«Аладдин» қазақша сөйледі

Оның айқын дәлелі ретінде әлемнің талай «мен» деген киностудиялары мен режиссерлерінің «Аладдинге» оқтын-оқтын оралып, ғажайып ерте­гі­ні әрқайсысы өз қиялында қайта түлетуге деген құш­тарлығын атап өтудің өзі жеткілікті деп ойлаймыз. Күні кеше әлемдік премьерасы өткен әйгілі Disney киностудиясының «Аладдин» туындысын тама­ша­лағаннан кейін жоғарыдағы ойымызға және бір мәрте илана түскендей болдық. Кинотеатр залына ине шаншар орын қалдырмай жиналған жас-кәрісі ара­лас қалың көрермен әлі де Аладдиннің сиқырлы ша­мының ғажайыбына сенгісі келетінін аңғартып қой­ғандай...  Иә, қиял-ғажайыпты кемеліне келтіріп кес­кін­деу­де бүгінде Disney-дің алдына түсетін студия жоқ. Көркемдік сапасы да, техникалық мүмкіндігі де бал­дырғандар түгілі ересек көрерменнің өзін экран алдында тапжылтпай ұстайды. Ал сол Disney сапа­сын­дағы көркемтуынды отандық кинотеатрлардан қазақ тілінде үн қатса, тіпті ғаламат. 

«Болашақ» корпоративтік қорының «Өзіңнен бас­та» жобасы аясында Disney өнімдерін қазақ тілінде дубляждау жұмысы елімізде 2011 жылдан бері жүзеге асып келеді. Осы уақыт аралығында бар­лығы 29 фильм қазақша сөйлепті. «Аладдин» де сөзсіз сол үздіктердің қатарында.

Балдырғандардың сүйікті кейіпкерлерін қа­зақ­ша сөйлетуге отандық кино мен театрдың жетекші актерлері тартылыпты. Атап айтар болсақ, Аладдин бейне­сін Жастар театрының жас актері Айсұлтан Жәлиев қазақшаласа, Жасмин ханшайым талантты актриса Шехназа Қызыханованың үнінде қазақ кө­рерменіне жол тартты. Ал Жынды белгілі теа­тр және кино актері, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері Дәурен Серғазин, Жаффарды – Нұрлан Әлім­жан, Сұлтанды – Қазақстанның халық әртісі Тілектес Мейрамов дыбыстады. Дубляж режиссері – Шах-Мұрат Ордабаев, музыкалық редактор – Әнел Токирова. 

Бұған дейін жүзеге асқан жұмыстармен салыс­тыр­ғанда фильмді дыбыстаған актерлер үшін «Алад­дин­нің» жауапкершілігі де, салмағы да зор болған сыңайлы. Өйткені шығармашылық жұмыс барысында олардың актерлік шеберлігінен бөлек, вокалдық мүмкіндіктері де сынға түсіпті. Музыкалық түрлі жанрдың басын біріктірген таңғажайып ертегінің біраз сарсаңға салғанын өнер иелерінің өздері де жасырмады:

– Дубляж – актердің жан-жақтылығы, әмбе­бап­ты­лығы сынға түсетін күрделі сала ғой. Бұл туын­дыда ең көп сөйлейтін де, жиі дауыс құбылтып, түрлі кейіпке енетін де менің кейіпкерім. Жынның әр әре­кеті, қимылы мен үшін жекелей театр болды. Тың­ғы­лықты ізденісті талап етті. Өйткені өздеріңіз куә болғандай, фильмде Жын рэп те оқиды, лири­ка­лық әндерді де кеңінен көсіле шырқайды. Бір амплуа­дан екіншісіне ауысу үшін актердің дауысы да, ішкі актерлік дайындығы да мықты болуы қажет. Осы тұрғыдан келгенде, «Аладдин» – мен үшін тамаша мектеп болғаны анық», дейді актер Дәурен Серғазин.

Шынымен де, дубляж – өнер. Кейіпкеріңнің жан-дүниесін дауыс құдіреті арқылы жеткізе білу, әр ұлттың табиғаты мен қалыбына сай шынайы сөйлету актерден үлкен шеберлікті талап етеді. Осы талап өлшемінен қарайтын болсақ, «Аладдинге» қазақша ғұмыр сыйлаған өнер иелері шын мәнінде өздеріне жүктелген жауапкершілікті кәсіби жоғары деңгейде атқарып шықты деп сеніммен айта аламыз. 2019 жылдың 23 мамырынан бастап жалпыұлттық кино­прокатка шыққан әлемдік классиканың жау­һа­рын қазақ тілінде тамашалауға асығыңыздар!