Алда қыс. Мектеп құлағалы тұр

Мәссаған!_______________________________________________________________________________________________ Жезқазғандағы №11 мектеп ғи­ма­раты жасы жағынан шаһардан да үлкен деуге болады. Ол одан екі-үш жыл бұрын ірге көтерген. Дәлі­рек айтқанда, өткен ғасырдың елуін­­ші жылдарының басында, яғ­ни қала атала қоймаған кезінде отау тіккен оқу орны. Содан бері 60 жыл өте шық­қанымен, сол қал­пынша қа­шан­ғыдай шәкірттерге құшағы ашық. Қалай болғанда да алпыстың аты — алпыс. Бұрынғы сән-салта­нат ізі жоқ. Әбден тозған, іші-сыр­ты қалай жөнделсе де көнбейтін­дей, күндердің күнінде жалп етіп құлап түсердей. Сондықтан оқыту­шы­лар мен оқушылар сабақтарды үрейленіп бастап, үрейленіп аяқ­тай­ды. Ал санитарлық-эпидемио­ло­ги­ялық бақылаушылар биылғы ма­мыр айында оның апатты жағ­дай­да екенін ескерткеннен кейін қауіп тіпті күшейген. Бәлки, жаңа оқу жы­лына дейін соған байланысты тиіс­ті шара қолданылар деген үміт орын­далмады. Төбесі шытынаған, қабырғасы жарықшақтанған, едені сықырлаған мектеп сол күйінде қа­лып, лаждары не, оқушылар көз жұ­мып оқуларын жалғастырып жүр. Қалалық білім беру басқармасы бұл жайдан хабарсыз емес. Қол­да­рын­да жоғарыда аталған ескертпе бар. Мұның үстіне төтенше жағ­дай­лар және алдын алу жөніндегі қа­ла­лық комиссия да мектепте сабақ бе­руді тоқтату туралы талап қойған болатын. Оған да құлақ аспады. Енді бұлар амалсыз сотқа жүгінуге мәжбүр болып отыр. Алда қақаған қыс, құбылмалы көктем. Сот та­лап­керлер арызын қанағат­тан­дыр­ған жағдайда оқушылар қайда білім жалғастырмақ? Мәселені осылайша ушығуға дейін жеткізген мектеп бас­шыларының жауапсыздығының сал­дары алдымен шәкірттерге тие­тіні өкінішті. Жалпы алғанда, осындай күй­дегі мектептер аймақта бір бұл еместігін айт­пасқа болмайды. Шет ауда­ны­ның Талды ауылын­дағы шағын бі­лім ұясының бірне­ше сынып бөл­ме­сі де тазалық пен қауіпсіздікті сақ­таушы орындар­дың талабы бо­йын­ша жабылуы мүмкін. Солай бол­ғанда ауыл ба­лалары қыста қай­да барып, қалай қатынап оқиды? Рас, өңірде “100 мектеп, 100 ау­ру­хана бағдарламасы” аясында бі­раз жұмыстар жүргізіліп жатыр. Алайда бірінші кезекте қандай істер ат­қарылуы қажеттігіне, нақтырақ ата­ғанда, жаңа мектептердің жағ­дайы жан-жақты ескеріліп салынуы ке­рек емес пе. Мәселен, бұдан төрт-бес жыл бұрын Нұра ауда­ны­ның Алғабас ауылында 200 орын­дық мектеп ірге көтерген еді. Қазір он­да 70-тен асар-аспас бала оқиды. Бі­раз сынып бөлмелері бос тұр. Осылайша болжанбай салына сал­ған, жартысы қаңырап тұрған мек­­теп­тер әр жерде кездеседі. Кері­сін­ше, қолдануы алпыс жылдан асқан Жезқазғандағыдай мектептердің жа­ңартылуы ұмыт қалуы, “Жол қар­тасына” енбеуі қайран қалдырады. Бұл бағдарлама бойынша мем­ле­кеттік тапсырысты орындауға се­нім көрсетілген құрылыс ұйымдары ішінде істі белгіленген мерзімде ат­қа­­рып шықпайтындары аз емес. Мұндай сылбырлықтың салда­ры­нан Балқаш гуманитарлық-тех­ни­ка­лық колледж оқушылары да жаңа оқу жылын кеш бастады. Қа­ра­ған­ды­ның “АБДАДИ-құрылыс” фир­ма­сы шартқа сәйкес спорт за­лын, асхананы жөндеуді және жылу жүйе­сін ауыстыруды 25 тамызға дейін аяқтауға тиісті болса, ол әлі үзік-созық жүргізілуде. Асығыстық жұ­мыс сапасына кері әсерін тигізуде. Облыста мектеп жасына дейінгі мекемелер құрылысы да онша­лық­ты қарқын алмай отыр. “Балапан” бағдарламасы бойынша алға қо­йыл­ған міндет көңіл қуантарлық-ақ. Бірақ толық іске асатындығына се­німнен гөрі күмән басым. Бас­тап­қыда осы мәселе көтерілгенде қоз­ғалыс байқалғанымен, қазір ұмы­тыла бастағандай. Қарағанды қа­ласының өзінде 15 мыңнан астам балдырғанға балабақшалардан орын керек. Мыңдаған ата-ананың кө­кейін тескен бұл жәйт қашан шешімін табатыны әзірге белгісіз. Сөйтіп, өмірдің өзі көр­сет­кендей, мектептер мен балабақша құ­рылысын жеті рет өлшеп, бір рет пі­шіп салу, міндетіне берік мер­ді­гер ұйымға ғана сенім көрсету қа­жет­тігі сезіледі. Бүгінде бұл салаға қар­жылай көмек те жеткіліксіз емес. Соны ең алдымен дұрыс ба­ғыт­тап, белгілей білу жағы же­тіспейді. Ескілері еленбей қала бер­се, апатты жағдайдағы мектептер саны кө­бейе түсетіні хақ. Әрине, бұл жақ­сы емес. Айқын НЕСІПБАЙ. Қарағанды облысы.