Пікірлер .
Жұмырбасты пенденің әуелі қуанышын бейнелеуге асығатын лепті сөйлемдерді ұнататыны жасырын емес. Сымдай тартылған, тіп-тік, қасқайып, қайқайып тұратын, қойылған жерінің мән-маңызын арттырып, айбынын асырып көрсететін бұл айбарлы, маңғаз таңба бір қарағанда кербез кісідей көрінеді. Екі-үшеуі қатар келгенде сөйлемді тіпті түрлендіріп, дауысыңды ерекше көтеріп айтуға мәжбүрлейді. Кез-келген жай сөйлемнің өзін ұран мен үндеуге айналдыра алады. Сүйсінгеніңді, сүйінгеніңді сүйіншілеп тұрады. Бір нәрсенің аяқталғанын және оның жоғары деңгейде орындалғанын да айқындап береді. Бояуы қанық, бәдені бөлек, абыройы артық. Содан ба екен, кез-келген сөйлемнің соңына леп белгісін қоюға әуестене бастағандар бірте-бірте мақтануға, артық пафосқа берілуге, эмоцияның иіріміне түсіп, қиқулап қолпаштауға бейімделе кетеді.
16 Мамыр, 2020
Ассалаумағалейкүм, ағайын! Сексенінші жылдардың бас кезі. Жеті-сегіз жасар ойын баласымыз. Бірде жолды кесіп өте бергеніміз сол еді, жетектеп алған апам кілт тоқтады. Алыста аяңдап келе жатқан бір қарияны көзі шалып қалса керек. Небәрі екі метр жолдан өту үшін әлгі кісіні біраз күтуге тура келді. Жасы үлкен кісіге апамның сәлем салғаны, риза болған қарияның бізге мейірленіп бата бергені, содан кейін ғана жолдан өткеніміз есімде қалып қойыпты.
28 Сәуір, 2020
Өркениет көркем ниеттен басталады. Өрелі өркениетке бастаған сондай көркем ниеттің бір көрінісі – ғұлама әл-Фараби мен Жүсіп Баласағұнның шығармалары екені анық. Бұл тұста отырарлық ғұлама ислам философиясы арқылы бірнеше мәдениетке ықпал етіп, адамзат өркениетінің өрісін кеңейтсе, таза түркі тілінде жазған баласағұндық бабамыз түркі-ислам өркениетінің қалыптасуына қызмет етті. Осы бұлақтардан сусындаған Абай да араға ғасырлар салып, қазақ өркениетінің негізін қалады.
21 Сәуір, 2020
Жаңғыру «жаңғырыққа» айналмасын десек
Осыдан тура 3 жыл бұрын ел газеті «Egemen Qazaqstanda» жарық көрген Елбасының «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» атты мақаласы ұлттық руханиятқа үлкен серпіліс әкеліп, қоғамға қозғау салғаны белгілі. Халықтың өткенін өнеге етіп, бүгінін бағамдап, болашақ басым бағыттарын айқындап берген бағдарламалық мақала тарлан тарих пен жарқын болашақтың көкжиектерін үйлесімді сабақтастырған ұлттық тұғырнама ретінде қабылданды. Әсіресе ұлттық бірегейлікті сақтау, прагматизмді басшылыққа алу, мәдениетті ұлықтау, білімді культке айналдыру, туған жерге деген сүйіспеншілікті арттыру, латын әліпбиіне көшу сияқты мәселелер қоғамда қызу қолдау тауып, ауқымды жұмыстар атқарылды.
14 Сәуір, 2020
Пандемия: Тарих тұрғысынан пайымдау
Тарлан тарихқа жүгінсек, адамзат баласына бірнеше рет оба індеті келіп, миллиондаған адамдардың өмірін жалмағанын көреміз. Мәселен, сақ-скиф дәуірінде де аталған індеттің бар болғандығы туралы деректер кездеседі.
31 Наурыз, 2020
Әуелі Қытай мен Орталық Азияда басталып 1347 - 1351 жылдары арасында Еуропаны қынадай қырған қара өлім - оба індеті 200 миллион адамның жанын алды. Бұл үрейлі індетпен бірге Еуропаның көптеген құндылықтары өзгерді.
30 Наурыз, 2020
Міне, күн мен түн теңелетін, табиғат гүлденетін, барша жұрт ырыздыққа кенелетін Ұлыстың ұлы күні – әз Наурыз келіп жетті. Бағзы бабаларымыздың бұл күнге айрықша мән бергені туралы көне жазбаларда жиі айтылады. Мысалы, грек тарихшысы Квинт Курций Руфтың «Ескендір жорығы» деген еңбегінде Ұлыстың ұлы күні таң шапағы қылаң берген мезетте қаған ордасына күн бейнелі ту тігіліп, алаңға шымқай қызыл киім киген 365 бозбала шығып, жыл ішіндегі әрбір тәуліктің шежіре-баяны сияқты 365 күй тартқаны туралы тамсана баяндалған. Содан соң елдің батагөй абызы ортаға шығып, ел тілегін Тәңірге жеткізер 9 күйін қобызбен тартады екен. Ал Тан-шу жылнамасында түркілердің көктем мезгілінде тасаттық беріп, Тәңірге тәу ететіні айтылған. Жер-жаһан жаңарған, көңілдер ағарған, дүние тазарған бұл күнді аталарымыз қасиетті тауға барып Тәңірге тәу етіп, көкке ақ шашып, отқа май тамызып тойлаған екен. Рашид ад-дин мен Әбілғазы баһадүр бұл күнді Ергенеқоннан шығуымен байланыстырып, оны еркіндікке қол жеткізген мереке ретінде әспеттейді. Әбу Райхан әл-Бируни түркі жұртының наурызды «жаңа күн» деп тойлайтынын жазған.
22 Наурыз, 2020
Елбасы және Ататүрік: 19 санының тылсымы
Терең тарихтан тағылым іздеп тін тартсақ, ар жағынан тұтас түркінің тұғыры биік толағай тұлғаларының сұлбасы сән-салтанатымен атойлап шыға келетіні белгілі. Әлде біздің тағдырымыз аталарымыз алып-алып басқан осынау абат аймақтан бір елі ажырамай, кіндігіміздің қара шаңырақта байланғанынан ба, кім білсін?
19 Наурыз, 2020
Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев халыққа Үндеу жариялап, елде алғаш рет енгізіліп отырған төтенше жағдайдың жөнін егжей-тегжейлі түсіндіріп берді. Қазақстанда бір айға жуық мерзімде санитарлық-эпидемиялық шаралар күшейтіліп, қауіпсіздікке басымдық беріледі. Бұл – ең әуелі халықтың амандығы үшін қабылданған шешім екені анық.
17 Наурыз, 2020
Ұлт ұпайы ұраншылдықпен түгенделмейді
Табиғат толғатып, бусанып, тіршілік атаулы түлейтін кезең де келіп жетті. Жыл жылжып, бірлік пен берекенің бастауы – Амал мерекесі төрге озды. Қыс құрығы ажырап, жер аяғы босайтын, күн шуағын төгіп, шұғыласын шашатын бұл мезетте ағайын бір-бірімен сағыныса көрісіп, сақтағанын дастарханға салып, бір-біріне ақжарылқап тілегін айтқан. Жастар жағы сауапты істерге асығып, үлкендер мейірленіп бата берген. Осылайша сахарада келісім мен кешірім, татулық пен туыстық салтанат құрған. Бір қуанарлығы, еліміздің батыс аймақтарында ғана аталып өтіліп келген бұл игі мереке қазір жалпыұлттық мейрамға айналып барады.
16 Наурыз, 2020
Қазақ қашанда қыз сыйлаған халық, қыздарын төрге отырғызған ел. Қыздарды ерекше еркелетуге тырысқан атамыз «қыз өссе – елдің көркі» деп, олардың сән-салтанатына ерекше мән беріп қараған. Сондықтан қазақ қыздары қадым заманнан бері ел алдына шығып ән айтқан, аламан айтысқа қатысқан.
11 Наурыз, 2020
Абай және оның дүниетанымы туралы айтқанда ой-танымының, әсіресе шығыстық-діни терең толғамдарының қалыптасуына ықпал еткен тұлғалар туралы тоқталмай кету әсте мүмкін емес. Дала дәстүрі мен халық философиясын бала жастан бойына сіңіріп, кейін медреседе оқып, тіл үйреніп, өздігінше ізденген данышпанның Шығыс пен Батысты тел еміп, адамзаттық өреге көтерілуіне, әрине оқыған кітаптары мен тәлім алған ұстаздарының тигізген әсері орасан зор болғаны анық. Абайға әсер еткен сондай тұлғаның бірі де бірегейі татар халқының ұлы перзенті Шихабеддин Маржани (1818-1889) екені белгілі.
19 Ақпан, 2020
Қордайдағы жанжал тез тұтанып, соңы қақтығысқа айналды. Бейбіт күнде оқ атылып, жазықсыз жандар опат болды. Әрине, қайғылы жағдай. Қайтыс болған отандастарымыздың отбасыларына көңіл айтамыз. Жаралылардың да тез сауығып кетуін тілейміз.
17 Ақпан, 2020
Әмір Темір заманында ғұмыр кешкен әйгілі шығыс ойшылы Ибн Халдун деген оқымысты «Мұқаддима» атты еңбегінде өркениеттер мен мемлекеттердің де өмірге келгеннен кейін өсіп, өркендейтінін һәм уақыты келгенде өлетінін айта отырып, олардың өшуіне ынсапсыздық пен ысырапшылдықтың себеп болатынын жазған екен.
06 Ақпан, 2020
Интеллигент – интеллект иесі деген сөз. Абайша айтқанда «есті адам». «Интеллигенция» сөзін әлемдік әдебиетке алғаш 1860 жылдары енгізген журналист Боборыкин бұл ұғымды «шығармашылық жұмыспен һәм ой еңбегімен айналысатындар» деген мағынада қолданған.
23 Қаңтар, 2020
Жастар жылы жемісін бере бастады. Кеше Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев Президенттік кадр резервіне іріктелген, електен өткен, жүзден жүйрік шыққан жігерлі жастарды Ақордаға арнайы шақырып, пікірлесті. Бұл жүздесуден болашақта ел билігіне араласатын жастардың қанаттанып әрі жауапкершілік жүгін арқалап шыққаны анық.
17 Қаңтар, 2020
Лев Толстой атақты «Арылу» (Воскресение) романында кезінде жігіттік желіктің жетегінде кеткен жас бекзаданың күнәдан арылып, сол арқылы кісілік кемелдікке жетуінің кезеңдерін керемет суреттейді. Романда арына дақ түсірген Маслованың алдында ақталудан бастап, қоғамның шынайы кейпімен һәм өзінің ішкі жан дүниесімен бетпе-бет келіп, арпалысу арқылы арылған, тұлғалық толысудың сатыларынан сүрінбей өткен Нехлюдовтың талайлы тағдыры арқылы Абайша айтқанда «толық адамға» айналған Толстойдың өзін көргендейміз. Сондықтан бұл шығарма бізге ұлы жазушының басты туындысы болып көрінеді.
14 Қаңтар, 2020
Түркістан – тамырластық тұғыры
Түркістан екі дүние есігі ғой, Түркістан ер түріктің бесігі ғой, Тамаша Түркістандай жерде туған, Түріктің Тәңірі берген несібі ғой!
20 Маусым, 2018
Аймақтық интеграция несімен маңызды?
Қазақстан Президенті тәуелсіздіктің алғашқы жылдарынан бастап тамырлас, тағдырлас, бір кездері Түркістан деп аталған ұланғайыр аймақ – Орталық Азияның ортақ мәселелерін өзара шешуді көздейтін интеграциялық бастамалар көтеріп келгені белгілі. Осы мақсатта іргелес елдердің басшыларын тарихи Ордабасыға шақырып, Орталық Азия елдерінің одағын құруды да ұсынды. Алайда аймақ елдері ынтымақтастықты жандандыратын бұл бастамаларға түрлі себептермен лайықты деңгейде қолдау көрсете алмай келді.
19 Наурыз, 2018
«Әлеуметтік мемлекеттің» қазақстандық моделі
Елбасы Н.Ә.Назарбаев Парламенттің бірлескен отырысында ел тұрғындарының өміріне тікелей әсер ететін, әлеуметтің әлеуетін арттыра түсетін бес бастамасын жариялағаны белгілі. Президент ұсынған қадамдардың маңызы мен ауқым дылығы тұрғысынан Қазақстанның әл-ауқатын еселеумен бірге әлемдегі «әлеуметтік мемлекет» тұжырымдамасының қазақстандық моделін нақтылай түсті.
08 Наурыз, 2018
