Бірлескен іс-қимылдар біліктілікті арттырады

Премьер-Министр Кәрім Мәсімов “Дала қыраны-2010” жаттығулары барысымен танысты Өткен сенбі күні Үкімет басшысы Алматы маңындағы “Іле” оқу ор­талығында жүріп жатқан “Дала қыраны-2010” халықаралық арнайы тактикалық жаттығу ойынын барып көрді. Тамыздың 16-сында басталған бұл шараға Қазақстанның “Қазбат” және “Қазбриг” бітімгершілік күш­тері, сондай-ақ АҚШ пен Ұлыбри­танияның осындай әскери жасақтары қатысуда. Жаттығуға барлығы 1000-ға тарта әскерилер мен 100-ге жуық техника тартылған. Өзінің бастауын 2003 жылдан алатын бұл бірлескен жиын биыл сегізінші рет өткізіліп отыр. Қорғаныс министрі Әділбек Жақ­сыбеков Үкімет басшысына “Қазбат” иелігіндегі тренажер орталығын, қа­ру-жарақтар мен техникалар түрлерін таныстырды. Өз кезегінде Премьер-Министр “Қазбаттың” техникалар құрамындағы жол таңдамайтын “Хам­мер” автокөлігін, “Хюьи-2” тік­ұшағын, жеке құрал-жабдықтар мен қару-жарақтарды, мина іздеуші, қорғаныс және байланыс құралдарын, парашюттік-десанттық және бронды техникалардың мүмкіндігін жоғары бағалады. Плацта орналасқан оқу ор­талығының алуан түрлі қару-жа­рақ­тары: гранометтер мен гауби­цалар, БТР-лер мен радиостансалар, тягач­тар мен бұрғылау қондырғы­ла­ры көрушілерге жақсы әсер қалдырды. Осыдан кейін кезінде Иракта бі­тімгерлік міндеттерді орындап қайт­қан қазбаттықтармен пікір алмасқан қонақтар полигонның бақылау мұнарасына көтерілді. Мұнда тұрып олар қолдан жасалған жарылғыш заттарды іздеп тауып, залалсыздан­дыру жөніндегі жаттығу көріністерін тамашалады. Осында “Қазбаттың” жеке құрамы “қарулы лаңкестердің шабуылына тойтарыс беріп”, шиеленіс аймағындағы елді мекенді қалай қарауылға алу, бітімгерлік базасын қалай сақтау және қорғау керек екенін көрсетті. Жаттығу барысында әскерилер бұл жиынның бір ғана көрінісі екенін, оның белсенді кезеңі – бар­лық техникалар мен әскерилердің қа­тысуымен өтетін кең ауқымды бөлігі алдағы уақыттарда өтетінін мә­лімдеді. Айтқандай, бұдан бұрынғы жылдары НАТО-ның әртүрлі шта­бынан келіп көрген бақылаушылар қазақстандық сарбаздар мен сардар­лардың жоғары дайындық деңгей­леріне назар аударушы еді. Бұл жолы да сондай сарапшылар – британ жә­не америкалық әскерлердің өкілдері – біздің әскери қызметшілердің шет­елдік әріптестерімен бірлескен іс-қимылда жақсы дағды, әскери шеберлік және үйлесімділік таныт­қанын атап өтті. АҚШ жаяу әскерлерінің оқу бағдарламалары жөніндегі бөлімінің директоры полковник Джордж Коун­ның айтуынша, жаттығудың негізгі мақсаты үш мемлекеттің әс­кери бөлімшелері арасындағы жедел үйлесімді қимыл жасасуды жақсарта түсу болған. Мұндай жаттығулар құрам­дарында алуан ұлттың өкілдері бар түрлі елдерден жиналған бітімгер күштердің бірлескен командалық бас­шылыққа бағына отырып, табыс­ты жұмыс жасауына мүмкіндік береді. – “Дала қыраны” – біз жыл сай­ын асыға күтетін өте маңызды ша­ра, – деді өзінің сөзінде Дж. Коун мырза. – Ол біздің елдеріміздің әріп­те­стігіне, қорғаныс министрліктері арасындағы өзара қызметтестікті нығайтуға үлкен үлес қосады. Қазір Қазақстанда өткен табысты әскери маневр жөнінде бүкіл әлем хабардар болып отыр, сондықтан да келешекте “Дала қыранына” қатысатындар саны арта түсуі кәдік. Мысалы, биылғы жылы бұл жаттығуға бақылаушы ретінде Тәжікстан өкілдері қатысып, алдағы жылдары жиынға қатысу мүмкіндігін қарастырып көрді. Әскери нұсқаушының пікірінше, оның қазақстандық әріптестері соңғы екі жылдың ішінде жауынгерлік және тактикалық дайындық жөнінен ай­тарлықтай нәтижелерге қол жеткізіп келеді. Биылғы жаттығу жиынында біздің “Қазбриг” тағы да өзінің бітімгерлік операцияларды НАТО стандарттары бойынша орындауға қабілетті екенін көрсетіп берді. “Қазбат” әскери қызметінің бас­тығы Жандос Маханбетов сенбідегі көрсетілімді жаттығу барысында батальон жауынгерлері мен офицер­ле­­рінің өз алдарына қойылған мін­деттерді абыроймен орындағанын атап өтті. Оның айтуынша, жаттығу кезінде сарбаздар “лаңкестерді” тез қарусыздандырып, жергілікті жерді жарылғыш заттардан жылдам және батыл түрде тазартып шыққан. Бұл алдағы уақытта әскери жүктерді та­сымалдау, оларды өзен бойындағы өт­­келден әрі өткізу секілді басқа да опе­рациялар қолға алынатын бел­сен­ді жаттығу жиынының барлық ха­лық­аралық нормаларға сай орын­далуына негіз қалайды. Ал осындай істерден айтарлықтай тәжірибе жинақтап қалған “Қазбат” кез келген күрделі кейіптегі бітімгерлік міндетті орындауға дайын. Қорғаныс министрлігінің мәлі­меті бойынша, “Дала қыраны” Қа­зақстан мен НАТО арасындағы қыз­меттестіктің жеке жоспарына енгі­зіл­ген. Сондықтан алдағы уақытта оны “Бейбітшілік жолындағы әріпт­естік” бағдарламасы шеңберінде өт­кізу де жоспарда бар. Қазір Қазақ­стан жағы­нан маневрге “Қазбат” пен аэроұт­қыр әскерлерден бөлек әскери авиа­ция, қалқымалы-көпір батальо­ны, әскери полиция өкілдері мен әс­кери институт курсанттары қатысуда. Жат­тығу тамыздың 27-сі күні аяқталады. “Егемен-ақпарат”. ---------------------------------- Суретті түсірген Шүкір ШАХАЙ.