Байланыс белдеулері

Шынайы көңіл, бүк­песіз ниет алыс­ты жақындатады, жоқ­ты бар етеді, соқпақты даңғыл­ға айналдырады. Ұлы даланың Ұлытауы мен ну орманды Нов­городтың арасындағы кейінгі кез­де қалыптаса бастаған қарым-қатынас – тату көршілік пен әріптестіктің шынайы көрінісі.

2022 жылдың қарашасында Орынборда өткен Қазақстан мен Ресейдің аймақаралық форумы аясында Ұлытау және Нов­город облыстары арасында ынтымақтастық туралы Мемо­рандумға қол қойылған еді. Бұл жа­ңадан құрылып жатқан облыс­тың шетелдік әріптеспен байланыс орнату жолындағы алғашқы қадамы болатын. Ал 2023 жылдың қыркүйегінде Астанада өткен «Innoprom Qazaqstan» форумында екі облыс арасында 2023-2025 жылдарға арналған арнайы Жол картасы дүниеге келді. Сөйтіп, ниет нақтылы сипатқа көше бас­тады.

Биылғы мамыр айында Ұлы­тау облысының арнайы делага­циясы Новгородқа барып, тиісті кез­десулер өткізді. Әрине, әр са­пардың өз берері болады. Алғашқы сапар жалпы танысу тұрғысында өткенімен, сол жолы экономикасы әлді де қуат­ты Новгородтың Ұлытау өңі­рін дамытуда елеулі үлес қоса алатынын алға тартқан облыс басшылығы ресейлік әріптесте­рін қарымта сапармен келіп қай­туға шақырған еді. Міне, енді Новго­род облысының губер­наторы Андрей Сергеевич Никитин бастаған делегация Ұлытау айма­ғында болды.

Ресейлік қонақтарды қабыл­даған облыс басшысы екіжақ­ты байланыстың қазірдің өзін­де өз жемісін бере бастағанын атап көрсетті. Айталық, онлайн режімде өткізілген білім сала­сындағы тәжірибе алма­су­­лар, технологиялық жетіс­тік­­тер алаңын аралау – соның ай­ғағы. Келесі жылдың алғаш­қы жартыжылдығында Ұлы­тау дәрігерлері Новгород универ­ситетінде кәсіби біліктілікте­рін арттыратын болады. Бұл медицинаның білікті мамандарына тапшылық қатты сезіліп тұрған өңір үшін өте маңызды.

Мамыр айындағы сапар ке­зінде Новгород облысындағы Технологиялық парк жұмысы ұлытаулықтарды қатты қызық­тырған еді. Екі жақтың өзара келісімі бойынша алдағы уақытта нақ сондай Технологиялық парк Ұлытау облысында да құрылатын болады. Ал бұл дегеніңіз өңірге жаңа леп келеді дегенді білдіре­ді. Яғни жаңа жұмыс орындары ашылады, салық түсімі молаяды.

Негізі Новгородта осы заман­ғы технологияны игеру ғана емес, оны одан әрі жетілдіруге аса қат­ты мән беріледі. Бұл үшін жыл сайын жастар арасында арнайы Озық технологиялар чемпионаты өткізіледі. Жезқазған жастары да бұл чемпионатқа өз жобаларын ұсынатын болса, нұр үсті­не нұр емес пе? Жаңа технология дегеніміз – қазіргі экономиканың ең негізгі қозғаушы күші. Ал жас­тар соған ұмтылып, білімділер мен біліктілер сайысында бақ сынап, бәйгеге түсіп жататын бол­са, бұдан артық не керек? Бұл да ­болса – екіжақты байла­ныс­ты дамы­ту қажеттілігінің бір көрінісі.

Ұлытау облысы дегенде «Қа­зақ­мыс» корпорациясы бірден көз алдыңызға келеді. Әлемдік он мыс алыбының бірі саналатын корпорацияның әлі күнге дейін шикізаттан дайын өнім өндіруге бет бұра қоймағаны өкінішті-ақ. Дегенмен 1971 жылдан бері жұмыс істейтін Жезқазған мыс балқыту зауытының негізгі өнімі – тазартылған мыс десек, мұның сапасы керемет. Тазартылған мыс құрамында 99,99% мыс бар және бұл әлемдік талаптарға сәй­кес келеді. Зауытқа қарасты елі­міздегі бірден-бір мыс ширатпа­сын шығарумен айналысатын «Каз­кат» кәсіпорны жылына 50 мың тонна өнім өндіреді. Биыл ашыл­ғанына 30 жыл толатын кәсіп­­орынның мүмкіндіктері де мол.

Сондай-ақ Жезқазғандағы «Ютария» тігін фабрикасының қызметі кім-кімді де өзіне қы­зық­тыра алады. Кәсіп­орын­дар­ға, әскери, медициналық қыз­мет­керлерге арналған арнайы киімдер, тоқыма және трико­таж бұйымдарын өндіретін фаб­рикада 300-ден аса адам еңбек етеді. Қуаты жылдан-жыл­ға есе­леніп келе жатқан фаб­риканың келешегі қазіргіден де қуатты бола түсетіні күмәнсіз.

Жезқазған қаласындағы «Каз­техфильтр» ЖШС шағын ғана аумақта орналасқан. Соған қарамастан, оның өнімдеріне деген сұраныс жоғары. Өйт­­ке­ні атынан заты көрініп тұрға­­нын­дай, «Казтехфильтр» – қоз­­ғалт­қыштарға арналған ауа, май және отын сүзгілерін өндіру­мен ай­налысады. «Қазақмыс» кор­порациясы, «Восход – Oriel» ЖШС, «Костанайские Ми­нералы» ЖШС, «Шұбаркөл көмір» ЖШС – «Казтехфильтр» ЖШС-ның өнімдерінің негізгі тұты­нушылары.

Новгородтан келген делегация аталған өндіріс орындарын­да болды, олардың жұмыстары­мен жақынырақ танысты. Со­нымен қатар ресейліктер өңір экономикасының айқындау­шы кәсіпорындары болып саналатын «Қазақмыс», «Қар­мет», «Казцинк» сынды ірі компа­ния­лардың жұмыстарына ғана емес, аймақта енді ғана қолға алына бастаған жол құрылысы, туризм саласына да қызығушылық танытты. Ұлытау облысының әкімі Берік Әбдіғалиұлы ресейлік кәсіп­кер­лерді аталған салаларға инвестиция салуға шақырды.

– Біз Ұлытаудың тарихи аймақ екенін еститін едік. Сапар барысында Жезқазған тарихи-өлке­тану музейінде, «Жо­шы хан» ке­шенін­де болған кезімізде бұған көзіміз жете түсті. Дегенмен екі облыс арасындағы ынтымақтас­тық білім, мәдениет, спортпен шектеліп қалмайды, экономика саласындағы бағыттар басты назарда болады. Ұлытау же­рінде бір­неше кәсіпорында болдық. Бізді өндірістің қарқыны қуантты. Өйткені өндірісі тоқтаусыз жұ­мыс істеп тұрған жердің бола­шағы алда. Ал бола­шағы бекем аймақпен байланыс белдеулерін кеңейте түсу – екі жақтың да мүд­десіне сай келеді, – деді сапар соңында бізбен ой бөліскен Новгород облысының губер­на­торы А.Никитин.

Қос өлкенің де тарихы ға­сыр­лар қой­науынан тамыр тартады. Ежел­гі тарихы терең екі өңірдің жаңа уақыттың талабына сәйкес ес­кі­ден қалған жолды жаңар­­тып ­жат­қаны, олардың бірлесе жұ­мыс істеуге деген ұмтылыс­тары екі жақтың да мүддесіне сай келеді. Ең бастысы да – осы!

Ұлытау облысы