Мәдениет • 21 Тамыз, 2024

Қазақ жол жүргенде ұстанатын ырым-тыйымдар

Әр халықтың дәстүр-салты мен діни наным-сеніміне байланысты ырым-тыйымдары бар. Оқырман назарына қазақ халқының жол жүргенде ұстанатын ырым-тыйымдарын ұсынамыз.

Мәдениет • 21 Тамыз, 2024

Қазақ халқының ежелден бері ұстанатын ырым-тыйымдары

Қазақ халқының салт-дәстүрі, әдет-ғұрпы, ырым-тыйымы өмірден алынған бай тәжірибе. Солардың бірқатарын топтастырып назарларыңызға ұсынамыз. 

Таным • 17 Қазан, 2023

Жаңа түскен келіндер қандай ырым-тыйымдарды білу керек?

Келінге байланысты тыйымдардың екі түрі бар. Бірі – келіннің жеке басына салынатын тыйымдар (келін ата-енесінің төсегіне отырмайды, жалаңбас жүрмейді т.б.), екіншісі - басқа үлкен-кіші адамдардың жаман ырымдарынан сақтанып, өздерін тыйып ұстайтын іс-әрекеттері (жаңа түскен келіннің төсегіне басқа әйелді отырғызбайды, себебі жаман ырым жасап кетеді деп қауіптенеді). Мәселен, баласы түсіп қала беретін әйелдер жаңа түскен келіннің төсегіне ешкімге білдірмей отырса, бала тоқтап, перзентті болады, есесіне жас келін баланы аз табады деп ырымдап, ондай жағдайға жол бермейді. Ертеден келе жатқан ырымдарға байланысты қазақ келіндерінің қайсыбір нәрселерді істеуден тыйылып, олардан аулақ болуға тырысатын тыйым түрлерінің күні бүгінге дейін тәрбиелік мәні бар. Төмендегілер осы айтылғандарды айғақтай түседі:

Таным • 16 Қазан, 2023

Дастархан басындағы этикет: нені ескеру керек?

Дастарқан - ас-тағамға және оған қатысты әдеп нормаларын білдіретін, әрі ғұрыптық мәнге ие ұғым. Бұл ұғымның ауқымы өте кең. Мысалы, қазақта «дастарқан сыйламады, дастарқан аттады» деген сөздер бар. Бұл сөздердің түп мағынасы қандай?

Таным • 13 Қазан, 2023

Қазақ өз ата-бабаларын қалай атаған?

Қазақ халқының ерекшелігі — қан тазалығын сақтауы. Ата - тегін, руын, қай жүзге жататынын білу əр қазақ үшін өте маңызды. Оған қоса, әр атаның атауын біліп жүрген де құба құп. 

Таным • 12 Қазан, 2023

Қазақтың балаларға қатысты ырым-тыйымдарын білесіз бе?

Қазақ халқы байырғы заманнан бастап әдет-ғұрпын, наным-сенімін, ырым-тыйымын сақтап келеді. Ырым-тыйымдар тізбегі халықтың өмірінде, салт-дәстүрінде, тұрмыс-тіршілігінде кеңінен көрініс табады. Ырым мен тыйым адамды жат әдеттерден тыюға бағыттайды. Соның ішінде сәбилерге, балаларға арналған тыйымдар туралы не білесіз?

Ғылым • 17 Шілде, 2023

Қазақ халқының аспан әлемі туралы түсініктері

Қазақ халқының аспан денелері туралы біраз түсініктері бар. Қазақтың белгілі ғалымы Нығмет Мыңжани «Қазақтың қысқаша тарихы» кітабында екінің бірі біле бермейтін қызықты деректерді жазған, деп хабарлайды Egemen.kz.

Қоғам • 01 Наурыз, 2023

Юсуп Келигов: Қазақ халқының толеранттылығының арқасында аман қалдық

Бүгін Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Мемлекеттік басқару академиясында Алғыс айту күніне орай «Алғыс – сөздің асылы» іс-шарасы өтті, деп хабарлайды Egemen.kz.

Тарих • 29 Қазан, 2021

Тарихшы Оразақ Смағұловтың жаңа кітабы жарық көрді

Бүгін ҚР Мемлекеттік хатшысы Қырымбек Көшербаевтың қатысуымен ҚР ҰҒА академигі, тарих ғылымдарының докторы, профессор Оразақ Смағұловтың «Қазақ халқы мен оның ата тегіне орай антропологиялық очерктер» атты кітабының тұсаукесері өтті, деп хабарлайды Egemen.kz Ақорданың баспасөз қызметіне сілтеме жасап.