«Цифрлы Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасы аясында «Ақылды қала» жобасы қабылданғаны белгілі. Осы «Ақылды қала» жобасының 5 негізгі бағыты бойынша Шымкентте бірқатар жұмыс атқарылуда.
Әуелі адам капиталының әлеуетін арттыру мақсатында шаһарда екі ірі жоба қолға алынды. Денсаулық сақтау саласына басымдық берген 2 жобаның алғашқысы Жедел медициналық қызметін жаңғырту. Осы жоба бойынша жедел жәрдем машиналары заманауи жабдықтармен жасақталып, автоматтандыру жұмыстары жүргізілуде. Бірыңғай Саll орталық құрылады. Жедел қызмет көрсету орталықтары қанша қоңырау шалушыға қызмет көрсетті, машиналар қанша уақытта жетті, қай жерде кешікті деген сынды барлық жұмыс бақылауда болады.
Қалада 36 медицина мекемесі бар. Бүгінгі таңда оларды компьютерлік техникамен жарақтандыру – 63 пайызды, интернет жүйесіне қосылған ұйымдар мен жергілікті ақпараттық жүйелермен қамту деңгейі – 100 пайызды құрап отыр. Жеке-жеке электронды түрде есепке алу, есеп беру ақпаратын жүргізуге көшкен ұйымдардың үлесі 3 пайызды, халықты электронды төлқұжатпен қамту деңгейі 83 пайызды, электронды рецепт үлесі 55 пайызды көрсетті. Бұдан бөлек халық арасында көп сұранысқа ие 3 жүйені қолданысқа енгіздік. Ол: дәрігерді үйге шақыру, тіркелу, дәрігердің қабылдауына жазылу. Мұның барлығы электронды түрде жүзеге асады. Ұялы қосымша арқылы халықты скринингтік тексеруге шақырып отырамыз. 20-60 жас аралығындағы, 5 жасқа дейінгі балалары бар ата-аналарға және жүкті әйелдерге арналған арнайы кеңес беретін ұялы қосымшалар іске қосылды. Нәтижесінде, қол жеткізген көрсеткіштер көңіл қуантады. Барлық аурухана қағазсыз жүйеге көшті. Смарт технологияларды қолдану арқылы скринингтік тексеру жасар алдында онкологиялық аурулардың алдын алу көрсеткіші 50 пайызға жетіп отыр», дейді қалалық цифрландыру басқармасының басшысы Айнұр Юсупова.
Білім саласын цифрландыру бойынша Шымкент қаласы көш бастап келеді. Жүйе үш бағытта жүргізілуде. Тарқатып айтар болсақ, бұл мектепке дейінгі, орта білім беру және орта кәсіптік білім беру саласы. Мектепке дейінгі цифрландыруда балаларды балабақшаларға кезекке тұрғызу, жолдама беру шаралары атқарылуда. Бұрын баланың бақшаға барғаны туралы ақпарат тек қағаз жүзінде жүрсе, қазір барлық дерек электронды базада бар.
Мектептерге электронды журнал жүйесі енгізілді. Мұғалім мен ата-ана арасын жақындастыру мақсатында ұялы технологиялар қолданылады. Бала сабаққа кешіккен, келмеген жағдайда ата-анасына хабарлама жіберіліп, сабақтан қалу фактілері азайды. Тағы осы бағыт бойынша бірінші сыныпқа қабылдау, басқа мектепке ауысу секілді жұмыстарды жеңілдетеді.
Бүгінде Шымкентте жол-көлік оқиғалары мен жол ережелерін өрескел бұзу фактілері азайған. Бұған тікелей «Сергек» интеллектуалды бейнебақылау жүйесінің орнатылуы себеп болды десек қателеспейміз. Алайда, «Сергектің» орнатылуына, оның қалыпты жұмыс істеуіне кедергі келтірген тұрғындар да аз емес.
«Жаңа камералар қосылмай жатып қирап қалған факті де тіркелді. Жаңа қондырғы зауыттық ақаудан емес, бұзақылардың қолымен бұзылған. Айта кетерлігі, «Сергек» жобасына мемлекеттен қаржы қаралмаған. 2018 жылы қала әкімі мен «Көркемтелеком» компаниясы арасында түзілген меморандум арқылы жоба жүзеге асты. Ал Полиция департаменті қаладағы жол апаты жиі болатын жерлерді белгілеп берді», деді А. Юсупова.
Басқарма басшысының айтуынша, үшінші мегаполистегі цифрландыру жұмыстары жоғарыда айтылған бағыттармен тоқтап қалмайды. Қазір «Ақылды» көше шамдарын орнату жобасы жүзеге асып жатыр. Жоба толық жүзеге асқан жағдайда 60 пайыз электр жүйесі үнемделмек.
Қолға алынған жақсы істің бірі – «Мейірім» жобасы. Бұл жоба бойынша, әсіресе науқастанған адамдарға көмек қолын созу шаралары жасалған. Мысалы, қазір еріктілер көшелерде қолма-қол көмек қаражатын жинақтап жүр. Біз қанша қаржы жиналғанын, қайда кетіп жатқанын білмейміз. Осындай келеңсіздіктердің алдын алу үшін «Мейірім» жобасы ойластырылды. Бұл жобаға көмекке құштар науқастар тіркеледі. «Мейірім» арқылы кімге қанша қаражат керек екендігін, қандай ауруға ұшырағанын біліп, қолыңыздан келгенше көмек көрсетіп, электронды түрде қаражат аударып, әрі қарай ол қаражаттың қандай емге жұмсалып жатқанын қадағалап отыруға болады, – деді ол.
А. Юсупова «Туристік портал» сервисі туралы да айтып берді. Портал жалпы туристік ақпаратты 3 тілде ұсынып, туристердің онлайн тапсырыс беруіне, такси шақыруына ыңғайлы болмақ. Аталған порталға қала картасы мен жол жүру кестесі енгізілген.
«Жақында ғана қалада Бизнес супермаркеті ашылды. Бұл жерде барлық кәсіпкерге бір жерден қызмет көрсету, заңды тұлғаларға қажетті лицензия беру, тағы басқа да қызметтер көрсетіледі. Арнайы мамандандырылған халыққа қызмет көрсету орталықтары құрылды. Алдында Достық елді мекенінде ғана қызмет көрсету орталығы болатын. Енді бұл ашылған орталық кезек күтуді 30-40 пайызға жеңілдетуде», деп түйіндеді.
ШЫМКЕНТ