Инновация есебінен экономикалық өсім қамтамасыз етуге бағытталған және мемлекеттің өзекті бағдарламаларының бірі болып табылатын 2010-2014 жылдарға арналған индустриялық-инновациялық дамыту бағдарламасын жеделдете орындау үшін мемлекет осы жылдан бастап инновациялық гранттар ұсыну тетігін іске қосты. Инновациялық грантты ұсыну жөнінде шешім қабылдайтын өкілетті орган болып Қазақстан Республикасының Индустрия және жаңа технологиялар министрлігі белгіленді.
“Ғылым қоры” АҚ екі бағыт бойынша – тәжірибелік-конструкторлық жұмыстарды немесе қолданбалы сипаттағы тәуекелдік зерттеулерді орындау және инновациялық жобалардың техникалық-экономикалық негіздемелерін даярлау бойынша инновациялық гранттарды ұсыну конкурсында сенімді тұлға міндетін атқарады.
Сенімді тұлғаның міндетіне өтінімдерді қабылдау, оның толық болуын және рәсімдеу сапасын қарау, өтінімдерді сараптаудан өткізуге жіберу, кешенді қорытындылар әзірлеу, инновациялық гранттарды ұсыну жөнінде шарттар жасасу және жобаны жүзеге асыру мониторингін жүргізу жұмыстарын орындау жүктеледі.
“Егемен Қазақстан” және “Казахстанская правда” газеттерінде жарияланған хабарландыруға сәйкес инновациялық гранттар ұсынуға өтінімдер қабылдауды “Ғылым қоры” 2010 жылғы 17 мамыр мен 15 маусым аралығында жүргізді.
Жарияланған конкурс ауқымында барлығы 275 өтінім түсті, оның 3-еуі инновациялық технологияларды сатып алу конкурсына жататын болғандықтан кері қайтарылды және 5 өтінім оларды қабылдаудың белгіленген мерзімі өтіп кеткеннен кейін келіп түсті.
Салаларға бөліп қарастыратын болсақ, өтінімдер мына тұрғыда болды:
Кен-металлургиялық
Энергетикалық
Металлургия
Өңдеу және тамақ өнеркәсібі
Ауыл шаруашылығы
Биотехнологиялар
Машина жасау
Ядролық және қайтарымды энергетика технологиялары
Химия өнеркәсібі
Ақпараттық технологиялар
Жеңіл өнеркәсіп
Құрылыс
Басқа салалар
Инновациялық гранттарды ұсыну жөніндегі қабылданатын шешімдердің негізділік деңгейін анықтау үшін Ережелер талаптарына сәйкес өтінімдер мемлекеттік ғылыми-техникалық, экономикалық және экологиялық сараптамаға жіберілді.
Экономикалық сараптама қорытындысымен 1487,0 млн. теңгенің 68 өтініміне оң қорытынды алынды, оның ішінде 975,8 млн. теңгенің 58 өтінімі тәжірибелік-конструкторлық жұмыстарға немесе қолданбалы сипаттағы тәуекелдік зерттеулерді орындауға және 511,2 млн. теңгенің 10 өтінімі техникалық-экономикалық негіздемелер әзірлеуге қатысты.
Сөйтіп, мемлекеттік ғылыми-техникалық және экономикалық сараптамалар өткізу нәтижелеріне сәйкес екі сараптама бойынша 1092,4 млн. теңгенің 46 өтініміне оң қорытынды алынды, соның ішінде 656,6 млн. теңгенің 40 өтінімі тәжірибелік-конструкторлық жұмыстарға немесе қолданбалы сипаттағы тәуекелдік зерттеулерді орындауға және 415,8 млн. теңгенің 6 өтінімі техникалық-экономикалық негіздемелер әзірлеуге қатысты.
Сараптамалар нәтижелері негізінде “Ғылым қоры” әзірлеген кешенді қорытындылар өтінім бойынша материалдар қоса тіркеліп, Индустрия және жаңа технологиялар министрлігі жанынан құрылған және құрамында орталық мемлекеттік органдар, даму институттары, Қазақстан Республикасы Парламентінің депутаттары және ғылым қайраткерлері бар комиссияның қарауына жіберілді. Комиссия инновациялық грант беру немесе оны беруден бас тарту туралы ұсынбалар шығарады, олар отырыс хаттамасымен рәсімделіп, оған комиссияның барлық мүшелері қол қояды.
Қазақстан Республикасының Индустрия және жаңа технологиялар министрлігі комиссия ұсынбалары негізінде және мына талаптарды ескере отырып, инновациялық гранттар беру немесе одан бас тарту туралы шешім қабылдайды:
1) сараптамалардың оң қорытындылары;
2) инновациялық бағыттылығы, жобаның техникалық жүзеге асыру және оны жүзеге асыруға (енгізуге) әзір болуы;
3) өзектілігі және аймақ пен Қазақстан Республикасын дамытудың басымдық бағыттарына сәйкестігі;
4) инновациялық гранттар қаражаттарын игерудің егжей-тегжейлі жасалған жолдары және жобаны одан әрі жүзеге асыру мүмкіндіктерінің болуы;
5) жобаның бәсекеге қабілеттілігі;
6) жобаның экономикалық мақсатқа сәйкестігі.
Грант беруші инновациялық грантты ұсыну туралы шешім қабылдағаннан кейін “Ғылым қоры” мен жобаны атқарушы арасында инновациялық грант туралы шарт жасалады.
Инновациялық грант қаражатының мақсатына қарай пайдаланылуын тиімді бақылау мақсатында Ғылым қоры жобаны атқарушылар ұсынған есептер негізінде оны жүзеге асырудың бүкіл мерзімі бойы жоспарланған шаралардың жүзеге асырылуына тұрақты мониторинг жүргізеді.
Конкурс қорытындысы 2010 жылғы 20 желтоқсанда шығарылады.
“Егемен-ақпарат”.