Қала әкімінің орынбасары Сәрсен Құранбек жергілікті атқарушы билік тарапынан жұмысшы мамандықтарын қолдауға бағытталған іс-шаралар туралы кеңінен әңгімелеп берді. «Жұмысшы мамандықтары жылына» байланысты кешенді жұмыстар атқарылады. Үкімет бекіткен арнайы жоспарға сәйкес өңірлік жоспар әзірленді. Соның негізінде қаладағы 40 арнаулы оқу орындарымен, өндіріс ошақтарымен тығыз байланыс орнатылды. Бүгінгі жәрмеңкеде уақытша, тұрақты жұмыс орындары бойынша жұмыс берушілер 2,5 мыңға жуық өздеріне қажетті мамандықтарды ұсынбақ. Іс-шараға жоғары сынып оқушылары мен университет студенттерін арнайы қатыстырып отырмыз. Мұндай жәрмеңке шаһарда тоқсан сайын ұйымдастырылатын болады», деді С.Құранбек.
Қала әкімдігі биыл 40 техникалық, арнаулы колледждерге 11 500 грант бөліп отыр. Оның 6 мыңы республикалық, 5,5 мыңы жергілікті бюджет есебінен қарастырылған. Гранттың 80-85%-ы жұмысшы мамандықтарға берілмек. Қала әкімдігі өндіріс орындарымен әріптестік байланыс орнатып, ондағы мамандар колледждерде студенттерге тәлімгерлік сабақтар беріп, мектептерде оқушылармен мамандық таңдауға қатысты арнайы кездесулер өткізуді жоспарлап отыр.
Шымкент қалалық жұмыспен қамту және әлеуметтік қорғау басқармасының басшысы Жанат Өтебаеваның айтуынша, тұрақты жұмыс таба алмаған азаматтар уақытша жұмыспен қамтылу арқылы сол мекеменің тыныс-тіршілігімен танысады. Егер қызметінде белсенділік танытып жатса, сол жерде маман болып қалуына мүмкіндік бар. Уақытша жұмыспен қамту шарасының мерзімі біткен күннің өзінде азамат тәжірибе жинап қалады.
Басқарма басшысының мәлімдеуінше, бүгінде қалада 12 мың азамат осы мекемеде жұмыссыз ретінде тіркеуде тұр. Өткен жылы жұмыссыздық деңгейі 4,8% болды. 2024 жылы жастар арасындағы жұмыссыздық деңгейін 3,7% межеден асырмау міндеті қойылған болатын. Алайда өткен жылы жастардың жұмыссыздық деңгейі шаһарда 3,1% көрсетіп, басқарма жылды жақсы нәтижемен қорытындылады. Цифрлық мүмкіндіктің арқасында қазір азаматтар тек Шымкентте ғана емес, еліміздің барлық өңірінен бос жұмыс орындарын іздеп таба алады. Ол үшін арнайы әзірленген платформа – «Enbek.kz» порталына кірсе жеткілікті. Қысқасы, адамның жұмысқа тұруы көп жағдайда тікелей өзіне байланысты. Кез келген азамат білім алып, кәсіби шыңдалса ондайларға әрдайым жұмыс табылады. Мемлекет те жан-жақты қолдаулар қарастырған. Мәселен, өз мамандығына сай жұмыс табылмай жатса, үш айлық курс оқып, қосымша мамандық игеруіне болады. Конкурсқа қатысып, 400 АЕК көлемінде қайтарымсыз грант ұтып ала алады. Қаражатты кейін жеке кәсібін дамытуға жұмсайды. Ешқандай жәрдем болмай жатса, жағдайы жоқ кісілерге атаулы әлеуметтік көмек тағайындалады.
«Қазір көп азамат, әсіресе жастар жұмысты таңдап, талғап істейді. Яғни бір орында тұрақтамай басқа жұмысқа ауысып кете береді. Оның бірден-бір себебі – жалақының төмендігі. Дегенмен тек ақшаны басты мақсат етіп қоюға да болмайды. Адам алдымен таңдаған мамандығын игеріп, соның кәсіби шебері болуға ұмтылған жөн. «Дарақ бір жерден көгереді» деген мәтел бар. Өз басым осы деңгейге жеткенге дейін қарапайым қызметкер болып жұмыс істедім. Жастар алдымен тәжірибе жинау, біліктілігін арттыру, нағыз майталман маман болу жағын көбірек ойлағаны мақұл», деді Ж.Өтебаева.
Жолаушы тасымалы қызметімен айналысатын ТТК компаниясының өкілі Әбдібек Үкібаев жәрмеңкеге өндірістік салада жұмыс істейтін агрегатшы, автослесарь, моторист секілді мамандар іздеп келгенін айтады. Компанияда автобустарға сервистік қызмет көрсететін мамандардың айлығы өте жоғары. Қытайдан келетін жолаушы тасымалдайтын көліктердің қозғалтқышы күрделі әрі ішінде электроникалық құралдар көп болғандықтан, қызметкерлерін сол елге апарып, арнайы курстарда оқытып қайтқан.
Шаһарда жоғары айлық төлейтін мекемелер баршылық. Тәжірибесі мықты мамандар жұмыс іздесе ондай білікті жандарға қашанда бос жұмыс орындары табылады. Техникалық колледжді бітіріп дәнекерлеуші болып істеп жатқан кейбір мамандар бүгінде 500 мың теңгенің үстінде айлық алып отыр. Тәжірибенің уақыт өте келе толысатынын ескерсек, жаңадан жұмысқа орналасқан мамандарға шыдамдылық пен ыждағаттылық, еңбек пен ізденіс керек.
Жұмыстың тұрақты болуы тек еңбеккерге ғана емес, жұмыс берушінің өзіне де байланысты. Егер кәсіпорын басшысы еңбек заңнамасын сақтамаса, ондай жерге жұмысшы тұрақтамайтыны анық. Жеке жұмыс берушілер тарапынан қол астындағы жұмыскерлерге қатысты заң талаптарын өрескел бұзатын жағдайлардың жиі болып тұратыны жасырын емес. Сондықтан «Жұмысшы мамандықтары жылы» аясында қарапайым еңбеккерлердің құқығын қорғау мәселесіне де ерекше мән берілсе игі.
ШЫМКЕНТ
