Коллажды жасаған – Зәуреш СМАҒҰЛ ,«EQ»
Сұрапыл соғыс қызып, анталаған ажал алқымнан алған сәт. Жаңбырдай жауған оқ, бұршақтай бораған снарядтардың арасында арпалысып жүріп, аты-жөні белгісіз бір қазақ қызы тамаша ерлік көрсетеді. Жүздеген жауынгерді ажалдан аман алып қалады.
«Қазақ қызы бораған бомбаның, жауған оқтың астында жүгіріп жүріп жәрдем берді: жарасын таңды, ауыр жаралыларды арқалап, тылға тасыды. «Мына қазақ қызы қорқуды білмейді. Неткен жүректі жан десеңші», деп таңданды жұрт» деп жазады мақала авторы.
Ұрыс созылып, жау күш алып, қызыл әскерден небәрі 60 автоматшы мен екі пулеметші ғана қалады. Кенет пулеметшінің бірі оққа ұшып, иесіз қаруды қазақ қызы алады да, төніп келген жауға оқ жаудыра бастайды. Жау әскері көп қырғынға ұшырап, кері шегінеді.
Шегінген жауды қуып келе жатып, автордың өзі қалпақтай ұшқан. Бірер минут ес-түссіз жатып есін жиғанда әлгі қазақ қызы жігерлендіре сөйлеп, басын сүйеп отырғанын айтады.
Мақала авторы батыр қыздың аты-жөнін сұрамағанына өкініп, оған ойынша «Қазақ қызы» деген ат қойып алады. Ауруханада екі ай емделіп, басқа қалаға келгенде баяғы қызбен қайта жолы түйіседі.
«Жөн сұрастық. – Тереңөзекте туып, Қызылорда, Алматы қалаларында өстім, – деп бастады қыз сөзін. – 1936 жылы Қызылордадағы медициналық техникумды бітірдім. Сол жылы Алматыдағы медицина институтына түсіп, 1940 жылы бітіріп шыққанмын. Бір жылдан кейін армия қатарына алындым. Содан бері алдағы линиядағы ауруханада болып, мұнда жақында ғана келдім. Бірнеше қанды қырғынның ішінде болдым», деп қыз сөзін тұйықтап берді», дейді Сұлтан Қожаниязұлы.
Қызығы, «Социалистік Қазақстан» газетінде жарияланған материалда майдандағы қазақ қызының аты сол күйі аталмаған. Қызылорда облысы Тереңөзек ауданына қарасты «Қызыл дихан» ұжымшарындағы Қайралап қарттың жалғызы екені ғана тілге тиек болыпты.
Қазақ қызы Қайралапованың бұдан кейінгі тағдыры мүлдем белгісіз. Белгілісі, жер әлемді сұм соғыстың оты орағанда шыбын жанын шүберекке түйіп, қанатымен су сепкен қарлығаштарымыз болған.
Ол қарлығаштың рухы қазақпен бірге мәңгілікке жасай бермек.