Суретті түсірген – Ерлан ОМАР, «ЕQ»
Әуелгі керегі – тәртіп
Қауіпсіздік жөніндегі жетекші инженер Индира Тоқмолдина бізге қауіпсіздік ережелерін түсіндірді. Әуелі басқа қорғаныс каскасын, одан соң үстімізге жарыққа шағылысқыш жилет кию керек. Әйтпесе, алып ғимараттың ішінде түрлі оқыс жағдайға ұрынуымыз бек мүмкін.
«Цех ішін аралағанда аяқ астына мұқият болыңыздар. Өйткені рельс сызықтары мен басқа да жұмыс барысына қажетті ойықшалар кезігеді. Соларды аттап өтуге тура келеді. Сондықтан инженермен бірге арнайы жол жолағымен жүруді қатаң ескертемін. Арнайы блоктер мен материалдардың, сондай-ақ цехтың жоғары бөлігіне шықпауға кеңес беремін. Онда өзінің арнайы мамандары ғана жұмыс істейді. Ең бастысы, жүктерді кранмен тасымалдау кезінде оның астында тұрмаймыз», деп ескертулерге толы ережелерді айтып шықты жетекші инженер.
Жалпы, мұндағы ең басты қағида – тәртіп екені көзге бірден ұрып тұр.
Темірбетонды цехтың тіршілігі
Жалпы, зауыт бес бөлікке бөлінеді екен. Бас офис, басты өндірістік корпус, бетон қоспасы цехы, әрлеу материалдары және инертті материалдар қоймасы. Ал біз басты өндірістік корпус ішіне кіріп, алдымен арматура бұйымдарын өңдеу цехына бас сұқтық. Бұдан бөлек, мұнда бөлме блоктарын қалыптау, қосымша элементтер цехы, толық жинақтау және әрлеу цехы, зертхана, т.б. бөліктер орналасқан.
«Мұнда әр бөлменің төрт қабырғасы, едені мен төбесіне қажетті арматура тоқылып, арнайы монтажбен қалып ішіне орналастырылады. Оған қажетті арматураның өзіндік өлшемі бар. Әрі қарай қажетті маркадағы бетонды құйып, белгілі өлшеммен өнім дайындаймыз. Мысалы, цехта бір бөлмені тұтастай құятын, тіпті сол бөлме аумағында балкон болатын болса, оны да бірге құйып, бірден дайындайтын арнайы қалыптар бар. Лифт қабырғалары мен баспалдақтар да солай дара құйылады. Біз айтып отырған әлгі бөліктер жан-жақтан бір жерге жиылып, артынша монтаждау цехында, яғни арнайы блоктарды құрастыру алаңында өз мамандарының қатысуымен құралады. Содан соң әрлеу жұмыстары жүреді. Демек, сіз зауытта бір пәтердің қонақ, жатын немесе асхана бөлмесі, сондай-ақ жуынатын және кірер ауызғы бөлмелердің жеке-жеке құйылып, артынан құрастырылатынын көріп тұрсыз. Түрлі шаршы метрдегі бөлмелер әбден дайын болғанда көтергіш кранмен және жылжымалы рельс арқылы сыртқа шығарылып, одан соң арнайы тапсырыспен құрылыс алаңына кетеді. Әрине, алдымен сапаны қадағалаушы мамандардың тексеруімен ғана әр жұмыс үдерісі қатаң тексерістен өтеді. Жүз пайыз сенім білдірілген үй блоктарын ғана құрылыс компаниялары пайдалана алады», дейді зауыттағы басты өндірістік корпустың инженері Алмат Ержанов.
Расымен солай екен. Біз түсінгендей, мұнда әр қабырға ғана емес, бір бөлменің өзін бекітілген өлшеммен арнайы қалыпта құйып, тіпті оның ток көздері және су жолдарына (канализация) да орын қалдыра отырып, дайындайтыны көрініп-ақ тұр. Еденді жылыту үшін де ток желісі де тартылады. Дұрысы, бетонды қалыпқа құймас бұрын, бір бөлмені ішіне қажетті электр желілерін алдын ала тартып, су құбырларына ойықтар қалдырылып, одан соң барып қалып кигізіліп, артынша цементін құяды.
«Зауыттағы өнімді дайындауға арналған жабдықтар италиялық технологиямен жасақталған. Әзірге өнім Астана қаласындағы құрылыста пайдаланылуда. Айтпақшы, бір мән беретін нәрсе, біз бөлменің ішін гипсокартонмен бөліп, сондай-ақ балкон қабырғаларын жылу ұстау үшін минералды матамен қаптаймыз. Сондай-ақ бөлме қабырғаларын бірден түсқағаз жапсыратындай теп-тегіс күйде әрлеп, дайындаймыз. Терезелеріне дейін арнайы компания келіп салып береді. Бұл – үй сатып алушыларға да үлкен көмек», дейді зауыттың кадрлық ресурстар жөніндегі бас менеджері Талғат Шәйкенов.
Таңбалық белгісі 250, 300-цемент, қиыршық тас, арматура және керамзит. Құрамында осындай ғана заттар бар үй блоктарының ерекшелігі неде? Зауыт инженерлерінің айтуынша, бұл құрылысты жеделдетеді. 17 қабатқа дейін әр бөлме блоктары мен өзге бөліктерін бір-біріне арнайы тәртіппен құрау арқылы көпқабатты үйдің еңсесін бір-екі ай ішінде жедел көтеруге болады екен. Қарапайым тілмен айтсақ, кірпіш қалағандай, көтергіш кранның көмегімен өріп шығады-мыс. Әрине, бұған өзінің мамандары, құрылысшы-монтаждаушы шеберлер қатысады.
Ал зауыттың инженер-конструкторы Айдана Әбдіғаппардың айтуынша, жылына 200 мың шаршы метр үй блоктарын шығаратын зауыт ашылғанына 3 жыл уақыт өтті. Қазір Астана қаласындағы үш аумақта 9, 12 және 17 қабаттан тұратын үй құрылысы осы зауыттан шығатын блоктармен салынуда. Есілдің сол жағалауынан тұрғызылып жатқан «Оңай», «Оңай-1» және «MoD. Standard» деп аталатын жаңа тұрғын үй кешенінің құрылысы осындай модульдік технологиямен бой көтеріп келеді.
Жұмысшыларға жайлылық бар
«Modex Astana» модульдік құрылыс зауытында екі ауысыммен 350 адам жұмыс істейді. Орташа жалақы деңгейі 460 мың теңгеден асады. Әр ауысымға келетін жұмысшыларға үш автобус және тегін ас мәзірі қарастырылған.
«Әр жұмысшы өз ауысымында арнайы бөлмедегі өзіне ғана тиесілі киім мен жеке мүліктік заттарын салатын шкафты пайдаланады. Оның да қызметкерге бекітілген арнайы нөмірі бар. Жуынатын бөлме үнемі таза тұрады, тазалыққа қажетті заттармен қамтылады», дейді менеджер Т.Шәйкенов.
Оның сөзінше, мереке күндері зауыт басшылығы қызметкерлеріне сыйақы тағайындап, әлеуметтік жеңілдіктер ұйымдастырып та келеді. Үйлену тойы, сәбилі болу немесе ең жақын адамы өмірден өткен жағдайда кәсіпорын қызметкерінің жағдайын назардан тыс қалдырған емес. Өйткені бұл жұмыс өнімділігіне тікелей әсер ететін фактор екені анық.
