Суреттерді түсірген – Игорь Бургандинов
Ұлттық музейге қойылған көрме Өзбекстан Республикасының Президенті Шавкат Мирзиёевтің елімізге мемлекеттік сапары аясында өтіп жатыр. Мәдени іс-шара тәуелсіздік жылдары екі ел арасында қалыптасқан мәдени-ақпараттық диалогті жалғастыру мақсатында ұйымдастырылған.
Еске салсақ, өзбек өнері, әсіресе тәуелсіздік жылдары жаңа биіктерге көтеріліп, тың бағыттарға жол салды. Әлемдік көркемөнер кеңістігінде де ерекше шығыстық стильдерімен көзге түсті. Қылқалам шеберлері ұлттық мәдениетін, тарихи мұрасы мен қарапайым халықтың тұрмыс-тіршілігін, ұлттық болмысын мың бояумен сөйлетті. Әр бояудың түсі шығыстық сарынмен шертіліп, ұлттық өнерін өрнектеді. ХХ ғасырдың екінші жартысы мен ХХІ ғасырдың басындағы Өзбекстан кескіндемесінің айрықша ерекшелігіне баланған «өзбек авангарды» толастаған осы ізденістердің нәтижесінен туған еді. Мұны кезінде өнер зерттеушілері ұлттық өнер дәстүрлерінің еуропалық постимпрессионизмі және өткен ғасырдың 20-30-жылдарындағы Өзбекстан кескіндемесімен синтезі деп бағалады.
Өзбек сурет өнерінде өзіндік қолтаңбасымен танылған авторлар жетерлік. Бұған – аталған көрмеге ұсынылатын Акмаль Нур, Алишер Хамдамов, Татьяна Фадеева, Файзулла Ахмадалиев, Шахноза Абдуллаева, Бахтиёр Махкамов, Хуршид Зияханов және Өзбекстан өнер академиясының мүшелері мен Өзбекстанның әртүрлі аймағының талантты жас суретшілері сынды өзге де қылқалам шеберлерінің туындылары айқын дәлел.
Көрмеге Өзбекстан суретшілерінің 80-ге жуық картинасы мен қолданбалы өнер шеберлері жасаған 100-ден астам зат қойылды.
Көрменің ашылу салтанатында Мәдениет және ақпарат министрлігі Мәдениет комитетінің төрағасы Күміс Сейітова мұндай мәдени іс-шаралар екі бауырлас мемлекет арасындағы мәдени байланыстың қарқынды дамуына септігін тигізіп, түбі бір түркітілдес қос халықтың тамыры тереңде екенін айғақтайтынын атап өтті.
«Бүгінгі көрме тарихы ортақ, мәдени мұрасы бай қазақ және өзбек ұлтының достығын тағы бір мәрте паш етіп, рухани байланысты арттыра түспек. Бұл көрмеде өзбек суретшілерінің, қолданбалы өнер шеберлерінің соңғы онжылдықтағы тартымды туындылары қойылған. Жалпы, өзбек қылқалам шеберлерінің өзіндік ерекшеліктері мол екенін атап өткен жөн. Мұны бүгін ұсынылып отырған туындылардан көре аламыз», деді Мәдениет комитетінің төрағасы.
Сондай-ақ Өзбекстан Өнер академиясының төрағасы, суретші Акмаль Нуридинов екі елдің өнерпаздары бірігіп, тығыз қарым-қатынас орнатып, түркі әлеміне ортақ мәдениетті дамыту керегін айтты.
«Біз Қазақстандағы өнерсүйер қауымды қызықтыратын өзбек суретшілерінің жұмыстарын әкелдік. Қазақстанмен үнемі ортақ жобалар жүргізіп отырамыз. Жалпы, Өзбекстан мен Қазақстан өнері ұқсас, өйткені біздің түпкі тамырымыз ортақ», деді Өзбекстан Өнер академиясының төрағасы Акмаль Нуридинов.
Экспозициядағы заманауи кескіндеме туындылары Шығыстың ежелгі аңыздарынан, поэзиясы мен тарихынан, рухтанған романтикалық бейнелерден бастап, Өзбекстанның сұлу табиғаты мен ұлттық тұрмысына тән сипаттарын ашып көрсететін нақты сюжеттерге дейінгі суретшілердің стилистикалық ерекшеліктерінің әртүрлілігін, қызығушылықтары мен шығармашылық көзқарастарының кең ауқымын көрсетеді.
«Өзбек суретшілерімен әрқашан шығармашылық байланыстамыз. Қылқалам ұстаған қауым болған соң, әрдайым бір-біріміздің шығармашылық шеберханамызға үңіліп, жаңа бір стиль, тосын ой байқай қалсақ, бірден хабарласып айтуға асықпыз. Шетелдік көрмелерде де талай сапарлас болдық. Екі елдің мәдениеті мен менталитеті жақын болған соң, кенеп бетінде ортақ ұқсастықтар көп. Шығыстық сарын бірден байқалады. Жалпы, тәуелсіздік жылдарынан бері өзбек сурет өнері күрт дамыды. Қазір де мемлекеттік саясат суретшілерге жақсы көңіл бөледі», дейді суретші Сенбіғали Смағұлов.
Ал көрменің қолданбалы өнер бөлімінде Өзбекстанның дәстүрлі өнерін ашып көрсететін туындылар ұсынылған. Көрмеге жиналған жұрт ташкенттік заманауи шеберлердің ағаш бұйымдарын, Бұхара мен Самарқанд шеберлерінің сюзане кестелерін, марғұландық шеберлердің қолдан тоқыған атластары мен жібектері, Риштан мен Гиждуван шеберлерінің нақыштары мен миниатюралары, керамика бұйымдарын тамашалады.
Айта кетейік, көрме 8 тамызға дейін жалғасады.
Бұдан бөлек, ел астанасында 7-8 тамыз күндері Ташкенттің Мәдениет күндері өтеді. Орталық саябақта өтетін Мәдениет күндері аясында Ташкент әртістерінің қатысуымен концерттік бағдарламалар, ұлттық өнер және қолөнер көрмелері, отбасылық спорттық жарыстар мен ойындар, Ташкент пен Өзбекстанның туристік іс-шараларының тұсаукесерлері ұйымдастырылады. Дәстүрлі өзбек тағамдарынан да дәм татуға болады.
