Мәжілісте Парламент Мәжілісінің, Конституциялық Кеңестің, Қазақстан Заңгерлер одағының ұйымдастыруымен «Қазақстан Республикасы заңнамасында Конституция ережелерін іске асырудың өзекті бағыттары» тақырыбында халықаралық ғылыми-практикалық конференция өтті. Шараны Мәжілістің Заңнама және сот-құқықтық реформа комитетінің төрағасы Рахмет Мұқашев жүргізсе, ол палата Спикері Қабиболла Жақыповтың кіріспе сөзімен ашылды. Мәжіліс Төрағасы осыдан 20 жыл бұрын қазақстандықтардың жалпыхалықтық референдум жолымен Ата Заңды қабылдағанын, оның жас мемлекетіміз дамуының стратегиялық бағытын айқындаған саяси-құқықтық құжат болумен қатар, қазақстандық азаматтылық пен патриотизмді қалыптастырудың негізін қалаған маңызды мемлекеттік және қоғамдық құндылыққа айналғанын атап өтті. Қ.Жақыпов осы аса маңызды құжатты әзірлеп, қабылдауда Елбасының ерен еңбегі мен тарихи рөліне айрықша көңіл бөлді.
Мәжіліс Спикерінің пікірінше, Конституция – Қазақстан Президентінің бейбітшілік пен келісімді нығайтудағы, мемлекеттік билік пен басқаруды жүйелеудегі, түрлі саладағы түбегейлі реформаларды орындаудағы, демократиялық институттарды дамытып, әлеуметтік жаңғыртуды жүзеге асырудағы нық қадамдардың берік тұғырнамасы. Ата Заңның мазмұны мен маңыздылығына айрықша назар аударған Қ.Жақыпов елімізде әрекет ететін барлық құқықтан Конституцияның жоғарылығы қағидасының мүлтіксіз сақталуы керектігін, халықаралық келісімдер, оның ішінде Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарт еліміздің Ата Заңының ережелеріне қайшы келмейтін шектерде ғана орындалуы тиістігін баса айтты. – Еуразиялық экономикалық одақ орталықтардың бірінде қабылданатын мүше елдерге ортақ және біртұтас заңнаманы қалыптастыруды көздемейді. Кімнің тарапынан болса да Конституцияның ережелеріне оның мазмұны мен мағынасына қайшы келетіндей талдау жасауға жол берілмейді, – деді Мәжіліс Төрағасы. Палата Спикері өз сөзінде еліміздің бас құжатының қағидаттары мен ұстанымдарына сәйкес, қол жеткізілген табыстар мен болашақ мақсаттарды да сөз етті. Әсіресе, Елбасы ұсынған бес институттық реформаға баса назар аударып, оны жүзеге асырудың «100 нақты қадам – Ұлт жоспарына» тоқталды. Елбасының «Мәңгілік Ел» жолындағы стратегиялық тапсырмаларын сапалы заңнамалық қамтамасыз ету бағытында атқарылуы тиіс жұмыстарды атап өтті. Қ. Жақыпов конференция жұмысына табыс тілей келе: – Мемлекетімізді одан әрі дамытудың және алға қойылған биік мақсаттарға қол жеткізудің бірден-бір кепілі, бойтұмарымыз – Конституция. Оның әрбір қағидасы, әрбір ережесі ең жоғары заңды күшке ие және мүлтіксіз орындалуға тиіс. Мәңгілік солай болсын! – деді. Одан әрі Қазақстан Республикасының Мемлекеттік хатшысы Г.Әбдіқалықова, Конституциялық Кеңес төрағасы И.Рогов, Қазақстан Республикасы Бас прокурорының орынбасары Ж.Асанов, Премьер-Министрдің орынбасары Б.Сапарбаев, Жоғарғы Соттың азаматтық және әкімшілік істер жөніндегі қадағалаушы сот алқасының төрағасы Е.Әбдіқадыров, Халықаралық заңгерлер одағы төрағасының бірінші орынбасары А.Тагиев құттықтау сөз сөйледі. Конференция жұмысы екі сессияны қамтыды. Алғашқы сессия жұмысына Заңнама және сот-құқықтық реформа комитетінің төрағасы Рахмет Мұқашев төрағалық етіп, онда Конституция талаптарының аясында Қазақстан Республикасында құқық қорғау мен сот жүйелерін және құқық қорғау институттарын дамытудың негізгі бағыттары талқыланды. Аталған мәселе бойынша сөз алған мемлекеттік орган өкілдері Конституция біздің құқықтық мемлекет екенімізді айқындаған ең құнды құжат екенін алға тарта келіп, Ата Заң аясында қолға алынып жатқан шараларға тоқталды, Елбасының қазақстандық конституционализмді кезең-кезеңмен бекітудегі тағдыршешті рөлін, Конституцияның әлеуеті мен заңнаманы жетілдіру мәселелерін, Үкіметтің заң шығару қызметін жетілдірудің өзекті бағыттарын, ішкі істер органдарының құқық қолдану қызметінің ерекшеліктерін баяндап, адам мен азаматтың құқықтарын қамтамасыз етудің, сот жүйесінің қызметін заңнамалық қамтамасыз етуді дамытудың басым бағыттарын сөз етті. Ал Мәжіліс Төрағасының орынбасары Дариға Назарбаева жетекшілік еткен екінші сессия жұмысында Қазақстан азаматтарының конституциялық құқықтарын қамтамасыз ету – мемлекеттің әлеуметтік саясатының басты мақсаты және мәселелері тақырыбы әңгіме өзегіне айналды. Осыған орай, құзырлы орган басшылары баяндама жасап, мемлекеттің әлеуметтік жаңғырту саясатының мақсаты, білімді ұлтты, мемлекет тұрақтылығының басты факторын қалыптастыру, мәдениет саясатының тұжырымдамасын іске асыру, азаматтардың конституциялық әлеуметтік құқықтарын іске асыру тетігі, мың жылдық декларацияда айқындалған әлеуметтік индикаторлар жүйесін орындау мәселелері жан-жақты сөз болды. Конференция жұмысын қорытындылай келе, Р.Мұқашев саяси, заңнамалық және идеологиялық салмағы зор бас құжаттың 20 жыл бұрынғы тарихын еске ала отырып, Тұңғыш Президентіміз – Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың ерен еңбегіне тоқталды. Президенттің бастамасымен қолға алынып жатқан әлеуметтік, экономикалық және құқықтық қатынастарды жаңғыртуға бағытталған кең ауқымды реформаларды сөз ете келіп, оларды тиімді жүзеге асыру жолында форумда айтылған ұсыныстар мен пікірлердің өзіндік орны бар екенін, оның барлығы заң шығару кезінде де есепке алынатынын атап өтті.
Асқар Тұрапбайұлы, «Егемен Қазақстан».
