Әлем • 04 Ақпан, 2025

Британдық журналист USAID агенттігінің қызметін сынға алды

58 рет
көрсетілді
5 мин
оқу үшін

Әлеуметтік желілерде британдық журналист Афшин Раттанзидің агенттікке қатысты өткір сыни жазбасы тарады, деп хабарлайды Egemen.kz Zakon.kz-ке сілтеме жасап.

Британдық журналист USAID агенттігінің қызметін сынға алды

Раттанзидің айтуынша, өзін «шетелдік азаматтық көмекті басқару және дамуға жәрдемдесу» деп сипаттайтын бұл ұйым іс жүзінде Еуропа, Латын Америкасы, Таяу Шығыс, Африка және Азиядағы диверсияға, инфильтрацияға және диверсияға жауапты. Атап айтқанда, журналист USAID-тің Украинадағы Майданға, Сириядағы «Ақ дулығаларға» және Венесуэлада Уго Чавесті құлатуға әрекет жасауға қатысы бар екенін атап өтті.

«Демократтар Вашингтонның сыртқы саясат истеблишментінің қылмыстық режимін ауыстыру әрекетін әлі де құтқаруға тырысып жатыр. Бұл жиркенішті ұйым «демократияны нығайту» және «БАҚ мүмкіндіктерін кеңейту» деген сылтаумен барлық елдерде тозаққа апаратын жол салды. USAID кейбір күлкілі және ақымақтыққа толы идентификациялық саясат бағдарламаларын қаржыландырғанымен, оларға алданбаңыз», деп мәлімдеді сарапшы.

Бұл агенттікке қатысты соңғы уақыттағы алғашқы сын емес. DW мәліметінше, 2 ақпанда АҚШ президенті Дональд Трамп USAID басшылығында өзгерістер болатынын мәлімдеді, өйткені агенттік, оның сөзінше, «бір топ радикалды ессіздердің қолында».

«Біз оларды алып тастаймыз, содан кейін шешім қабылдаймыз», деді АҚШ басшысы.

Оның пікірімен американдық миллиардер және Мемлекеттік басқару тиімділігі департаментінің (DOGE) жаңа басшысы Илон Маск те келіседі. Ол USAID-ті «қылмыстық ұйым» деп атап, «оның жойылатын уақыты келгенін» мәлімдеді.

Бұдан бөлек, X әлеуметтік желісіндегі парақшасында кәсіпкер өз жазылушыларынан: «USAID салық төлеушілердің қаражатын пайдалана отырып, миллиондаған адамның өліміне себеп болған COVID-19 сияқты биологиялық қару зерттеулерін қаржыландырғанын білесіздер ме?» деп сұраған.

Сонымен қатар, Ақ үйдің сайтында агенттіктің «шығындары мен заңсыз әрекеттерінің» кейбір мысалдары жарияланды. Олардың ішінде қызықты тармақ бар:

«EcoHealth Alliance ұйымына миллиондаған доллар бөлінді, ол Ухань зертханасындағы зерттеулерге қатысқан».

Осыған байланысты BBC хабарлағандай, өткен аптада USAID-тің жүзге жуық қызметкері әкімшілік демалысқа жіберіліп, өздерінің электрондық поштасына кіру мүмкіндігінен айырылған.

3 ақпанда CNN телеарнасы АҚШ-тың халықаралық даму агенттігінің (USAID) Вашингтондағы штаб-пәтерінің жабылғанын хабарлады:

«Агенттік басшылығының нұсқауы бойынша, 2025 жылдың 3 ақпанында Вашингтондағы Рональд Рейган ғимаратында орналасқан USAID штаб-пәтері агенттік қызметкерлері үшін жабық болады. USAID штаб-пәтерінде жұмыс істейтін қызметкерлер ертең қашықтан жұмыс істейді, тек ғимарат ішінде негізгі қызметтерді атқаратын персоналдан басқа. Оларды жоғары басшылық жеке хабардар етеді».

Ғимарат қабырғасынан USAID қызметі туралы логотиптер мен фотосуреттер алынып тасталды, агенттіктің ресми сайты мен X әлеуметтік желісіндегі парақшасы жұмысын тоқтатты. Бұл ұйымның толық жабылатыны туралы алдын ала болжамдар пайда болды.

Алайда, кейіннен АҚШ Мемлекеттік хатшысы Марко Рубио өзін АҚШ-тың халықаралық даму агенттігі (USAID) басшысының міндетін атқарушы деп жариялады.

CNN мәліметінше, Рубио бұл туралы Сальвадорға сапары барысында журналистермен кездесуде мәлімдеген. Ол агенттіктің қызметін «жауапсыз және АҚШ-тың ұлттық мүдделеріне сай келмейді» деп санайтынын айтып, Вашингтонның оны қайта қарауы керектігін атап өтті. Дегенмен, ұйымды толық тарату туралы мәселе әзірге көтерілмеген.

Ақ үй USAID-ті «Әл-Каида» содырларына азық-түлік жеткізуді, Колумбиядағы «трансгендерлік операны» және Ауғанстанда апиын өсіруді қаржыландырды деп айыптады. 

Ақ үйдің ресми мәлімдемесінде USAID агенттігі «ондаған жылдар бойы» салық төлеушілер алдында есеп бермей, орасан зор қаржыны «абсурдтық» және «зиянды» жобаларға жұмсағаны айтылған. Сондай-ақ, агенттіктің «шығындары мен заңсыз әрекеттерінің» мысалдары келтірілді:

  • Колумбиядағы «трансгендерлік опера» – $47 000;
  • Перуедегі «трансгендерлік комикс» – $32 000 ;
  • Египеттегі туризмді қаржыландыру – $6 млн ;
  • Гватемаладағы «жыныс ауыстыру» және «ЛГБТ-активизм» – $2 млн ;
  • Ауғанстанда апиын өсіру мен героин өндірісін қолдау мақсатында ирригациялық арналарға, ауыл шаруашылығы техникасына және тыңайтқыштарға бөлінген қаражат – жүздеген миллион доллар;
  • Сириядағы «Әл-Каида» содырларына жүздеген мың азық-түлік пайкасын жіберу;
  • Сербиядағы жұмыс орындарында және іскерлік қауымдастықтарда теңдік пен инклюзивтілікті алға жылжыту – $1,5 млн және тағы басқа да шығындар көрсетілген.

 

Соңғы жаңалықтар

Жылдам хабар алғызған

Руханият • Кеше

Азаматтық ерлік

Ғылым • Кеше

Ұлық ұлыстың алтыны

Жәдігер • Кеше