Дүйсенәлі ӘЛІМАҚЫН
Дүйсенәлі ӘЛІМАҚЫН«Egemen Qazaqstan»
162 материал табылды

Ғылым • 09 Тамыз, 2023

АҚШ бағалаған қазақ қызы

Бір қолымен бесікті, бір қолымен ғылымды тербеткен қазақ қыздары туралы үнемі айтылуға, жиі жазылуға тиіс. Өйткені олар отбасына, айналасына қандай мейірімді болса, өз ісіне де дәл сондай адал. Бүгінгі кейіпкеріміз балалық шақта үй жинауға көмектесетін роботтар болса деп армандапты.

Тарих • 07 Маусым, 2023

Аналар әдебі туралы кітап

Кешегі аумалы-төкпелі заманда Алаш зиялыларымен бірге ұлты­мыздың ағарту ісіне өлшеу­сіз үлес қосқан санаулы қазақ қыздарының бірі де бірегейі – Нәзипа Құлжанова. Бойындағы «бәрі де елім үшін» деген қайсар рух пен өшпес жалын, көкейін­дегі ізгі сәуле оны талай биікке көтерді.

Сұхбат • 05 Маусым, 2023

Айгерім Есенғалиқызы: Әкем «Гамлетті» ағылшын тілінен тікелей тәржімеледі

Шүкір, халқымыз ақынға кенде емес. Сонау арғы ғасырлардағы жыраулар заманынан бастау алатын бұл саф өнердің жолында еңбек етіп, ел есінде есімі қалғандар баршылық. Жұртшылыққа жыры ұнаған ақындарда арман болушы ма еді? Солардың бірі де, бірегейі – Есенғали Раушанов. Қазақтың «дегдар» деген сөзін осы кісіге қияр едік, себебі сөзі де, өзі де дегдар бола алды. Ақынның қызы Айгерім Есенғалиқызы бұл сұхбатында әке болмысы, шығармашылығы туралы айтып берді.

Ғалым • 01 Маусым, 2023

АҚШ сыйлығын иеленген

Бұл кейіпкерімнің есімімен ертеден таныс едім. Оның мұхиттың арғы жағындағы алып Америкада ұзақ жылдан бері ғылыммен айналысып, өз саласында көптеген жетістікке жеткені туралы сүйінші хабарлар ауық-ауық естіліп тұратын. «Шіркін, қазақ баласы сондай болса» деген ізгі тілектердің оған көп айтылғаны белгілі. Ол – «нені ексең, соны орасың» деген ескі сөздің астарында бір шындықтың жатқанын күшімен де, ісімен де дәлелдеген арда азамат. Оның есімі – Нұршат Нұражы.

Білім • 31 Мамыр, 2023

«Болашаққа» өтінім қабылдау басталады

Осы жылдың 5 маусымында «Болашақ» бағдарламасына құжат қабылдаудың үшінші легі басталады. Өтінімдер 7 шілдеге дейін eGov.kz мемлекеттік қызметтер порталы арқылы қабылданады. Жылдың соңына дейін өтінім қабылдаудың тағы бір легі 17 шілде мен 15 қыркүйек аралығында өтетін болады.

Тарих • 30 Мамыр, 2023

«Әмірқан бидайығында» не жазылған?

Біз бүгінгі жазбамызда сұлу сөздің сүлейі атанып, әдебиетіміз­де ойып отырып орын алған ұлы жазушы Ғабит Мүсі­репов­тің біреу білсе, біреу білмейтін алғашқы кітабы тура­лы сөз қоз­ғамақпыз. Бұл кітап «Әмірқан бидайығы» деп аталады. 1928 жылы Қызылордадағы «Қазақстан мем­ле­кет» бас­пасынан 5000 тиражбен басылған танымдық дү­ние­­сінде жазушы не жазды екен деген сауал тууы, әрине, заңдылық.

Технология • 24 Мамыр, 2023

«ChatGPT» өмірімізді өзгерте ала ма?

Қазір қарқынды дамып жатқан әлемдік технология күнделікті өміріміздің маңызды бөлігіне айналды. Кейінгі жылдары пайда болған жаңа технологиялық жетістіктердің бірі чат-боттарды дамыту екені рас. Чат-боттар – пайдаланушыларымен сөйлесуді имитациялауға арналған компьютерлік бағдарламалар. Бұл ретте «OpenAI» жүйесінің «ChatGPT» өнімі чат-боттардың адам өмірін әртүрлі жолмен жақсарта алатынының тамаша үлгісі екеніне еш күмәніміз қалмады.

Ғылым • 17 Мамыр, 2023

Экологиялық сана ерекшелігі

Экология десе, біздің есімізге ата-әжелеріміздің «құстың ұясын бұзба», «көк шөпті жұлма», «суды лайлама» сияқты тәрбие сөздері есімізге түседі. Сайын далада еркін ғұмыр кешкен ежелгі бабаларымыз «бұлақ көрсең, көзін аш» деп ұрпақтарына экологиялық мәні зор өсиеттер қалдырғаны қазақ халқының ежелден табиғатпен етене екенін айғақтайды.

Сұхбат • 12 Мамыр, 2023

Темірхан Медетбек: Мен де «күндіз отырмадым, түнде ұйықтамадым»

Атақты Уильям Фолкнер бір сөзінде: «Нағыз өлең жиырма алты жасқа дейін ғана жазылады», депті. Жиырма алты жас, былай қарасаң, қысқа ғана уақыт. Ал осы фолкнерлік аксиоманы бұзып, ғұмыр бойы өлең жазған ақындар біздің әдебиетімізде көп кездеседі. Солардың бірі – қаламынан найзағайдың жарқылы есетін ақын Темірхан Медетбек. «Көк түріктер сарынымен» қазақ поэзиясында тыңнан түрен салған ақын бізге берген сұхбатында өлеңдегі стилі, ізденіс жолы, қазіргі қоғамдық мәселелер туралы бүкпесіз айтып берді.

Ғылым • 11 Мамыр, 2023

Айда өсірілген өсімдік

О заманда бұ заман айда өсімдік егіліпті дегенді естіп пе едіңіз? Қазіргі жаңа ғылым мен техника біз естіп көрмеген ғажайыптың бәрін жасап жатыр. Соның бірі – айға өсірілген өсімдіктер.