Аяқталды

«Еуразия» кинофестивалінің бас жүлдесін «Нөсер алдында» картинасы алды Алматыны думанға бө­леген VII халықаралық «Еуразия» кинофес­ти­валі де мәреге жетті. Кино­сүйер қауым бес күн бойы 7 бағдарлама ая­сын­­да 20 елдің кар­тиналарын тамашаласа, осы ара­лықта қазы­лар алқасы 12 картинаны сарапқа салды. Фестивальдің ашылу салтанаты да, марапаттау рәсімі де Ө.Жолдасбеков атындағы Студенттер сарайында өтті. Осының арқасында қазақ кинематографистері мен әлемнің кино­жұлдыздары Жастар қалашығында студент­теріміздің қошеметіне бөленді. Аты төрткүл дүниеге мәшһүр қонақтардың қатарында Джон Кьюсак, Сигурни Уивер, Настасья Кински мен Нед Беллами, режиссер Чак Рассел, ресейлік актерлер Владимир Еремин, Вадим Колганов, Елена Корикова жә­не Сергей Астахов болды. Ал режиссер Егор Кончаловский кинофес­ти­вальдің ашылу сал­та­на­тын­да «А»-ға оралу» атты кар­ти­насының тұсауын кесу құрметіне ие болды. Бұл фильм – қазақстан­дық және ресейлік кинемато­графис­тердің бірігіп түсірген лентасы. Жетінші рет ұйымдастырылған «Еуразия-2011» кинофестивалінің биылғы жаңа­лықтары мен маңызды өзгеріс­терін бұрын да баяндағанбыз. Дегенмен, фестиваль аясын­дағы «Қазақстандық киножобалар ры­ногы» шарасы ең басты оқиғалар қатарынан орын ал­ды. Бұл да күндердің күнінде кинематографистеріміз үшін нағыз кәсіпқой алаңға айналуы тиіс. Бастапқыда киножобалар байқауына келіп түскен 65 өтініш ішінен 8-і іріктелініп алынса, ең соңында үш сценарий түпкілікті түрде таңдап алынған. Ендігі жерде бұл киножобалар қай жағынан болса да қаржыландырылып, еуропалық киностудиялардың көмегімен про­катқа шығатын болады. Режиссерлер үшін сирек туатын мұндай мүмкіндікке Әділхан Ержанов, Талғат Бектұрсынов пен Әмір Байғазин ие болды. Сондай-ақ, фестиваль барысында «Ерек­ше оқиға» бағдарламасы аясында өткен ерекше оқиғалар төмендегідей. Биылғы кино­фес­ти­валь­дің қазылар алқасына төрелік еткен режиссер Ким Ки Дук өзінің «Ариранг» атты карти­насын, қазылар алқасының тағы бір мүшесі Рүстем Әбдірашев «Балалық шағым­ның ас­паны» фильмін көрермен назарына ұсын­­ды. Бұл бағдарлама режиссер Сламбек Тәуе­кел­дің «Жер­ұйық», Карлос Саурдың «Фламенко, фламенко» кар­­тиналарын қамтыды. Фестивальде бақ сы­наған фильмдерден бөлек, конкурстан тыс жүрген көр­сетілімдер де отандық кинематографияның аяқ алысын көрсетіп берді. Мәселен, мұны «Ырғақты дамып келе жатқан қазақстандық кино» бағдарламасына қатысты айтып отырмыз. Аталмыш бағдарлама аясында өз елімізде түсірілген ең көрнекті жұмыстар көрсетілді. Ал «Виртуалды Батыс» бағдар­лама­сы­на қазылар алқасының мүшесі Жиль Маршан ең соңғы жұмысы «Қара аспан­ды» ұсынып, алматылықтар бұған қоса Ларс фон Триердің атышулы кар­тинасы «Меланхолия» фильмін көруге мүм­кіндік алды. «Өзгермелі Шығыс» бағдарла­ма­сы «Капитан Абу Раед» (Иордания) пен «Ләйләнің туған күні»( Палестина) фильмдерін насихаттады. Бұл екі картина да Шығыс мемлекеттеріндегі қа­зіргі өзекті мәселелерді шын­шыл тұр­ғы­да көрсете алғандығымен бағаланды. Сонымен, оңтүстіккореялық Ким Ки Дук бас болып, РФ халық әртісі, режиссер Владимир Хотиненко, француз режиссері әрі композиторы Жиль Маршан, жапон режиссері, 2007 жылы «Еуразия» кинофестиваліне қатысқан Йоити Сай мен өз режиссеріміз Рүстем Әбдірашев қос­та­ған қазылар алқа­сына да ең үздік жұмыстарды таңдау оңайға түспеген. Бұл туралы Ким Ки Дук кино­фестивальдің бас жүлдесі – Гран Приді өз қолы­мен режиссерлер Сано Синдзю мен Ерлан Нұр­мұ­хамбетовке табыстап тұрғанда айтты. – Бізге ең үздік фильмді таң­дау өте қиын болды. Тіпті қазылар алқасының мүшелері дауыс беруде дауласуға дейін барды, – деді Ким Ки Дук. Сонымен, биылғы кинофес­тивальдің бас жүлдесі жоғарыда аталған режиссерлер бірігіп түсірген «Нөсер алдында» (Жапония-Қазақ­стан) картинасына бұйырды. Жыл сайын дәстүрлі түрде иелеріне табысталатын жүлделер қатарында «Ең үздік режиссура» атағы бар. Бұл жүлдеге – режиссер Нариман Төребаевтың «Шуақты күндер» (Қазақстан) картинасы лайық деп табылды. «Ең үздік ер адам рөлі» жүлдесі – Исландия режиссері Рунар Рунарссонның «Жанартау» фильмінде басты рөлде ойнаған Теодор Жулиоссонға берілді. «Ең үздік әйел рөлі» жүлдесін Ресей кинорежиссері Игорь Волошинннің «Бәдауи» картина­сын­дағы жұмысы үшін Ольга Симонова иемденді. Сол сияқты соңғы жылдары дәстүрлі түрде беріліп жүрген халықаралық кинематография­лық басылымдар федерациясының – ФИПРЕССИ жүлдесіне филиппиндік режиссер Ораус Солитоның «Бусонг» картинасы лайық деп табылса, НЕТПАК қазылар алқасы өзбекстандық режиссер Зұлфықар Мұсақовтың «Мы­рыш» атты фильмін марапаттады. Ал «Еуразия-2011» кинофес­ти­валі­нің жа­былу салтанатының сәні – голливудтық мега-жұлдыз Сигурни Уивер болды. Сигурни ханым да Қазақ еліне тұң­ғыш рет келіп отыр екен. Бұ­рын көрмеген елдің салт-дәс­түрі мен қошеметі атақты актрисаға ұнаға­ны байқа­лып-ақ тұрды. Сигурни ханым да «Еуразия» кино­фести­валі­нің сах­насында тұрып, «Әлем­дік кино өнеріне қосқан үлесі үшін» сыйлы­ғымен марапатталды. Осылайша VII халықаралық «Еуразия» кинофестивалі де аяқ­тал­ды. Ал Ермек Аманшаев мырза сегізінші кинофестивальге дайындық келесі күннен-ақ бас­талатындығын мәлімдеді. Айнаш ЕСАЛИ. Алматы. Суреттерде: Гран-При алған қос режиссер; Сугруни Уиверге көрсетілген қошемет; жүр­гізу­шілер.