Оралмандар жайлы әңгіме

“Нұр Отан” ХДП Парламентаризм институты “Идея плюс” қоғамдық қорымен бірлесіп “Орал­мандар: қоныс аудару және бейімделу пробле­малары” тақырыбында дөңгелек үстел өткізді. Мақсат – қандастарымыздың атажұртына ора­луы мен олардың тарихи Отанына бейімде­лу­ін­дегі мәселелерді талқылау. Оған “Нұр Отан” ХДП басшылығы, Парламент депутаттары, Қа­зақ­­стан халқы Ассамблеясының өкілдері, ҚР Адам құқықтары жө­ніндегі ұлттық орталығының төрағасы, ҚР Президенті Әкімшілігінің өкілдері, Көші-қон жөніндегі халықаралық ұйымның, сондай-ақ, үкіметтік емес ұйымдардың өкілдері мен ғалымдар қатысты. Дөңгелек үстел отырысына қа­тысушылар оралмандарға қолдау көрсету және этностық көші-қонды реттеу саласындағы мемлекеттік саясатты, осы саладағы құқықтық базаны жетілдіру мәселелерін қарастыруды басты назарға ала отырып, оралмандарды кіріктіру мен оларды қолайлы бейімдеудің тиімді жолдарын қарастырды. “Қазақстан оралмандар одағы” рес­публикалық қоғамдық бірлестігінің төрағасы Артықбай Үкібайұлы “Кө­ші-қон саясатын қалыптастырудағы азаматтық қоғамның рөлі” атты ба­яндамасында оралмандардың бү­гінгі басты мәселелеріне жеке тоқ­талды. “Оралмандардың жағдайы жалпы жаман емес. Оралмандар мәселелерін шешу үшін елімізде оларды уақытша орналастыратын 14 орталық жұмыс істейді. Олар құ­қық­тық мәселелер бойынша кон­суль­тация беру, қазақ және орыс тіл­дерін үйрету, кәсіби дайындық, қай­та даярлау және біліктілікті арт­тыру жұмыстарымен айналысады. Сонымен қатар, оралмандарға қазақстандық азаматтықты беру рәсімдері жеңілдетілді, оларға өздері келген елінің азаматтығынан шығу талап етілмейді”, – деп өз ойын қорытындылады. Естеріңізге сала кетейік, 2009-2011 жылдарға арналған “Нұрлы көш” мемлекеттік бағдарламасына сәйкес, оралмандардың тұрғын үй мәселесін шешу үшін бюджет есе­бінен 7,2 млрд. теңге қаражат бө­лін­се, 9,164 млрд. теңгемен несие­лен­діру қарастырылған болатын. Со­нымен қатар, әрбір отбасының кө­шуі мен жүктерін тасымалдауына ке­тетін шығындарды өтеу үшін бір­жолғы жәрдемақы бөлінеді. Ме­ди­циналық қызмет, білім алу, жұ­мысқа орналасу жайы да көзделген. Дөңгелек үстел этностық көші-қон және оралмандардың тарихи Отанына бейімделу мәселелерін ше­шудің ықтимал жолдарын тал­қылауға мүмкіндік берді. Отырыс қорытындысы бойынша, қазақтар­ды атажұртқа көшіру және олардың қазақстандық қоғамға кірігуі саласындағы ахуалды жақсарту жөнінде мемлекеттік органдар мен азаматтық қоғам институттарына арналған ұсыныстар талданды. Жұлдыз БАЙДІЛДА, ЕҰУ студенті.