Егін орағына ерекше көзқарас қажет

Кеше Ақордада Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев ауыл шаруашылығының көкейкесті мәселелеріне арналған кеңес өткізді. Оның жұмысына Премьер-Министр К.Мәсімов, Президент Әкімшілігінің Басшысы А.Мусин, Президенттің көмекшісі Б.Сұлтанов және Ауыл шаруашылығы министрі А.Күрішбаев қатысты. А.Күрішбаев Президент алдын­да биылғы егін орағын өткізуге дайын­­дықтың барысы туралы есеп беріп, сонымен бірге Мемлекет басшысына елдің аграрлық секто­рының неғұр­лым көкейкесті деген мәселелері туралы хабарлады. Биыл Қазақстан­да 14-15 млн. тонна көле­мінде астық алынады деп күтілуде, ол республи­каның ішкі қажеттілік­терін толық қамтамасыз етуге жағ­дай жасайтын болады. Бүгінгі күні күздік және жаз­дық дақылдарды қоса алғанда егістік көлемі 16,7 млн. гектарды құ­рай­ды. Алматы, Ақ­төбе, Жамбыл, Ба­тыс Қазақстан, Қызылорда және Оңтүстік Қазақ­стан облыстарында егін орағы бас­талып та кетті. 2 та­­мыз­ға дейін 450 мың гектардың егіні орылды. Қа­зақстан бойынша орташа түсім тазадай салмақта алғанда гектарына 9,4 центнерді құрайды. Ауылшаруашылық тауарларын өндірушілерді жанар-жағармаймен қамтамасыз ету үшін егін орағы жұ­мыстарына 408 мың тонна дизель отыны дайындалды, сонымен бірге операторлардың қызметін қоса алғанда дизель отынының түпкі ба­ға­сы 1 литр үшін 62 теңге мөл­ше­рінде белгіленді. Астық қабылдау кәсіпорындарын дайындау жұмыс­тары жан-жақты жүргізілуде. Осы кәсіпорындардағы артық астық проблемаларын шешу мақсатында, сондай-ақ азық-түлік қауіпсіздігі стратегиясы шеңберінде солтүстік және шығыс өңірлеріндегі астығы көп қоймалардағы 400 мың тонна астықты өзге облыстардың элева­тор­ларына ауыстыру жөнінде ше­шім қабылданды. Егін ору техника­ла­рының 90 пайызға жуығы дайын­дық жағдайында тұр. Республика­лық бюджеттен бөлінген 80 млрд. теңге несие есебінен “ҚазАгро” ен­шілес ұйымы арқылы ауылшаруа­шылық тауарларын өндірушілер 42,5 млрд. теңгеге қаржы­ланды­рылды. Көктемгі дала және егін ору жұмыстарын мемлекеттік қаржы­лан­­­дырудың жалпы сомасы 96 млрд. теңгеден астамды құрайтын болады. Кеңес барысында Президент егін орағы науқанының проблема­лы мәселелеріне айрықша назар аудар­ды. Шілде айының соңына қарасты бүтіндей алғанда еліміз бойынша 13,9 млн. гектар немесе дәнді дақылдар­дың 83,1 пайызы жақсы және қана­ғаттанарлық жағ­дайда болды. Құр­ғақшылықтың және күннің тым ысып кетуі салда­рынан дәнді дақыл­дардың бір бө­лігі зар­дап шекті, ондай жағдай не­гі­зінен Батыс Қазақстан және Ақ­төбе об­лыстарында орын алды. Осы орай­да Мемлекет басшы­сы ылғал са­қ­таушы технологияларды қолданып, себуге сапалы тұқымды пай­далан­ған, агротехникалық шара­ларды уа­қытында жүргізген, дәнді дер кезінде сіңіріп, өнімді уақытылы жинай білген шаруа­шы­лықтардың жағдайларының жақсы болғанын атап көрсетті. – Егін орағы барлық жерлерде де ерте басталады. Өйткені егін жедел пісуде. Сондықтан ертерек дайындалу қажет. Техникамен және жанар-жағармаймен қамтамасыз ету керек. Бұл барлық облыстарға да қатысты. Бұл барлық әкімдер мен бүкіл ауылшаруашылық тауар­ларын өңдірушілердің міндеті бо­луға тиіс. Мемлекет бірінші кезекте өздігінен жұмыс істеп жатқандарға көмекте­сетін болады, – деп атап көрсетті Мемлекет басшысы. Ағымдағы қиыншылықтарға қа­рамастан, 2010-2011 маркетингтік жылы экспорттық әлеует 8 млн. тон­наны құрайтын болады. Қалып­тасқан жағдай қазақстандық ұн тартушылар­дың шетелдік рынок­тар­ды жаулап алуы үшін тамаша мүмкіндік бола алады. Осыған байланысты Президент Үкіметке астық және одан өңделген өнімдер экспортының жалпы көлеміндегі ұн экспортының үлесін ұлғайту жө­нінен шаралар қабылдау туралы тапсырма берді. Кеңес қорытындысында Прези­дент Нұрсұлтан Назарбаев Үкіметке нан мен ұнның ішкі бағаларының тұрақтылығын қамтамасыз етіп, рыноктағы бағаның қауырт өсіп ке­туіне жол бермеуді тапсырды. Оның сыртында Мемлекет бас­шы­сы құр­ғақшылықтан неғұрлым көп зардап шеккен өңірлердегі ауыл­шаруа­шылық тауарларын өндіруші­лердің қаржылық жағдайларына талдау жасап, оларға қолдау көрсе­ту жө­ні­нен шаралар қабылдау, мал шаруа­шы­лықтарын жемдік астық­пен жаб­дықтау, сол сияқты жем-шөп дай­ындау жұмыстары үшін жа­нар-жағармайдың жеткізілуіне ба­­­­­қылау жасап, келесі жылғы тұ­қым се­бу маусымын тұқым қоры­мен қам­та­масыз ету жөнінде тап­сырма берді. Суретті түсіргендер С.БОНДАРЕНКО, Б.ОТАРБАЕВ.