Коллажды жасаған – Қонысбай ШЕЖІМБАЙ, «EQ»
Жайықтың жайылған суынан ең көп зардап шеккен саяжай аумағындағы үйлер болды. Соңғы есепке қарағанда Орал қаласының өзінде 14 839 саяжай үйін су басқан. Сондай-ақ Бөрлі ауданында – 245, Бәйтерек ауданында – 112, Теректі ауданында 16 саяжай су тасқыны астында қалған.
Наурыз айының соңғы күндері Қалдығайты өзенінің тасуынан бірнеше көпір бүлініп, Қаратөбе ауданының 9 елді мекеніне жол қатынасы үзілген еді. Қазір ол жерде уақытша жол қатынасы қалпына келтірілді. Шыңғырлау ауданындағы Ақтау ауылы ғана қатынассыз қалып тұр.
Облыс бойынша тасқын кезінде 1 292 тұрғын үйге су кірген болатын. Қазір бұл үйлерге техникалық сараптама жасалып, кейбірін жөндеу, кейбірін қайтадан салу жөнінде шешім шығарылып жатыр. Ол жөнінде бұрын хабарладық. Өңірде су тасқыны кезінде 13 939 адам қауіпті жерден көшірілген еді. Қазір 2 441 адам эвакуациялық бекеттерде жатыр. 3 729 адам үйіне қайта оралды. Өмір бірте-бірте қалыпты арнасына түсіп келе жатыр.
Сәуірдің 5-інен бері Батыс Қазақстан облысына еліміздің әр аймағынан 863,4 тонна гуманитарлық көмек келген екен.
Қазір Жайық өзенінің деңгейі Орал қаласының тұсында 1957 жылдан кейінгі ең жоғары шегіне жетіп, 863–864 см болып тұр. Бұл – қауіпті деңгейінен 13–14 см жоғары деген сөз. Сәуір айының 1-інде облыс бойынша төтенше жағдай жарияланып, өзен жағалауындағы елді мекендерді, Орал қаласын қорғау шаралары қауырт жүрді. Еліміздің әр аймағынан 4 мыңнан аса құтқарушылар, төтенше жағдайлар департаменті мамандары, әскерилер келді. Осының нәтижесінде облыс бойынша 150 шақырымға жуық қорғаныс бөгеті салынды. Бұрынғы бөгеттер биіктетіліп, нығайтылды. Осының арқасында Жайық өзенінің жайылған суы елді мекендерді қоршап, қауіп төндіргенімен, тұрғын үйлер мен стратегиялық нысандар негізінен аман қалды.
Қазір бөгеттер суды ұстап тұрғанымен, қауіп әлі сейілген жоқ. Қауіпті тұстар тәулік бойы бақылауда тұр. Орал қаласының өзінде су бұзып кетуі мүмкін 24 нүктеде, әсіресе қаланың «Күрен», «Жас натуралистер стансасы», «Азаулы», «Коминтерн», «Ақжүніс» аудандары, Речник, Құрылысшы бау-бақша серіктестіктерінде 24 сағат кезекшілік ұйымдастырылып, қатаң қадағаланып отыр. Қала маңында жағалауды нығайту, қап төсеу жұмыстары жалғасып жатыр. Төтеншеліктер мен полиция, әскерилер тәулік бойы қоғамдық тәртіпті қадағалап, патрульде жүр. Хабарлама жасау, эвакуация, мониторинг жүргізу, апаттан құтқару және шұғыл жұмыстар – осы топтың міндетінде.
Осы күндері «Қазсушар» мекемесінің жергілікті мамандары Жайық суын облыс аумағындағы су қоймаларына толтырып алу қамымен жүр. Сәуірдің 24-індегі мәліметке қарағанда, өңірдегі су қоймалары 86% толған, 438 млн текше метр су жиналып алынған. Қазір Жайық өзенінен Жайық-Көшім жүйесіне секундына 118 текше метр су құйылып жатыр. 2024 жылдың басынан бері осы жүйеге 242 млн текше метр су алынған екен. Қазіргі таңда су қоймаларына су жиналып, кейінгі жылдары кеуіп қалған көлдерге, көлтабандар мен табиғи шабындықтарға су шығып жатыр.
Жайық өзенінің деңгейі соңғы бір тәулікте 1 см-ге түсіп, 863 см болды. Жалпы, су тасқыны басталғалы Жайық өзенінің деңгейі 7 метрге көтерілген.
Батыс Қазақстан облысы
