Оқу жылы қалай қорытындыланды?

Баспасөз мәслихатында сөз алған Оқу-ағар­ту вице-минис­трі Наталья Жұмаділ­дае­ва оқу жылының 25 ма­мыр­да аяқ­та­ла­тынын айтты. Осы­ған қоса ол соңғы қоңы­рау жиы­ны тү­лектерге ұйымдас­ты­ры­ла­ты­нын, ал қалған сынып­тар­дың оқу­шыларына сынып сағаты өткізілетінін жеткізді.

– 22 мыңнан аса мектепке дейінгі, орта білім, техникалық және кәсіптік білім ошақтары биылғы оқу жылын аяқтауға әзірленіп жатыр. Бұл ұйымдарда биылғы оқу жылында 5 миллион­нан көп бала білім мен тәрбие алды. Осы жылы 341 мыңнан аса түлек 9-сыныпты аяқтайды, олар алдағы уақытта 10-сыныпты жалғастыру немесе колледжге түсу туралы шешім қабылдайды. 11-сыныпты 186 мыңнан көп түлек бітіреді. Олар енді болашақ мамандықтарын таңдайды. Оқу-ағарту министрінің бұй­рығына сәйкес мектептерде оқу мерзімі 2024 жылдың 25 мамырында аяқталады. 24 мамырда республиканың бар­лық мек­тебінде 1-10 сыныптар оқу­­шыларына «Білімім – Отаныма!» тақырыбында бірың­ғай сынып сағаты өтеді. Сынып сағатының мақсаты балаларды жыл бойы алған білімінің нә­тижесін қорытындылай білуге тәрбиелеуге бағытталады. Сон­дай-ақ 25 мамыр күні мектепте қатысуымен «Мектебім, саған мың алғыс!» атты салтанатты іс-шара мектепте өткізіледі. Салтанатты іс-шараны өткізу форматын, қатысушылар құра­мын білім ұйымдары өздері анықтайды, – деді вице-министр Н.Жұмаділдаева.

Оның айтуынша, бастауыш сынып оқушылары мамыр айының соңғы күндерінен дәстүрлі түрде жазғы дема­лысқа шығады. Ал 5-11 сынып оқушыларына 27 мамырдан бастап емтихандар өткізіледі. Ем­тихандар аяқталған соң олар да жазғы демалысқа шыға­ды. Биыл алғаш рет білім алушы­лардың бағдарламалар маз­мұнын меңгеруін бағалау мақ­сатында 5-8, 10-сыныптар аралы­ғында қазақ тілі мен әдебиеті пәндерінен аралық емтихандар өткізіледі.

– 5-8, 10-сынып оқушылары үшін емтихандар 27 мамырда бас­талады. 9-сынып оқушыларының емтихандары 29 мамырдан 10 мау­сымға дейін жалғасады. 11 сы­ныптар үшін қорытынды емтихандар 28 мамыр мен 11-мау­сым аралығына жоспарланған. Аттестаттарды салтанатты тапсыру 12-15 маусым аралығында өтеді. Ал төтенше жағдай жария­ланған өңірлерде (Ақтөбе облысында 9 мектеп, Атырау облысында 3 мектеп және Солтүстік Қазақстан облысында 5 мектеп) оқушылар аралық және қорытынды емтихандардан босатылды. 156 мың техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарын бітірушілер үшін қорытынды аттестаттау 28 маусымға дейін жүргізіледі, ал диплом тапсыру рәсімі 28 маусым мен 1 шілде аралығында өтеді, – деді спикер Н.Жұмаділдаева.

Иә, балалар асыға күткен жазғы демалыс та жақындап қалды. Бұл – оларға қуа­ныш пен тәтті естеліктердің уақы­ты болғанымен, ата-аналар мен жазғы демалысты ұйым­дастырушылар үшін қатаң тәртіп пен сақтықтың, қауіпсіздіктің кезеңі. Осыған орай брифингте баяндама жасаған Оқу-ағарту министрінің тәрбие бағыты бойынша орынбасары Еділ Оспан министрліктің балалар қауіпсіздігі, тәрбиесі және жазғы демалысқа дайындық бойынша бірқатар шара қабылдағанын айтты.

– Балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету бағытында ұлт­тық заңнамаға бірқатар заң­намалық өзгеріс енгізілді. Атап айтқанда, жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға жеке қолдау мен көмек көрсететін тәлімгерлік институты енгізілді. Жуырда қабыл­данған «Әйелдер мен бала­лардың құқығын қамтамасыз ету мәселелері жөніндегі» заң аясында балаларға зорлық-зомбы­лықтың кез келген түріне жауапкершілікті күшейтетін нормалар енгізілді. Сондай-ақ осы заң аясында психологиялық қолдау орталықтарын құру туралы әкімдіктердің өкілеттіктері айқындалды. Балалар арасын­дағы буллинг, кибербуллинг проблемаларын шешуде пси­хологиялық қолдау қызметінің рөлі өте зор. Осы мақсатта қазір­дің өзінде еліміздің 12 өңірінде Психологиялық қолдау орталығы ашылды. Осындай орталықтар барлық өңірде іске кіріседі. Ба­лалардың құқықтарын қорғау саласында тәуелсіз құқық қорғау институтын нығайту мақсатында бала құқықтары жөніндегі өңір­лік уәкілдердің мәртебесі бекі­тілді, – деді Е.Оспан.

Оның сөзіне қарағанда, жаз маусымына дайындықтар да ерекше бақылауда. Биылғы жаз мау­сымында мектеп оқушыла­рының 92%-ы демалыс және бос уақытын ұйымдастыру шараларымен қамтылады. Бүгінде 198 демалыс орталықтарының реестрі әзір­леніп, олардың дайындығын қабылдау бекітілген кестеге сай жүргізіліп жатыр.

– Министрлік тарапынан демалыс орталықтарының әрбір түріне қатысты бірыңғай талап­тарды қамтитын әдістеме­лік ұсынымдар жинағы әзірле­ніп, әкім­діктерге жолданды. Жи­нақ­та жазғы маусымды сапалы ұйымдастыруға қа­жетті нор­мативтік-құқықтық акті­лер­дің барлығы қамтылған. Әкім­діктермен бірге демалыс­пен қамтылатын балалардың тіз­імін әзірлеу, демалыс ор­талықтарының әрбір түріне қатысты бірыңғай талаптарды енгізу; республикалық және өңірлік штабтарды құру бо­йынша жұмыстар ұйымдас­тырылды. Сонымен қатар бала­лардың бос уақытын ұйым­дастыру оларды еңбекпен, турис­тік, шығармашылық, интел­лектуалдық, халықаралық іс-шаралармен қамту бағытында жүр­гізіледі және республика көлемінде 81,1%-ын құрайды, –  деді вице-министр Е.Оспан.

Ал Оқу-ағарту вице-министрі Арай Оразова Мемлекет басшы­сының білім саласын цифрландыру жөніндегі тапсырмасын орындау мақсатында Оқу-ағарту министрлігінде атқарылып жат­қан бірқатар жұмыс пен жа­ңа­шылдыққа тоқталды. Оның айтуынша, мектептерді жоғары жылдамдықты интернетпен қамтамасыз ету мәселесін ше­шу үшін «Қолжетімді ин­тер­нет» ұлттық жобасы ая­сында 2027 жылға дейін 2066 мек­тепке талшықты-опти­ка­лық байланыс желісін тарту жоспарланған. Сондай-ақ «Starlink» техноло­гиясы қанатқақты жо­басы шең­берінде 1993 мектеп жоғары жылдамдықты интернетке қосы­лады. Бүгінгі таңда 624 (31%) мектеп «Starlink» жерсеріктік интернетіне қосылды.

– «eGov mobile» мобильді қо­сым­­шасында қолжетімді «Bilim» жаңа қызметі іске қосыл­ды. «Bilim» – бірнеше бөлім­нен тұрады, онда білімі, оқуды аяқтауы туралы цифрлық құ­жаттары, қорғаншылық және қам­қоршылық туралы ақпарат, баланың профилі және білім алу­шы туралы қосымша ақпа­рат қамтылған. Сондай-ақ педагогтер үшін «Педагог портфолиосы» қолжетімді. Мұнда мұға­лімнің электрондық құжа­ты қалыптастырылады, онда еңбек өтілі, қызмет жолы, санаты, аттестаттаудан өтуі бойынша мәліметтер топтас­тырылған. Сондай-ақ сіздердің назар­лары­ңызға тағы бір жаңа­лықты ұсынғымыз келеді: «eGov mobile» мобильді қосымшасында «Білім туралы ақпарат» жаңа цифрлық құжаты іске қосылды. Бұл ба­ланың балабақшада, мектепте немесе колледжде оқитынын растайтын құжат. Мұнда баланың жеке деректерімен қатар білім беру ұйымының деректері, балабақша тобы, мектеп үшін сыныбы, колледж үшін топ коды көрсетіледі, – деді вице-министр А.Оразова.

Спикердің сөзіне сүйенсек, осыған орай енді оқу орнынан қағаз түріндегі анықтамаларды талап ету және алу тоқтатылды. Әр баланың білім беру ұйы­мы­ның есебінде болуын цифрлық бақылау сыбайластық пен ба­ла­­бақшалардағы бала санын жал­ған көрсету фактілерінің алдын алады. Сонымен қатар өткен жыл­дан бастап техникалық және кәсіптік білім туралы дипломдар цифрлық форматта «eGov mobile» мобильді қосымшасында қолжетімді болды. Биылдан бастап негізгі және орта білім аттес­таттарын цифрландыру бо­йынша жұмыстар жүргізіліп жатыр. Биылғы түлектер аттес­тат­тарын «egov mobile» мобильді қосым­ша­сынан ала алады.