Жәдігер • Бүгін, 09:40

Қаныштың ертоқымы

37 рет
көрсетілді
2 мин
оқу үшін

Академик Қаныш Сәтбаевтың Баянауылдағы мемориалдық музейінде тау тұлғаның ертоқымы сақталып тұр. Бала Қаныш Баянауылда Шормановтар салдырған мектепке тайымен барып-келіп жүргенде осы ерді пайдаланған екен.

Қаныштың ертоқымы

Суретті түсірген – автор

Баянауылдағы музейде Қанағаң­ның жеке заттары мен өмір қатпарлары­нан сыр шертетін фотожәдігерлер ғалымның қилы тағдырынан біраз жайды ұқтырғандай. Соның ішінде ғұламаның бала шағында пайдаланған ертоқымына көзіміз түсті. Бұл көне жәдігерді осыдан 12 жыл бұрын Мұса Шорман аулының (Сәтбаев туған ауыл) тұрғыны Тастемір Шашенов есімді азамат тапсырыпты. Тайға ертте­летін шақталған ертоқым ағаштан шабыл­ған, бірнеше бөліктен тұрады. Алдыңғы бөлігінде таза күмістен зерленген жапсырмасы бар.

Музейдің бұқаралық жұмыс жө­ніндегі маманы Сансызбай Сапар­ғалиевтың айтуынша, Қаныш Иман­­тайұлы қазіргі Мұса Шорман аулы­нан 7-8 шақырым жердегі Айрық деген жайлауда дүниеге келген. Бұл ауылдың жанында, Ащысу өзенінің арғы бетінде кезінде Шорман әулетінің қыстауы болған

«Ел аузында «Сәкен ағай» атанып кеткен Сәдуақас Шорманов Ақкелін болысында мектеп салдырғаны мәлім. Мектеп кезінде Шормановтардың ағаш үйлері орналасқан аумақта, қазіргі Мұса Шормановтың кесенесіне жақын жерде болған. Сонда бала Қаныш күн сайын тайына мініп, мектепке келеді екен. Мектептің өзі қарағайдан қиып салынған. Әлгі жерде одан бөлек, Шорман әулетіне тиесілі шамамен 6 қыстау-үй болған. Өкініш­ке қарай, 1928 жылы Баянауылда кәм­песке қызып тұрған уақытта большевиктер қыстау мен білім ұясын тып-типыл етіп бұзып тастайды. Ал бөренелердің барлығын Қарағанды облысындағы Семізбұғыға тасып жеткізіп, жатақхана тұрғызыпты», деп әңгімеледі С.Сапарғалиев.

Бүгінде Шормановтардың қыстауы мен мектеп орны маңайы қоршалып, аспан асты музейіне айналған.

 

Павлодар облысы,

Баянауыл ауданы,

Мұса Шорман ауылы