретшісі және әртістердің киімін жобалаған – Мәдениет саласының үздігі Гүлдана Алина болды. Әрқайсысы өз саласында танымал өнер қайраткерлерінің шығармашылық одағынан туған қойылым көрерменнің көңілінен шықты.
Ескендір Хасанғалиевтің бала кезінен басталып, өнер жолында Алматыға аттануы, алғашқы шығармашылық ізденістер, махаббат әуендері, ұлтшыл-патриоттық көзқарасы қалыптасқан өмір белестері сахнада шынайы суреттелді. Композитордың өз шығармаларынан құрылған көркем әуен, ойыны жарасқан әртістер ұжымы, әдемі биге толы сахналық қимыл-қозғалыс, бірнеше деңгейлі декорация, қызыл-жасыл сахна шамдары, жанды дауыстағы әндер мен оркестрдің «тірі» ойыны – бәрі қосылып, керемет өнер туындысына айналғанын көрдік.
– Бұл қойылымның осындай дәрежеде өтетініне менің еш күмәнім болған жоқ. Режиссер Гауһардың жұмыстарын, аяқ алысын бұрыннан білемін. Қойылым сәтті өтетініне сенген едім, сенімім ақталды. Оркестрдің сүйемелдеуі қойылым дәрежесін биік деңгейде көрсетті. Кей тұстарында көзімізге жас келді, – деп өз пікірімен бөлісті премьерадан кейін Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері Назгүл Қарабалина.
«Атамекен» өнер ордасының директоры Бауыржан Халиолланың айтуынша, осы қойылымды бес өнер ұжымы бірігіп, 100-ден аса әртіс сахналап шыққан. Әрине, негізгі салмақ «Атамекен» жастар музыкалық театрына түсті.
– Қойылымның бас кейіпкері – әйгілі әншi, композитор, Халық әртісі, Ескендір Хасанғалиев ағамыздың рөлін Құралбек Қатшаев сомдап шықты. Ол Құрманғазы атындағы Орал саз колледжін режиссура мамандығы бойынша бітіріп, 2015 жылдан Хадиша Бөкеева атындағы облыстық қазақ драма театрының актері болып қызмет етіп келді. Енді, міне, «Атамекен» жастар музыкалық театрында өнер көрсетуде. Бұған дейін «Жусан» психологиялық драмасында Жәдігер, «Келісімшарт бойынша қалыңдық» комедиясында Арсамаг рөлін тамаша ойнаған Құралбек бүгін Ескендір ағамыздың бейнесін жақсы сомдап шықты. Актердің еңбекқорлығы, ізденімпаздығы көрінді, – дейді режиссер Самал Әбуов.
Қойылымда Ескендірдің анасы Бақияның бейнесін актриса Хорлан Шәмелева, көрші әйелді Эльмира Мақашева, Мансұрдың рөлін Райымбек Ермек, Дарико бейнесін Гүлфаризат Нұрсейтова кейіптеді.
Премьераға Е.Хасанғалиевтің асыл жары Дарико Сопыжанқызы, баласы Біржан Хасанғалиев, немересі Зере және мәдениет майталмандары мен танымал театр сыншылары – Әлия Бөпежанова, Бақыт Нұрпейіс, Анар Еркебай, Назгүл Қарабалина, қойылым авторы Мәдина Омар және басқалары құрметті қонақ ретінде арнайы шақырылған екен. Қойылым соңынан кейін олардың барлығы да премьераға жоғары баға берді.
– Орал шаһарында өнерге, руханиятқа деген құрмет ерекше. Көпшілік көрерменге жол тартқан «Асыл арман» музыкалық қойылымының премьерасын тарихи спектакль деп ауыз толтырып айтуға болады. «Атамекен» жастар музыкалық театрының болашағы жарқын деп санаймын. Кейінгі жылдары еліміз бойынша жер-жерде жастар театры ашылып жатыр. Дегенмен оның барлығын ел біле бермейді. Ал «Атамекен» секілді жоғары деңгейде жұмыс істеп жатқан жас театрды бірінші рет көріп тұрмын. Жалпы, «Атамекен» жастар музыкалық театрына өте талантты жастар жиналған екен. Заманымыздың заңғар жазушысы Шерхан Мұртаза өз сөзінде: «Театр көбейсе, түрме азаяр еді» деген болатын. Шындығында қай дәуірде болмасын, мәдениет пен өнердің ұлт руханиятынан алар орны ерекше. Осындай үлкен миссияны арқалаған театр ұжымына толайым табыс тілеймін, – деді Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, Қазақстан Жазушылар одағы басқармасының хатшысы Әлия Бөпежанова.
Сахнаға «Құрмет» орденінің иегері, әнші-композитор Біржан Хасанғалиев шығып, «Атамекен» өнер ордасының басшылығына, қойылымның қоюшы-режиссері мен театр өнерпаздарына және Ескендірін сағынған ел-жұртқа ақжарма алғысын айтты. Сондай-ақ Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрі Аида Балаеваның Құттықтау хатын «Атамекен» Жастар музыкалық театрының көркемдік жетекшісі әрі қоюшы режиссері Гаухар Адайға табыс етті.
– Сексен минут бойы біз сахнаға телміріп, Ескендір ағаның туған жері Қаратөбеден арман қуып Алатаудың баурайына барған өмірін, асыл арман жолындағы тағдырын көріп, рухани тазарғандай болдық. Сахнада өнер көрсетіп жүрген – Тәуелсіз Қазақстанның төл перзенттері, өрімдей жастар. Осыған қарап-ақ Ескендір ағамыздың өнері мен рухы ешқашан көнермейтінін, мәңгі жасай беретінін түсіндік. Қазақ бар кезде – өнер өлмейді, қазақ бар кезде Ескендір Хасанғалиевтің есімі ұмытылмайды! – деді Батыс Қазақстан облысы әкімінің орынбасары Бақытжан Нарымбетов.
Премьера соңында қойылымның қоюшы режиссері Гаухар Адайға, қоюшы суретші және киім суретшісі Гүлдана Алина мен «Атамекен» жастар музыкалық театрының бас суретшісі Мұрат Мәмбетовке облыс әкімінің алғыс хаты табыс етілді. Ескендір Хасанғалиевтің отбасына Ақ Жайық жұртшылығы атынан сый-сияпат табыс етіліп, құрмет көрсетілді.
«Ескендір аға асыл арманы орындалған адам деп есептеймін. Ол кісінің өмірі мен шығармашылығы туралы қойылымды қойғаныма қуаныштымын. Шынымды айтсам, өзім де осындай үлкен сахнаны армандап жүрген едім. Бұл шығарма менің арманыммен үндес келді. Және мен ғана емес, біздің жастар театрына алынған жас өнерпаздардың да арманы екен. Бағасын халық берер, – деді Гауһар Адай.
Батыс Қазақстан облысы