Серіктестік әуелі қарапайым орындық жасауды қолға алған. Бірнеше түрін. Жеп-жеңіл, әп-әдемі. Кейін көзтартарлық етіп сан алуан ою-өрнекпен әшекейлеген. Цехтағы мамандардың айтуына қарағанда, ағашқа жан бітіру үлкен қажыр-қайратты, шыдамдылықты талап етеді. Орындықтан басталған оңды іс бірте-бірте арнасын кеңейте бастаған. Оған себеп болған жайт – тұтынушылардың тілегі. Зеренді ауылында осындай кәсіпорынның бар екенін естіп, өнімінің өңін көргеннен кейін ықыластары ауса керек. Асүй жиһаздарын жасауға тапсырыс бере бастаған. Қазір айына шамамен қырық текше метр өңделген ағаштан мыңға жуық орындық пен 500-ге тарта үстелді нарыққа шығарады.
Бір айта кетерлігі, ағаш цехындағы жұмыстың 80 пайыздан астамы автоматтандырылған. Қол еңбегін мейлінше азайтқаннан кейін жұмыс та өнімді. Шикізатты жонып, қырлап, қалыпқа келтіретін осы заманғы арнайы құрылғылар алыс-жақын шетелдерден жеткізілген. Жалғыз құрылғымен 16 бұйымды бір уақыттың ішінде ою-өрнекпен безендіруге болады екен. Ілкімділігіне қарап риза боласың. Ал бұйымды көркем етіп, жұтындырып шығару үшін бір тәуліктен аса уақыт жұмсалады.
– Мынандай станокпен кез келген бұйымды жасауға болады, – дейді ағаш шебері Анатолий Литвинов. – Біздегі станоктардың барлығы су жаңа әрі осы замандағы ағаш өңдеу саласындағы озық нұсқалар. Қазір мен қазақтың әр өрнегіне мол мағына сыйғызып, ұлттық ұғымның ұшқынын бейнелейтін ою-өрнек қондырылған жиналмалы үстелдерді жасап жатырмын. Әбден кеуіп, кемеліне келген ағаш көбелектей жеп-жеңіл, ықшам әрі мық шегедей мықты болады. Мынандай дөңгелек үстелге жағалай отырса, он адам еркін сыйып кетеді. Қонақжай халықтың дастарқаны жиналмайтын жақсы әдеті бар ғой. Дөңгелек үстелдің бір жақсы жері көп орын алмайды. Мейманыңды күтіп болған соң ықшамдап жинап, бір қалтарысқа қоя саласың. Ал жергілікті жұрт үстелдің үстіндегі ою-өрнекті көрген кезде ықыласы ауып тұрады. Үстелдердің көлемі әртүрлі. Оны патша көңіл тұтынушының тілегі біледі. Төрт адамдығын да, сегіз адамдығын да жасаймыз. Тапсырыс бергеннен кейін әрі кетсе үш күннің ішінде оймақтай етіп қолдарына ұстатамыз.
Негізі жиһаз жасауға қарағай қолданылады екен. Серіктестік директоры Ақмарал Омарованың айтуына қарағанда, бір кезде құрылыс материалдарын Ресейден жеткізген. Сібір қарағайлары адамның қолы жетпейтіндей жуан болғанымен, нағыз жиһаз жасауға жарамсыздау болып шықты. Іші кеуік, борпылдақ. Ал Көкше қарағайлары шақпақ тастай мықты, берік.
– Қазір ең басты қиындық шикізатта, – дейді Ақмарал Омарова. – Бағасы қымбаттағаннан кейін өнімнің өзіндік құны да өсіп кетеді. Ал біз тұрақты тұтынушыларымыздың көңілін жыққымыз келмейді. Жолымызда кесе-көлденең жатқан бар мәселе осыған келіп тіреледі. Әйтпесе, серіктестік шеберлерінің қолынан шыққан жиһаздар бір шеті Ақтөбе мен Қарағанды, Астанаға дейін белгілі болып қалды. Бәлкім, біздің алдымен сапаға көңіл аударуымыз септігін тигізіп тұрған шығар.
Сәл ғана таратып айтатын болсақ, жұмысын жолға қойып, тасы өрге домалай бастаған кәсіпорын бірнеше жұмысты біріктіріп отыр. Қажетті шикізатты өңдеуден бастап дайын өнімді нарыққа шығарғанға дейінгі барлық жұмыс атаулы осы цехта орындалады. Жергілікті жердің жиһазымен шаңырағына шырай кіргізген тұтынушылардың берген бағасы, айтқан лебізіне қарағанда, сапасы шетелдік өнімдерден сынықсүйем жоғары болмаса, еш кем емес.
Аралап көрдік. Жұмысы көңіл тоғайтар кәсіпорын бес цехтан тұрады екен. Оң қанаттағы біреуінде шикізат өңделіп, біршама пішінделіп, қалыпқа келтірілсе, екіншісінде көз жауын алатын көрікті ою-өрнекпен әрленеді. Келесі цехта дайын бұйым сүргіленіп, арнайы сапалы бояумен сырланады. Әзірге мұнда оннан астам адам жұмыс істеп, тұрақты табыс тауып отыр. Кәсіпорынның елге жаққан тұсы да осы.
Ақмола облысы,
Зеренді ауданы