Мирас • 15 Тамыз, 2024

Абай оқыған Сәйхали

143 рет
көрсетілді
1 мин
оқу үшін

Керекуде ұлы ақын Абай медет тұтқан Шығыс шайыры Сабыр Сәйхалидің 1905 жылы жарық көрген жинағы табылды. Туынды 296 беттен тұрады.

Абай оқыған Сәйхали

Бұқар жырау атындағы әде­биет және өнер музейінде шайыр Сабыр Сәй­ха­лидің 1905 жылы Қазан қала­сында араб графикасында жа­рық көр­ген көне кітабы та­ныс­тырыл­ды. Кітапты құ­рас­тырған – Исмаил Шам­су­динов, атауы – «Диуани Сәй­хали». 296 беттен тұратын кітапта діни-тарихи ұзақ жыр жазылған. Дүниенің жаралуы­нан бастап 680 жыл­ғы Хұсайынның Кербала шөлінде соғысып өлгеніне дейінгі тарих қамтылған.

ва

Сабыр Сәйхалидің есімі Абай өлеңінде аталады.

«Фзули, Шамси, Сәйхали,

Науаи, Сағди, Фирдауси,

Қожа Хафиз бу хаммаси,

Мәдет бер, иә, шағири [1] фарияд [2]».

Белгіленген сөздердің түсі­нігі келесідей:

[1] - Шағири (арабша) – ақын. [2] - Фәрияд (парсыша) – теңдесі жоқ, асыл.

Демек Абай Құнанбайұлы Шығыстың теңдесі жоқ ақын­дарынан медет сұраған болса, сол сүйенішінің бірі – Сәйхали ақын.

Ғаламтордағы уикипедия мәліметтеріне сүйенсек, Сабыр Сәйхали – XV ғасырда өмір сүрген ақын. «Диуани Сәйхали» кітабы 1332 жылы Ташкентте, кейін Қазан мен Ыстанбұл қалаларындағы бас­падан шыққан.

Бұл кітаптың бірнеше нұс­қасы Алматы қаласындағы Ұлт­тық кітапханада сақталса, тағы бір нұсқасы Абай облы­сындағы Абай музейін­де тұр екен. Абай музейі­не Қайым Мұхамедханов тапсырған.

Керекудегі жәдігерді Пав­лодар қаласының тұр­ғыны Қалипа Үкенқызы табыстады.

 

Павлодар облысы