Руханият • 08 Маусым, 2024
Мемлекет басшысы Ұлттық құрылтайдың үшінші отырысында: «Біз халқымыздың рухани негізін құрметтей отырып, мемлекетіміздің зайырлы ел ретіндегі мәртебесін күшейте түсуіміз керек. Таразы басында өскелең ұрпақтың рухани жағынан сау-саламатты болу мәселесі тұр. Біз, ең алдымен, жастарды кітап оқуға баулуымыз керек. Кітапқұмарлық – жақсы қасиет. Шын мәнінде, озық ойлы ұлт болудың ең төте жолы – кітап оқу. Сондықтан кітап оқу мәдениетін қоғамда барынша орнықтыруымыз керек», деп атап өтті.
Тарих • 07 Маусым, 2024
Бүгінгі Астана тарихы терең де толғамалы. Байырғы Ақмола зиялылары, қайраткерлері кезең-кезеңмен зерделене бермек. Осы қалада Шоқанның туған қарындасы өмір сүріп, сүйегі «Жастар» шағын ауданындағы қорымға қойылғанын білеміз бе? Суреттері тарихты нұсқап отыратын фотограф Константин Шаховтың рухы шат болсын, 1923 жылы Пішпекке (қазіргі Бішкек) көшкенше көп дүниені аспабының шүріппесімен хаттап кетіпті.
Маман • 07 Маусым, 2024
Заңгер даярлаудың көкейкесті міндеті
Мемлекет пен қоғам өмірінде құқықтың атқаратын рөлі аса маңызды. Өйткені барлық сала құқық нормалары арқылы реттеледі. Құқық ережелерді белгілеп, олардың орындалуын қамтамасыз ету арқылы қоғамдық тәртіптің сақталуына, азаматтардың құқықтары мен бостандықтарының қорғалуына кепілдік беретін жүйені қалыптастырады. Ал құқықтық білім – осы маңызды міндеттерді жүзеге асырудың негізгі тетігі.
Мәдениет • 07 Маусым, 2024
«Түрік» сөзі хақында бірер сөз
Тарихи таным үнемі жаңғырып, жаңарып отыратын үдеріс десек, бүгінде «түрік» этнонимінің төңірегінде түрлі ой айтылып, термин таным таразысына қайта түсіп отыр. «Egemen Qazaqstan» газетінде жарияланған пікірлер осыны аңғартады. Бұл өзі бұрын сөз болған, бірақ нақты ғылыми шешімін таппаған мәселе болғандықтан күн тәртібіне қайта қойылып отыр. Байқасақ, бүгінде «түрік» сөзіне байланысты пікірлер екіге жарылған. Біреулері «түркі» сөзжасамын дұрыс санаса, екіншілері «түрік» деген қолданысты құп көреді. Бірақ «түрік» сөзінің этимологиясы мен семантикасына қатысты жаңаша пікірлер айтып жатқандары аз. Әркім өз ұстанымын ортаға салып, өзге мәселелерге мән бермейтін сияқты.
Басылым • 06 Маусым, 2024
«Кедейден» кемелденген басылым
Биыл облыстық «Ақтөбе» газеті ғасыр биігін бағындырып отыр. Республикадағы байырғы әрі танымал басылымдардың біріне айналған газеттің тамырлы тарихы, жемісті жолы, игерген белестері бар.
Тұлға • 06 Маусым, 2024
Академик Әлкей Хақанұлы Марғұлан: «Революциядан бұрынғы қыр қазақтары арасында Сәтбаевтардан көп оқыған ауыл болған емес. Олардың ішінде Қаныштың ағасы Әбікей Сәтбаев Омбының семинариясын бітіріп, сол кездің өзінде орыс тілі мен әдебиетінің бірінші маманы болып шығады. Бүгінгі Шығыс Қазақстан, Семей, Павлодар облыстарынан шыққан жастардың Әбікейден оқымағаны кемде-кем болу керек ...» дейді. Әбікей Зейінұлы Сәтбаев – есімі қазаққа танымал ағартушы-педагог, Алашорда ұлт-азаттық қозғалысына қатысушы қайраткер, Семей қаласында ашылған қазақ педагогикалық техникумының алғашқы директоры. «Қазақ тілі» газетінің 1923 жылғы 1 сәуірдегі бас мақаласында: «Бұл мектепте Әбікей ағамның тырысып, тыныштық таппай істегенімен ғана ашылып, жүзге тарта шәкірт оқып жатыр» деп жазды жоғарыда аталған педтехникум директоры туралы.
Тұлға • 06 Маусым, 2024
Қайраткердің әдебиеттану мұрасы
Мемлекет басшысы тарихымыздың күрделі кезеңдерін терең зерделеп, жазықсыз жапа шеккен боздақтарды ақтау ісін жалғастыру аса маңызды іс екенін атап көрсетті. Бүгінгі айтпағымыз да саяси қуғын-сүргін құрбаны болған тарихи тұлғалардың бірі, биыл туғанына 130 жыл толған Сұлтанбек Қожанов туралы. Әділетсіз қоғамның тақсіретін көп тартқан осы қайраткер кешегі 90-жылдарға дейін елеусіз, ескерусіз қалып келді. Қарт Қаратаудың теріскей бетіндегі шежірелі Созақ жерінде, дәлірек айтқанда, әулиелі Ақсүмбе, періштелі Ақбикеш баурайында дүниеге келген ол Түркістан, Ташкент, Орынбор, Қызылорда, Мәскеу, т.б. қалаларда оқып, еңбек етіп, саяси тұлға деңгейіне көтерілді. Тәрбие көзі ұстаздық еңбек пен хатшылық, комиссарлық қызметтің қай-қайсысын атқарса да елдік ұстанымнан айныған жоқ. Қожановты қайта тану сол тоқсаныншы жылдары жаңа бір күшпен белең алды. Профессор Темірбек Қожакеевтің, ҰҒА корреспондент-мүшесі Амантай Шәріптің, жазушы ғалымдар Бейбіт Қойшыбаев, Жолтай Әлмашұлы мен Дулат Тұрантегінің әр кезде жарық көрген еңбектері қайраткердің әр алуан қырын ашып, халыққа танытып жатыр.
Қоғам • 05 Маусым, 2024
Балаларды қорғау күні жақындағанда бала мәселесіне үңілетін әдетіміз бар. Биыл балаларды қорғауға бағытталған арнайы заң қабылданып, тәртіп күшейе түсті. Сондай-ақ еліміз БҰҰ Бала құқықтары туралы конвенцияға қол қойғанына 30 жыл толып отыр. Көз қуанышымыз деп жүрген баланы қорғау үшін басқа қандай шаралар атқарылды?
Тұлға • 05 Маусым, 2024
Қазақ режиссурасының қарлығашы
Биыл – қазақ қыздарының ішінен шыққан алғашқы театр режиссері, елімізде театр өнерінің негізін қалаған тұлғаның бірі, Қазақстанның халық әртісі Ғайни Хайруллинаның туғанына 110 жыл.
Сараптама • 05 Маусым, 2024
Мемлекеттік басқару: ЖИ стратегиясы
Өткен жылы БАҚ-та жасанды интеллект (ЖИ) бұрынғыдан да көп жазылды. Бұл саладағы жетістіктер, Еуропалық одақтың ЖИ туралы заңы, оны реттеудегі ауқымды жобалар мен әлемдік жиындардың жиі өтуі адамзат баласының назарын өзіне аударды. Бүгінде жасанды интеллектінің трансформациялық әлеуеті даусыз, маңыздылығы да жоғары.
